บ้านเรากับบ้านคุณอาปลูกในที่ดินผืนเดียวกัน (แต่กั้นรั้วต่างหาก) บ้านหลังนี้อยู่กันมากว่าสี่สิบปีแต่โฉนดนั้นยังคงเป็นชื่อร่วมของคุณอากับทางฝั่งเรา โดยโฉนดนั้นไม่ได้ทำเรื่องจัดสรรให้เป็นเรื่องเป็นราว  

เมื่อวานซืนเพิ่งทราบว่าที่ดินผืนนี้ (ซึ่งก็รวมบ้านทั้งสองหลัง) กำลังจะโดนยึด เพราะอาเราเบี้ยวหนี้แล้วโดนฟ้อง และเนื่องจากไม่ยอมไปพบศาล เลยโดนกรมบังคับคดีความสั่งอายัดทรัพย์สินที่มีชื่ออาเรา ซึ่งมีอยู่สิ่งเดียวก็คือที่ดินเอาไว้  

ทางฝั่งบ้านเราไม่รู้เรื่องอะไรเลย ไม่รู้ด้วยว่าทางฝั่งโน้นไปกู้หนี้ยืมสินจนบานตะไท พ่อกับแม่เราซึ่งอายุเฉียดเจ็ดสิบต้องมาเผชิญกับปัญหาว่าที่อยู่อาศัยกำลังจะโดนยึด  พ่อเราตัดสินใจจะเอาเงินไปจ่ายเกือบห้าแสน ให้กับฝั่งเจ้าหนี้ เพื่อให้ที่ดินหลุดออกมา จากนั้นจะไปทำเรื่องแยกโฉนดให้เรียบร้อย  โดยเงินห้าแสนพ่อเราก็จะเสียไปฟรี ๆ เหมือนจ่ายหนี้ให้อาไป เพราะอาไม่มีวันคืนเงินให้  

เราแนะนำให้พ่อปรึกษาทนายทำสัญญาให้โอนโฉนดทั้งหมดมาเป็นชื่อพ่อไปก่อน เค้าเอาเงินมาคืนเมื่อไหร่เราก็โอนที่ดินส่วนของอากลับไปตามเดิม  แต่อาเราไม่ยอม เพราะฉะนั้นเค้าก็จะยื้อเรื่องไว้ไม่ยอมมาพบพ่อเรากับทนายเลย และไม่ยอมไปทำธุรกรรมการโอนที่ดินออกจากกัน  ซึ่งยื้อออกไปไม่ดีแน่เพราะเมื่อไหร่ขายทอดตลาด มีคนรอช้อนซื้ออีกเพียบ  

อาเรายอมที่จะทำสัญญาว่าอีกสามเดือนจะหาเงินมาจ่ายหนี้ให้พ่อเราเกือบห้าแสน (มันไม่มีทางเป็นไปได้) ถ้าไม่จ่ายเงินคืนในเวลาดังกล่าวที่ดินจะตกเป็นของพ่อเรา ซึ่งเราบอกพ่อว่า นะเวลานั้นโอกาสที่พ่อจะได้เงินคืนคงไม่มีและก็ไม่ได้ที่ดินด้วย  เพราะเท่าที่รู้มีเจ้าหนี้กว่าสิบรายกำลังฟ้องอาเราในลักษณะเดียวกัน กว่าจะถึงอีกสามเดือน โฉนดที่ดินของอาเราคงหลุดไปก่อนแล้วกระมัง

แม่กับพ่อเราเสียใจมาก  พ่อกับแม่เราไม่ใช่คนร่ำรวย ที่จะเอาเงินเก็บไว้ใช้ยามแก่เฒ่าเกือบห้าแสน มาทิ้งไปเช่นนี้ เราสงสารพ่อกับแม่ใจจะขาด คนแก่ต้องมาเจอเคราะห์เพราะความไม่รู้เรื่องกฎหมายและไม่ได้ตะหนักแต่เนิ่นๆ ในเรื่องการแบ่งโฉนด   โทรไปให้กำลังใจพ่อกับแม่ก็ได้ยินเสียงเค้าสั่นเหมือนคนร้องไห้ เราก็ไม่มีเงินมากมายที่จะแบ่งเบาความทุกข์เค้าได้เลย

ตอนนี้พ่อกำลังปรึกษาทนายว่าจะทำอย่างไรได้บ้าง คำตอบเบื้องต้นเหมือนกับว่าเราต้องจ่ายเงินห้าแสนไปก่อน แล้วรีบแยกโฉนด ก่อนที่ลูกความรายอื่นจะทำการฟ้องอาเราอีกต่อไป  ไม่ทราบผู้รู้กฎหมายท่านอื่น มีความเห็นที่แตกต่าง หรือมีข้อเสนอแนะใด ๆ ที่จะทำให้พ่อกับแม่เราผ่านเคราะห์กรรมครั้งนี้ไปได้บ้างหรือเปล่าคะ

เราสงสัยอย่างหนึ่งว่า ในเมื่อที่ดินเป็นโฉนดร่วม เค้าไม่น่าจะยึดที่ดินทั้งผืน  น่าจะไม่เกี่ยวกับบ้านเรา  ซึ่งถ้าเป็นอย่างนั้น ทางเราก็มีอำนาจต่อรองเหนืออา  ตรงที่ว่าพ่อช่วยจ่ายเงินใช้หนี้ให้ แต่ให้อาเซ็นสัญญายกที่ดินให้พ่อเรา (ป้องกันหลาน ๆ จะไม่มีที่อยู่อาศัยเนื่องจากการกระทำของอาเรา) และเป็นการเยียวยาจิตใจว่าตัวเองเสียเงินไปโดยเปล่าประโยชน์ แต่ตอนนี้อาเรามีอำนาจต่อรองเหนือกว่าเพราะรู้ว่าพ่อเราไม่ยอมให้ที่ดินส่วนที่อยู่อาศัยในปัจจุบันหลุดไปแน่ เค้าต้องการให้พ่อเราจ่ายหนี้แทน  แล้วตัวเองก็จะแก้ปัญหาเฉพาะหน้าต่อไป

ขอความกรุณาให้ความคิดเห็นหน่อยนะคะ