สรุปเนื้อหาการประชุม: "ชุมชนพิทักษ์ป่าและแนวทางความร่วมมือสู่การลดฝุ่น PM2.5 อย่างยั่งยืน"

ในการประชุมวันนี้ ผู้ร่วมเวทีได้เน้นย้ำถึงความจำเป็นของการเปลี่ยนบทบาทจาก “ผู้ใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ” ไปสู่ “ผู้ร่วมรับผิดชอบในการดูแล” ป่าต้นน้ำถือเป็นจุดเริ่มต้นของความมั่นคงด้านน้ำ อากาศ และชีวิต การปล่อยให้เพียงชุมชนในพื้นที่รับภาระเพียงลำพังไม่เพียงพออีกต่อไป

________________________________________

[img]https://static.xx.fbcdn.net/images/emoji.php/v9/t1e/1/16/1f33f.png[/img] PES คืออะไร?

PES (Payment for Ecosystem Services) หรือ การจ่ายค่าตอบแทนเพื่อบริการระบบนิเวศ คือ แนวทางที่ผู้ได้รับประโยชน์จากระบบนิเวศ (เช่น เมืองที่มีอากาศสะอาดจากป่าต้นน้ำ) จะ “จ่ายค่าตอบแทน” ให้แก่ชุมชนที่มีบทบาทในการอนุรักษ์ระบบนิเวศนั้นๆ

ตัวอย่างบริการระบบนิเวศ:

-การดูดซับคาร์บอนของป่าไม้

-การกรองน้ำจากพื้นที่ต้นน้ำ

-การควบคุมการกัดเซาะหรือดินถล่ม

-การลดฝุ่นควันจากการควบคุมไฟป่า

-ความงามทางธรรมชาติที่เอื้อต่อการท่องเที่ยว

ในระบบ PES ชุมชนไม่ใช่แค่ “ผู้ถูกควบคุม” แต่กลายเป็น “ผู้ให้บริการ” ด้านสิ่งแวดล้อม และมีสิทธิได้รับค่าตอบแทนอย่างเป็นธรรม

________________________________________

[img]https://static.xx.fbcdn.net/images/emoji.php/v9/t8d/1/16/2699.png[/img]1. เปลี่ยนกรอบคิด: ผู้ได้รับประโยชน์ต้องเป็นผู้ร่วมจ่าย

ในเวทีได้เน้นว่า ผู้ที่ได้รับประโยชน์จากทรัพยากรป่าไม้และสิ่งแวดล้อม ควรมีส่วนร่วมในการรับภาระต้นทุนในการอนุรักษ์ ไม่ใช่เพียงปล่อยให้เป็นหน้าที่ของภาครัฐหรือชุมชนเพียงฝ่ายเดียว

แนวคิดนี้สอดคล้องกับทิศทางของโลกในการจัดการระบบนิเวศ โดยเฉพาะการอนุรักษ์ “ป่าต้นน้ำและทะเล” ซึ่งเป็นต้นทุนชีวิตที่มองไม่เห็น

________________________________________

[img]https://static.xx.fbcdn.net/images/emoji.php/v9/t50/1/16/1f525.png[/img]2. ไฟป่าและ PM2.5: ความเชื่อมโยงที่เราต้องแก้ไขที่ต้นเหตุ

งานวิจัยพบว่า 65% ของฝุ่น PM2.5 มาจากการเผาในพื้นที่ป่า  

หากต้องการลดฝุ่น PM2.5 อย่างได้ผล จำเป็นต้องเน้นการอยู่ร่วมกันของ “คนกับป่า” โดยสร้างความเข้าใจ ไม่ใช่ผลักชุมชนออกไปจนกลายเป็น “ผู้ลักลอบทำผิด”

________________________________________

[img]https://static.xx.fbcdn.net/images/emoji.php/v9/tfc/1/16/1f44d.png[/img]3. การสร้างทางเลือก: อยู่กับป่าอย่างมีรายได้

- ส่งเสริมการพัฒนาโมเดลทางเศรษฐกิจที่ชุมชนสามารถมีรายได้จากการอนุรักษ์ เช่น:

- การเฝ้าระวังไฟป่าแบบชุมชน

- การใช้เทคโนโลยีสื่อสารและแอพพลิเคชันร่วมเฝ้าระวัง

- การสร้างมูลค่าเพิ่มจากป่าสีเขียว เช่น การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์หรือผลิตภัณฑ์ชุมชน

________________________________________

[img]https://static.xx.fbcdn.net/images/emoji.php/v9/tfd/1/16/1f64c.png[/img]4. ระบบสนับสนุนแบบหลายภาคี (Multi-Stakeholder Model)

- PS (Platform Support) พยายามเชื่อมโยงชุมชนกับภาคเอกชนที่สนใจสนับสนุนผ่านระบบดิจิทัล เช่น แอพที่ช่วยให้ผู้สนับสนุนเลือกพื้นที่หรือกิจกรรมที่ต้องการช่วยเหลือได้โดยตรง

- เป็นการ match ระหว่าง "คนอยากช่วย" กับ "คนในพื้นที่ที่ต้องการความช่วยเหลือ"

________________________________________

[img]https://static.xx.fbcdn.net/images/emoji.php/v9/t41/1/16/1f30f.png[/img]5. ขยายพื้นที่สีเขียวตามเป้าหมายโลก

ประเทศไทยตั้งเป้าเพิ่มพื้นที่สีเขียวให้ได้มากกว่า 30% ภายในปี 2030 ซึ่งสอดคล้องกับเป้าหมาย SDGs ของสหประชาชาติ

________________________________________

[img]https://static.xx.fbcdn.net/images/emoji.php/v9/t6b/1/16/1f333.png[/img]6. แคมเปญนำร่อง: พัฒนาหมู่บ้านและชุมชนต้นแบบ

-เปิดตัวโครงการรับประกันผลลัพธ์เพื่อพัฒนาหมู่บ้านนำร่อง 35 แห่ง

- ครอบคลุมประชาชนกว่า 6,000 คน และพื้นที่ป่าที่จะได้รับการดูแลอนุรักษ์เพิ่มเติม

________________________________________

[img]https://static.xx.fbcdn.net/images/emoji.php/v9/tac/1/16/1f64b_200d_2642.png[/img]7. กรณีศึกษาที่น่าสนใจจากภาคเอกชน

มีการแชร์ตัวอย่าง 5 โครงการของ BEDO ที่ดูแลตั้งแต่น้ำ ป่าชายเลน จนถึงชายหาด โดยมีภาคธุรกิจเป็นผู้ร่วมลงทุนเพื่อผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมร่วมกัน

________________________________________

[img]https://static.xx.fbcdn.net/images/emoji.php/v9/tf8/1/16/1f1f9_1f1ed.png[/img]8. มาตรการจูงใจ: ภาครัฐร่วมสนับสนุน

กระทรวงการคลังมีแนวคิดออก “ธนบัตรเชิงสัญลักษณ์” สำหรับผู้ที่มีบทบาทในการดูแลป่าและน้ำ

กรมสรรพากรและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเตรียมเปิดช่องทางสำหรับ การลดหย่อนภาษี (Tax Incentive) สำหรับโครงการของเอกชนที่ลงทุนเพื่อสิ่งแวดล้อมในประเทศไทย

________________________________________

[img]https://static.xx.fbcdn.net/images/emoji.php/v9/t5/1/16/1f9e9.png[/img] บทเรียนสำคัญ:

การดูแลสิ่งแวดล้อมในวันนี้ ไม่ใช่แค่หน้าที่ของ “คนในพื้นที่” แต่เป็นความรับผิดชอบร่วมกันของทุกคนในฐานะ “ผู้ได้รับประโยชน์” จากระบบนิเวศ

การประชุมครั้งนี้จึงเป็นจุดเริ่มต้นของความร่วมมือระหว่างภาครัฐ เอกชน ประชาสังคม และชุมชน เพื่อให้ “ชุมชนพิทักษ์ป่า” กลายเป็นพลังของการเปลี่ยนแปลงอย่างแท้จริง

ขอบคุณครูตุ้ม Veerayooth Nymsmour

มาช่วยเก็บภาพVisual Graphic Recorderในงานวันนี้

#ทรรศวรรณปรีดาวิภาต

#หยุดไฟป่า #ลดฝุ่นPM25 #ปกป้องป่าของเรา

สมทบทุนให้โครงการ Forest Guardians

https://taejai.com/th/fundraising/2068