เคล็ดลับการปลูกต้นไม้ จาก "มือใหม่" สู่ "มือเย็น"

กระทู้สนทนา

"มือเย็น" คือ เป้าหมายของคนที่รักต้นไม้ ที่อยากกลายเป็นผู้ปลูกพืชใดก็เติบโตได้
หรือ สำเร็จได้ผล 80% จากจำนวนต้นกล้าที่ลงมือปลูก
แต่หากคุณปลูกต้นไม้มาหลายครั้งแล้วตายจากไปทุกรอบ อย่าเพิ่งท้อ ลองศึกษาเทคนิควิธี
ทดลองวิธีที่ง่ายที่สุดก่อน คือ การปักชำ พืชที่เหมาะได้แก่ บานบุรี โกศล กระเพรา โหระพา ชบา
เมื่อตัดกิ่งมาปักชำ ระบบรากหายไป พืชจึงเร่งสร้างรากใหม่ที่โคนกิ่ง โดยฮอร์โมนเจริญเติบโต
เคลื่อนจากการสร้างยอด สู่การสร้างราก เซลล์ที่ฐานกิ่งจะเปลี่ยนหน้าที่
จากเซลล์ลำเลียง/เซลล์ทั่วไป เป็นเซลล์สร้างราก
ด้วยปัจจัยกระตุ้น คือ ฮอร์โมนพืช น้ำที่ช่วยให้เซลล์แบ่งตัว
อากาศซึ่งส่งเสริมกระบวนการเจริญของราก

ขั้นตอนการปักชำ

1. ตัดกิ่งที่แข็งแรง ยาวประมาณ 15-30 ซม.

ไม่ใช่กิ่งอ่อนในการปักชำ เพราะโครงสร้างและเนื้อเยื่อยังไม่เจริญสมบูรณ์

ส่วนที่ปักลงดิน จึงควรเป็นก้านกิ่งที่มีสีลำต้น โดยมียอดอ่อนอยู่ส่วนบน

2. ปลิด/ตัดใบออก เหลือใบที่แข็งแรงไว้ส่วนยอด 3-4 ใบ หรือ 1 ใน 3 ของกิ่งที่จะปลูก

หากมีใบมากเกินไป พืชจะคายน้ำผ่านปากใบ จนทำให้กิ่งปักชำแห้งตาย

ในช่วงปักชำ พืชยังไม่สามารถดูดน้ำและแร่ธาตุผ่านรากได้

จึงควรลดภาระการใช้พลังงานจากการสังเคราะห์แสง

นอกจากนี้ ใบที่มากเกินไปอาจเป็นแหล่งสะสมเชื้อรา ไข่แมลง เชื้อโรคต่างๆ

3. ใช้ไม้หรือเหล็กปลายแหลมปักให้เกิดรูลึกในดินนำร่องก่อน

เพื่อให้การเสียบกิ่งลงดินไม่ทำให้โคนกิ่งช้ำ

4. ปักกิ่งลงดินลึก 1-2 นิ้ว ให้แน่นพอดี ไม่ให้กิ่งโยกได้ แต่ไม่อัดดินรอบกิ่งจนแน่น

เนื้อเยื่อกิ่งที่สัมผัสดินอย่างพอเหมาะ ช่วยให้ความชื้นและสารอาหารเข้าสู่กิ่งได้ดี

มีอากาศไหลผ่านได้ ช่วยให้รากหายใจ ไม่เน่าเสีย

กิ่งที่โยกได้ จะรบกวนการเติบโตของราก

กิ่งจึงควรถูกปักลงดินอย่างมั่นคง โดยไม่อัดดินแน่นจนกิ่งส่วนใต้ดินขาดอากาศ

5. การบำรุงดูแล เน้นความโปร่งของดิน และการไหลเวียนของอากาศ
แม้น้ำจะมีบทบาทให้เซลล์พืชขยายตัว แต่น้ำที่มากเกินไป
ทำให้รากขาดอากาศ สภาพออกซิเจนต่ำจากดินชื้นแฉะหรือน้ำขัง
ส่งผลให้เชื้อราและแบคทีเรียที่ไม่ใช้ออกซิเจนเติบโตได้ ส่งผลให้รากเน่า

ระหว่างปักชำ พืชยังคงมีกระบวนการหายใจระดับเซลล์

ซึ่งต้องใช้ออกซิเจน เพื่อเผาผลาญน้ำตาลเป็นพลังงานสำหรับ

การแบ่งตัวของเซลล์ปลายกิ่ง และการเจริญของเนื้อเยื่อราก

สำหรับมือใหม่ ไม่แนะนำให้เพาะเมล็ด เพราะกระบวนการค่อนข้างซับซ้อน

ปักชำ หรือ ซื้อต้นไม้ปฐมวัยที่โตจนแกร่ง จะเลี้ยงง่ายกว่า

อุปมา เหมือนเราซื้อเด็กประถมมาเลี้ยง จะดีกว่าเอาเด็กอายุ 6 เดือนมาเลี้ยง

ซึ่งยังมีสภาพเด็กวัย 6 เดือนจะอ่อนแอกว่าวัย 6 ขวบ

กรณีที่ซื้อต้นไม้มาจากร้าน แกะถุงโดย กรีดถุงแล้ว

จับลำต้นด้วยนิ้วโป้งและนิ้วชี้ คว่ำถุงให้ปึกดินลงฝ่ามือแบบคงสภาพรูปทรงถุง

หรือ พยายามแกะให้คงสภาพรากผนึกดิน-วัสดุปนดินไว้

ก่อนนำลงปลูกในกระถาง หรือ ลงพื้นดิน

หากแกะออกแบบใจร้อน จนดินกระจาย รากขาด