ปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวธ
ปริยัติ และ ปฏิบัติ นั้นถ้อยทีถ้อยอาศัยกัน ในการศึกษาธรรมตามธรรมที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ดีแล้ว ไปตามลำดับ แต่ก็ย่อมยังไม่มีความมั่นคงในธรรมยังมีความคลอนแคลน จนกว่าจะมีมรรคสมังคี หรือกล่าวเพียงย่อคือ เกิดปฏิเวธ นั้นเอง
เมื่อกล่าวตามการปฏิบัติ มรรคสมังคี คือ บรรลุมรรคผลนิพพาน(มรรคญาณผลญาณ) นั้นเอง
แต่เมื่อขยายตามธรรมบัญญัติ มรรคสมังคี หมายความว่า ศึกษาปฏิบัติจนโพธิปักขิยธรรม 37 ประการสมบูรณ์
ซึ่งสามารถกล่าวตามธรรมโดยย่อคือ เจริญมรรคมีองค์ 8 สมบูรณ์ นั้นเอง
แต่การที่ มรรคมีองค์ 8 สมบูรณ์ ต้องเจริญ โพชฌงค์ 7 สมบูรณ์ก่อน
แต่การที่ โพชฌงค์ 7 สมบูรณ์ ต้องเจริญ สติปัฏฐาน 4 สมบูรณ์ก่อน
แต่การที่ สติปัฏฐาน 4 สมบูรณ์ ก็ต้องเจริญ อิทธิบาท 4 อินทรีย์ 5 สมมัปปทาน 4 พละ 5 สมบูรณ์ เช่นกัน
นั้นก็คือ การศึกษาอบรมบ่ม ทั้งปริยัติ ปฏิบัติ จน เกิดมรรคสมังคี ด้วยโพธิปักขิยธรรม 37 ประการสมบูรณ์ จนปฏิเวธ นั้นเอง.
ข้างบนนั้นเป็นการสรุป ย่อให้สั้น แต่เมื่อเข้าไปสู่ในรายละเอียด ย่อมมีระดับชั้นตอน ทั้งในปริยัติและการปฏิบัติที่ประจักจริง จากผลการปฏิบัติปลีกย่อยลงไปอีก ตามแต่ละบุคคล ไปตามลำดับลาดละเอียดปรานิตลึกลงไป.
ปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวธ
ปริยัติ และ ปฏิบัติ นั้นถ้อยทีถ้อยอาศัยกัน ในการศึกษาธรรมตามธรรมที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ดีแล้ว ไปตามลำดับ แต่ก็ย่อมยังไม่มีความมั่นคงในธรรมยังมีความคลอนแคลน จนกว่าจะมีมรรคสมังคี หรือกล่าวเพียงย่อคือ เกิดปฏิเวธ นั้นเอง
เมื่อกล่าวตามการปฏิบัติ มรรคสมังคี คือ บรรลุมรรคผลนิพพาน(มรรคญาณผลญาณ) นั้นเอง
แต่เมื่อขยายตามธรรมบัญญัติ มรรคสมังคี หมายความว่า ศึกษาปฏิบัติจนโพธิปักขิยธรรม 37 ประการสมบูรณ์
ซึ่งสามารถกล่าวตามธรรมโดยย่อคือ เจริญมรรคมีองค์ 8 สมบูรณ์ นั้นเอง
แต่การที่ มรรคมีองค์ 8 สมบูรณ์ ต้องเจริญ โพชฌงค์ 7 สมบูรณ์ก่อน
แต่การที่ โพชฌงค์ 7 สมบูรณ์ ต้องเจริญ สติปัฏฐาน 4 สมบูรณ์ก่อน
แต่การที่ สติปัฏฐาน 4 สมบูรณ์ ก็ต้องเจริญ อิทธิบาท 4 อินทรีย์ 5 สมมัปปทาน 4 พละ 5 สมบูรณ์ เช่นกัน
นั้นก็คือ การศึกษาอบรมบ่ม ทั้งปริยัติ ปฏิบัติ จน เกิดมรรคสมังคี ด้วยโพธิปักขิยธรรม 37 ประการสมบูรณ์ จนปฏิเวธ นั้นเอง.
ข้างบนนั้นเป็นการสรุป ย่อให้สั้น แต่เมื่อเข้าไปสู่ในรายละเอียด ย่อมมีระดับชั้นตอน ทั้งในปริยัติและการปฏิบัติที่ประจักจริง จากผลการปฏิบัติปลีกย่อยลงไปอีก ตามแต่ละบุคคล ไปตามลำดับลาดละเอียดปรานิตลึกลงไป.