เปรียบเทียบการช่วยเหลือเกษตรกร: ยุคคุณพ่อสุขวิช- นายรัฐมนตรีชวน (2539-2543) vs. ยุครัฐบาลพรรคไทยรักไทย (2544-2549)
การช่วยเหลือเกษตรกรเป็นนโยบายสำคัญของทั้งสองยุค แต่แนวทางแตกต่างกันอย่างมาก
ยุคคุณพ่อสุขวิช - นายกรัฐมนตรีชวน (2539-2543): ฟื้นฟูเกษตรกรอย่างยั่งยืน
1. หลักการสำคัญ
• เน้น การลดภาระหนี้และพัฒนาโครงสร้างเกษตร
• เกษตรกรต้องมี แผนฟื้นฟูอาชีพ ควบคู่กับการช่วยเหลือทางการเงิน
• ใช้แนวคิด ประชาชนเป็นศูนย์กลาง ตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 (2540-2544) เริ่มใช้จริง 1 พฤศจิกายน 2539 และสามารถ
อภิวัฒน์การศึกษาไทย2538 : ด้านการจัดบริการการศึกษาเพื่อปวงชน ทุกคน ทั่วถึง ทั่วโทย
1) เพื่อนักเรียน ในระบบ 12.33 ล้านคน พี่น้องประชาชนทุกหมู่เหล่า ภายใต้แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 ภายใต้การนำของคุพ่อสุขวิช รังสิตพล รัฐมนตรี ว่าการกระทรวงศึกษาธิการ
ร่วมกัน ปรับปรุงโรงเรียน 29845 โรง
ปรับปรุง อาคารเรียน 38112 หลัง
ปรับปรุง อาคารเอนกประสงค์ 12227 หลัง
ปรับปรุง ห้องน้ำ ถูกสุขอนามัย11257 หลัง
เพื่อนักเรียน 12.33 ล้านคน
ร่วมกัน สร้างโรงเรียนใหม่ เพื่อลูกหลานเกษตรกรยากจน 4.35 ล้านคน อายุ 3-17 ปี หรือ
3-5 7แสนคน
6-11 หกแสน ห้าหมื่นคน
12~14 หนึ่งล้านคน
15-17 สองส้านคน
ได้เรียนฟรีจริง ทุกคน 16.68 ล้านคน พร้อมอาหารและอุปกรณ์ครบครัน ลดภาระเกษตรกรยากจน ด้วยอาหารอย่างน้อย 1 มื้อ 3 มื้อสำหรับโรงเรียนประจำเช่น วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยี ทั่วประเทศ รถรับ-ส่ง หรือ เงินอุดหนุนค่าโดยสาร เสื้อผ้า ทุกชรองรวมถึงรองเท้านักเรียน รองเท้าพละ หรือแม้กระทั่งอุดหนุนผู้ปกครอง ผู้ขาดแคลนนแรงงานนึ่งข้าวเลี้ยงไก่
อ่านรายละเอียดเพิ่มเติ่ม เอกสารสภาผู้แทนราษฎร ระหว่างานปี 2538 -2540 มีรายละเอียดการคัดค้านการอภิวัฒน์การศึกษา2538 เนื่องจากลูกคนรวยตกงาน จึงไม่ควรจัดบริการการศึกษาเพิ่มให้คนจน เพื่อลดภาระผู้ปกครอง หรือ เพื่อแก้ไขปัญหาเด็กตาย ปีละหลายหมื่นเพราะขาดสารอาหาร
2. นโยบายสำคัญ ยุคคุพ่อสุขวิช - นายกรัฐมนตรี ชวน 2539 -2543
✅ พักชำระหนี้เกษตรกร (2540-2543)
• มุ่งช่วยเกษตรกรรายย่อยที่ได้รับผลกระทบจากวิกฤตเศรษฐกิจปี 2540
• โครงการฟื้นฟูอาชีพ ควบคู่กับการพักหนี้ เพื่อให้เกษตรกรมีรายได้กลับมาใช้หนี้
• ใช้ กองทุนเพื่อช่วยเหลือเกษตรกร (ตั้งปี 2540) ในการช่วยเหลือ
✅ ลดต้นทุนการผลิต
• โครงการ ส่งเสริมเกษตรอินทรีย์และเกษตรผสมผสาน
• ลดการพึ่งพาสารเคมี ลดต้นทุนปุ๋ยและยาฆ่าแมลง
• สนับสนุน ตลาดกลางสินค้าเกษตร และเชื่อมโยงตลาดโดยตรง
✅ โครงสร้างพื้นฐานเพื่อเกษตรกร
• ขยายระบบ ชลประทานและแหล่งน้ำขนาดเล็ก
• พัฒนาถนนชนบทและระบบขนส่ง เชื่อมโยงเกษตรกรกับตลาด
✅ กองทุนหมู่บ้าน (ต้นแบบ)
• เดิมใช้ชื่อ “เงินทุนเศรษฐกิจชุมชน”
• ให้เงินกู้ดอกเบี้ยต่ำ แต่มีระบบตรวจสอบเข้มงวดในภายหลัง
2. นโยบายสำคัญ ยุครัฐบาล พรรคไทยรักไทย 2544 -2549
❌ พักชำระหนี้เกษตรกรแบบไม่มีกลไกฟื้นฟู (2544)
• พักหนี้โดยไม่มีเงื่อนไข ส่งผลให้เกษตรกร ไม่ได้เตรียมตัวบริหารหนี้
• หลังหมดโครงการ เกษตรกรหลายรายต้องเผชิญ ภาระหนี้ที่สูงขึ้น
❌ กองทุนหมู่บ้าน 1 ล้านบาทต่อหมู่บ้าน
• ปล่อยกู้ง่าย แต่ไม่มีมาตรการป้องกันหนี้เสีย
• ไม่มีแผนพัฒนารายได้ ทำให้เกิดการกู้เงินเพื่อใช้จ่ายฟุ่มเฟือย
• ก่อให้เกิดหนี้ครัวเรือนสูงสุดในประวัติศาสตร์
❌ OTOP เน้นปริมาณมากกว่าคุณภาพ
• ขาดการส่งเสริมด้านมาตรฐานสินค้าและการตลาด
• สินค้าหลายรายการ ไม่สามารถแข่งขันในระยะยาว
❌ โครงการแจกเงินแบบไม่มีเป้าหมายชัดเจน
• เช่น 30 บาทรักษาทุกโรค แม้ช่วยประชาชนได้ในระยะสั้น แต่ทำให้ระบบสาธารณสุขมีภาระหนัก
• แจกจ่ายสินเชื่อโดยขาดการประเมินผลระยะยาว
เปรียบเทียบ ยุคอภิวัฒน์การศึกษา 2538 - 2543 และ ยุคประชานิยม 2544 - ปัจจุบัน
1) รายได้ประชาชน เพิ่ม 2540 -2541 สวนทาง วิกฤตเศรษฐกิจต้มยำกุ้ง
2) ปี 2539 อัตราเติบโตสูงสุด กลังจากอภิวัฒน์การศึกษา 2538
3) กฎหมายการศึกษา 2542 ยกเลิก SBM รวบอำนาจ รวบงบประมาณ 2543 รายได้ต่ำกว่า 2542
4 } ยุคประชานิยม หนี้สูงสุด กว่ายุคต้มยำกุ้ง ภาพที่ 2
5) งบประมาณ ยุคประชานิยมสูงมาก ปี 2544 และ 2545 ภาพที่ 3
6) ภาพที่ 4 ปี 2539 ยุคปฏิรูปการศึกษา 2538 ตัวเลขดีกว่า ทุกปีในยุคประชานิยม
: ยุคประชานิยม ดีที่สุดปี 2546 ก่อนจะเริ่มลดลง และลดลง ต่อเนื่อง ถึงปัจจุบัน 2568
7) ภาพที่ 5 เปรียบเทียบ ก่อน และ หลัง ปี 2538 ยุคอภิวัฒน์การศึกษา 2538
8) ภาพที่ 6 ระหว่างปี 2533-2542
: รายได้ครัวเรือน เติบโต จาก 5625บาท ปี 2533 เป็น 12729 บาท ปี 2542
: ปีที่ดีที่สุด ปี 2539 หลังจากการอภิวัฒน์การศึกษา 2538
: รายได้เพิ่ม สวนทาง วิกฤตต้มยำกุ้ง 2533-2542
: ปี 2543 กฎหมายลูกประกอบรัฐธรรมนูญ 2540 ด้านการศึกษา ประกาศใช้ ปี 2542 ยกเลิก SBM รวบอำนาจและงบประมาณอของ สถานศึกษาทั่วไทย
เปรียบเทียบการช่วยเหลือเกษตรกร: ยุคคุณพ่อสุขวิช- นายรัฐมนตรีชวน (2539-2543) vs. ยุครัฐบาลพรรคไทยรักไทย (2544-2549)
การช่วยเหลือเกษตรกรเป็นนโยบายสำคัญของทั้งสองยุค แต่แนวทางแตกต่างกันอย่างมาก
ยุคคุณพ่อสุขวิช - นายกรัฐมนตรีชวน (2539-2543): ฟื้นฟูเกษตรกรอย่างยั่งยืน
1. หลักการสำคัญ
• เน้น การลดภาระหนี้และพัฒนาโครงสร้างเกษตร
• เกษตรกรต้องมี แผนฟื้นฟูอาชีพ ควบคู่กับการช่วยเหลือทางการเงิน
• ใช้แนวคิด ประชาชนเป็นศูนย์กลาง ตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 (2540-2544) เริ่มใช้จริง 1 พฤศจิกายน 2539 และสามารถ
อภิวัฒน์การศึกษาไทย2538 : ด้านการจัดบริการการศึกษาเพื่อปวงชน ทุกคน ทั่วถึง ทั่วโทย
1) เพื่อนักเรียน ในระบบ 12.33 ล้านคน พี่น้องประชาชนทุกหมู่เหล่า ภายใต้แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 ภายใต้การนำของคุพ่อสุขวิช รังสิตพล รัฐมนตรี ว่าการกระทรวงศึกษาธิการ
ร่วมกัน ปรับปรุงโรงเรียน 29845 โรง
ปรับปรุง อาคารเรียน 38112 หลัง
ปรับปรุง อาคารเอนกประสงค์ 12227 หลัง
ปรับปรุง ห้องน้ำ ถูกสุขอนามัย11257 หลัง
เพื่อนักเรียน 12.33 ล้านคน
ร่วมกัน สร้างโรงเรียนใหม่ เพื่อลูกหลานเกษตรกรยากจน 4.35 ล้านคน อายุ 3-17 ปี หรือ
3-5 7แสนคน
6-11 หกแสน ห้าหมื่นคน
12~14 หนึ่งล้านคน
15-17 สองส้านคน
ได้เรียนฟรีจริง ทุกคน 16.68 ล้านคน พร้อมอาหารและอุปกรณ์ครบครัน ลดภาระเกษตรกรยากจน ด้วยอาหารอย่างน้อย 1 มื้อ 3 มื้อสำหรับโรงเรียนประจำเช่น วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยี ทั่วประเทศ รถรับ-ส่ง หรือ เงินอุดหนุนค่าโดยสาร เสื้อผ้า ทุกชรองรวมถึงรองเท้านักเรียน รองเท้าพละ หรือแม้กระทั่งอุดหนุนผู้ปกครอง ผู้ขาดแคลนนแรงงานนึ่งข้าวเลี้ยงไก่
อ่านรายละเอียดเพิ่มเติ่ม เอกสารสภาผู้แทนราษฎร ระหว่างานปี 2538 -2540 มีรายละเอียดการคัดค้านการอภิวัฒน์การศึกษา2538 เนื่องจากลูกคนรวยตกงาน จึงไม่ควรจัดบริการการศึกษาเพิ่มให้คนจน เพื่อลดภาระผู้ปกครอง หรือ เพื่อแก้ไขปัญหาเด็กตาย ปีละหลายหมื่นเพราะขาดสารอาหาร
2. นโยบายสำคัญ ยุคคุพ่อสุขวิช - นายกรัฐมนตรี ชวน 2539 -2543
✅ พักชำระหนี้เกษตรกร (2540-2543)
• มุ่งช่วยเกษตรกรรายย่อยที่ได้รับผลกระทบจากวิกฤตเศรษฐกิจปี 2540
• โครงการฟื้นฟูอาชีพ ควบคู่กับการพักหนี้ เพื่อให้เกษตรกรมีรายได้กลับมาใช้หนี้
• ใช้ กองทุนเพื่อช่วยเหลือเกษตรกร (ตั้งปี 2540) ในการช่วยเหลือ
✅ ลดต้นทุนการผลิต
• โครงการ ส่งเสริมเกษตรอินทรีย์และเกษตรผสมผสาน
• ลดการพึ่งพาสารเคมี ลดต้นทุนปุ๋ยและยาฆ่าแมลง
• สนับสนุน ตลาดกลางสินค้าเกษตร และเชื่อมโยงตลาดโดยตรง
✅ โครงสร้างพื้นฐานเพื่อเกษตรกร
• ขยายระบบ ชลประทานและแหล่งน้ำขนาดเล็ก
• พัฒนาถนนชนบทและระบบขนส่ง เชื่อมโยงเกษตรกรกับตลาด
✅ กองทุนหมู่บ้าน (ต้นแบบ)
• เดิมใช้ชื่อ “เงินทุนเศรษฐกิจชุมชน”
• ให้เงินกู้ดอกเบี้ยต่ำ แต่มีระบบตรวจสอบเข้มงวดในภายหลัง
2. นโยบายสำคัญ ยุครัฐบาล พรรคไทยรักไทย 2544 -2549
❌ พักชำระหนี้เกษตรกรแบบไม่มีกลไกฟื้นฟู (2544)
• พักหนี้โดยไม่มีเงื่อนไข ส่งผลให้เกษตรกร ไม่ได้เตรียมตัวบริหารหนี้
• หลังหมดโครงการ เกษตรกรหลายรายต้องเผชิญ ภาระหนี้ที่สูงขึ้น
❌ กองทุนหมู่บ้าน 1 ล้านบาทต่อหมู่บ้าน
• ปล่อยกู้ง่าย แต่ไม่มีมาตรการป้องกันหนี้เสีย
• ไม่มีแผนพัฒนารายได้ ทำให้เกิดการกู้เงินเพื่อใช้จ่ายฟุ่มเฟือย
• ก่อให้เกิดหนี้ครัวเรือนสูงสุดในประวัติศาสตร์
❌ OTOP เน้นปริมาณมากกว่าคุณภาพ
• ขาดการส่งเสริมด้านมาตรฐานสินค้าและการตลาด
• สินค้าหลายรายการ ไม่สามารถแข่งขันในระยะยาว
❌ โครงการแจกเงินแบบไม่มีเป้าหมายชัดเจน
• เช่น 30 บาทรักษาทุกโรค แม้ช่วยประชาชนได้ในระยะสั้น แต่ทำให้ระบบสาธารณสุขมีภาระหนัก
• แจกจ่ายสินเชื่อโดยขาดการประเมินผลระยะยาว