ที่กล่าวมาก็มีส่วนที่ถูกต้องค่ะ ว่าในช่วงสมัยที่จะเลิกทาสนั้นมีปัญหาการเมืองเข้ามาเกี่ยวข้องค่ะ
คือพวกขุนนางมีอำนาจมาก ซึ่งเป็นปัญหาสืบเนื่องมาจากการที่ ร.5 ครองราชย์ตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์
มีผู้สำเร็จราชการแผ่นดินแทนซึ่งก็คือ ช่วง บุนนาค ครั้นขึ้นมาครองราชย์โดยแท้จริง ก็ไม่สามารถรวมอำนาจให้เข้าสู่กษัตริย์
การปฏิรูปการปกครองโดยการเลิกทาสนั้น กระทำขึ้นเพื่อส่วนหนึ่ง ต้องการที่จะสามารถควบคุมกำลังคนได้โดยตรงค่ะ
ไม่ให้ไพร่ ทาสไปตกอยู่ในการควบคุมของเหล่าขุนนาง และมีการอมไพร่เกิดขึ้น

แต่อีกประเด็นหนึ่งที่สำคัญที่ควรพิจารณาก็คือ การเลิกไพร่เป็นความจำเป็นที่ต้องกระทำ
เนื่องจากผลที่มาจากสนธิสัญญาบาวริง ภัยคุกคามของชาติตะวันตก และการเรียกร้องอิสรภาพของชนชั้นใต้ปกครองค่ะ

สนธิสัญญาบาวริง
สนธิสัญญาบาวริงก่อให้เกิดการพัฒนาทางเศรษฐกิจอย่างมาก หากวิเคราะห์ตามหลักเศรษฐศาสตร์ ก็คือ Demand สูงค่ะ
หากเรายังคงไว้ซึ่งระบบแบบเดิม ประชาชนไม่สามารถทำงานได้อย่างอิสระ ต้องขึ้นกับรัฐ แถมระบบการจัดการไพร่ก็มีปัญหา
ผลก็คือ Supply ไม่พอค่ะ ดังนั้น หากไม่ยกเลิกระบบไพร่ทาส จะไม่สามารถทำให้ระบบเดินต่อไปได้

ภัยคุกคามของชาติตะวันตก
ต้องพึงระลึกไว้ว่าสมัยนั้น ประเทศรอบข้างเราก็โดนชาติตะวันตกเข้ายึดครองกันมาก ตะวันตกแผ่อิทธิพลเข้ามาอย่างรุนแรง
การทำตัวให้ตนเองเป็น "ศิวิไลซ์" จึงสำคัญมากๆค่ะ เพราะมันแสดงถึงความเท่าเทียมกัน
การมีไพร่ทาส ชาวตะวันตกเค้ามองว่าไม่งามค่ะ (เค้าเลิกกันมาก่อนหน้าเราแล้ว)
ดังเช่นที่ ร.5 เราเคยตรัสไว้ว่า การเข้ามาของชาติตะวันตกครั้งนี้ เราจะทำตัวเป็นคนหูหนวก ตาบอดไม่ได้แล้ว
เราจะสู้รบปรบมือเหมือนที่เราสู้กับพม่าก็คงไม่ได้ค่ะ เพราะเค้ามีกำลังมากกว่าเราเยอะ จำเป็นต้องโอนเอียงทำตาม

การเรียกร้องอิสรภาพของชนชั้นใต้ปกครอง
หากอ่านประวัติศาสตร์จะทราบว่า สมัยนั้นมีการเรียกร้องอิสรภาพกันเกิดขึ้น ไม่ใช่ไม่มี
มีเหตุจราจลเกิดขึ้นมากในช่วงหลังเหมือนกัน คนเองก็ไม่อยากเป็นไพร่ทาส
ยิ่งพอชาติตะวันตกเข้ามา เราเห็นเค้าเป็นประเทศศิวิไลซ์​ก็ยิ่งอยากจะเลิกทาสค่ะ


ดังนั้น การเลิกทาสเกิดขึ้นด้วยหลายปัจจัยประกอบกันค่ะ ควรพิจารณาประวัติศาสตร์ให้ถี่ถ้วน
เพราะการเปลี่ยนแปลงการปกครองและวัฒนธรรม ไม่ใช่สิ่งที่เกิดขึ้นโดยง่าย หรือเพราะปัจจัยใดปัจจัยเดียวค่ะ