แผนปฏิบัติการเชิงรุกเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งและการพัฒนาที่ยั่งยืนของชาติ (พ.ศ. 2568)

วิสัยทัศน์: มุ่งสร้างประเทศไทยให้เป็นสังคมที่มั่นคง ปลอดภัย ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดี และประเทศมีการพัฒนาอย่างสมดุลและยั่งยืน โดย ริเริ่มขับเคลื่อนการปฏิบัติเชิงรุกทันที เพื่อเสริมสร้างศักยภาพในทุกมิติ กระจายความเจริญและโอกาสอย่างทั่วถึง ส่งเสริมรูปแบบการตั้งถิ่นฐานที่เหมาะสม และใช้ประโยชน์สูงสุดจากทรัพยากร โครงสร้างพื้นฐาน และองค์ความรู้ที่มีอยู่ในปัจจุบัน

1. การเสริมสร้างความปลอดภัย พัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน และส่งเสริมการตั้งถิ่นฐานที่ยั่งยืน

ยกระดับความปลอดภัยโครงสร้างพื้นฐานทั่วถึง:

สร้างมาตรฐานความปลอดภัยในทุกพื้นที่: กรมโยธาธิการฯ ร่วมกับ อปท. ดำเนินโครงการ "อาคารสาธารณะปลอดภัย" ยกระดับความแข็งแรงของโรงพยาบาล โรงเรียน และอาคารบริการประชาชนสำคัญ ทั้งในเมืองหลักและ ส่งเสริมการก่อสร้างที่ได้มาตรฐานในเมืองรองและชุมชน โดยประยุกต์ใช้เทคนิควิศวกรรมปัจจุบัน

บริหารจัดการน้ำเพื่อความสมดุลและปลอดภัย: กฟผ./กรมชลประทาน ใช้แนวทางการบริหารจัดการน้ำที่ยืดหยุ่นและปลอดภัย สำหรับเขื่อนสำคัญ โดยคำนึงถึงความต้องการใช้น้ำควบคู่กับเสถียรภาพของโครงสร้าง

พัฒนาเครือข่ายสื่อสารแจ้งเตือนภัย: กรมอุตุนิยมวิทยา เพิ่มประสิทธิภาพและความครอบคลุม ของระบบเชื่อมโยงข้อมูลภัยพิบัติ (แผ่นดินไหว, สึนามิ ฯลฯ) สู่ช่องทางสื่อสารสาธารณะที่ประชาชนเข้าถึงง่าย

บริหารจัดการทรัพยากรน้ำเพื่อความอุดมสมบูรณ์:

เพิ่มประสิทธิภาพระบบชลประทานและระบายน้ำ: กรมชลฯ/กรมโยธาฯ/อปท. ใช้ทรัพยากรที่มีปรับปรุงและบำรุงรักษา ระบบชลประทาน คลองส่งน้ำ และทางระบายน้ำ ทั้งในเขตเมืองและพื้นที่เกษตร เพื่อการใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพและลดผลกระทบจากภัยธรรมชาติ

ส่งเสริมความมั่นคงทางน้ำระดับชุมชน: กรมทรัพยากรน้ำ/กรมส่งเสริมการเกษตร/อปท. ถ่ายทอดองค์ความรู้และสนับสนุน ชุมชนทั่วประเทศในการพัฒนาและบริหารจัดการแหล่งน้ำขนาดเล็ก (สระ, บ่อ, การเติมน้ำใต้ดิน) เพื่อความพอเพียงและยั่งยืน

ส่งเสริมการตั้งถิ่นฐานและผังเมืองเพื่อคุณภาพชีวิต:

พัฒนาชุมชนชายฝั่งที่ปรับตัวได้: กรมโยธาฯ/กรมทรัพยากรทางทะเลฯ/อปท. ร่วมกับชุมชนดำเนินมาตรการ ป้องกันและปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงชายฝั่ง โดยผสมผสานภูมิปัญญาท้องถิ่นกับเทคโนโลยีที่เหมาะสม

วางผังเมืองเพื่อการเติบโตที่สมดุล: กรมโยธาธิการและผังเมือง และ อปท. บังคับใช้และทบทวนผังเมือง ให้ส่งเสริม การพัฒนาที่กระจายตัวอย่างเหมาะสม สนับสนุนพื้นที่สีเขียว การเข้าถึงบริการสาธารณะ และ ส่งเสริมรูปแบบที่อยู่อาศัยที่หลากหลาย เช่น ชุมชนหมู่บ้าน หรืออาคารแนวราบ/แนวต่ำในพื้นที่ที่เหมาะสม ควบคู่กับการจัดการการเติบโตของเมืองอย่างมีประสิทธิภาพ ไม่ให้กระจุกตัวหนาแน่นเกินไป

2. การขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากเพื่อความมั่งคั่งที่ทั่วถึงและยั่งยืน

สร้างโอกาสทางเศรษฐกิจในทุกพื้นที่:

ขยายตลาดสู่โลกดิจิทัล: กระทรวงพาณิชย์/กระทรวงเกษตรฯ สนับสนุนผู้ประกอบการรายย่อย เกษตรกร และวิสาหกิจชุมชนทั่วประเทศ ให้เข้าถึงและใช้ประโยชน์จากแพลตฟอร์ม E-commerce ที่มีอยู่

ส่งเสริมการท่องเที่ยวเชื่อมโยงชุมชน: ททท. พัฒนารูปแบบการท่องเที่ยวที่หลากหลาย เน้นเชื่อมโยงเมืองหลักกับเมืองรองและชุมชน เพื่อกระจายรายได้และสร้างประสบการณ์ที่มีคุณค่า

กระจายการลงทุนสู่ภูมิภาค: BOI/สภาพัฒน์ฯ ใช้มาตรการจูงใจ สนับสนุนให้เกิดการลงทุนในอุตสาหกรรมเป้าหมายและบริการ ในพื้นที่เมืองรองและภูมิภาคที่มีศักยภาพ

สร้างภูมิคุ้มกันและความมั่นคงทางการเงิน:

ส่งเสริมความรอบรู้ทางการเงิน: หน่วยงานภาครัฐและสถาบันการเงิน ร่วมกันขยายกิจกรรมให้ความรู้ และคำปรึกษาด้านการออม การลงทุน และการจัดการหนี้ ผ่านช่องทางที่เข้าถึงง่ายทั่วประเทศ

สนับสนุนการเข้าถึงสินเชื่ออย่างเป็นธรรม: ธปท. และสถาบันการเงิน ส่งเสริมแนวปฏิบัติการให้สินเชื่อที่รับผิดชอบ คำนึงถึงศักยภาพและความจำเป็นของผู้กู้

3. การสร้างความมั่นคงด้านอาหารและพลังงานสะอาดเพื่ออนาคต

พัฒนาความมั่นคงทางอาหารที่ยั่งยืน:

ส่งเสริมความหลากหลายทางการเกษตร: กรมวิชาการเกษตร/กรมส่งเสริมการเกษตร สนับสนุนเมล็ดพันธุ์และองค์ความรู้ ให้เกษตรกรปลูกพืชที่หลากหลาย เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ และทนทานต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

สนับสนุนแหล่งโปรตีนชุมชน: กรมประมง/กรมปศุสัตว์/อปท. ถ่ายทอดเทคโนโลยีและส่งเสริม การเลี้ยงสัตว์น้ำและปศุสัตว์ขนาดย่อมในชุมชน เพื่อเป็นแหล่งอาหารที่มั่นคง

ขับเคลื่อนพลังงานสะอาดและการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ:

ขยายการเข้าถึงพลังงานแสงอาทิตย์: หน่วยงานด้านพลังงาน ส่งเสริมและอำนวยความสะดวก ในการติดตั้งระบบผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์บนหลังคา ทั้งในภาครัฐ เอกชน และครัวเรือน โดยเฉพาะในพื้นที่ห่างไกล

สร้างวัฒนธรรมการใช้พลังงานอย่างรู้คุณค่า: หน่วยงานภาครัฐ รณรงค์และสร้างต้นแบบ การใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพในทุกภาคส่วน

4. การเสริมสร้างสังคมที่เป็นธรรม สมานฉันท์ และมีส่วนร่วม

ลดช่องว่างและสร้างโอกาสที่เท่าเทียม:

พัฒนาเศรษฐกิจชุมชน: กระทรวงพาณิชย์/กระทรวงมหาดไทย สนับสนุนพื้นที่และกลไก ตลาดชุมชนให้เข้มแข็ง เป็นช่องทางสร้างรายได้ให้ผู้ประกอบการรายย่อย

ยกระดับคุณภาพชีวิตในทุกพื้นที่: รัฐบาล จัดสรรงบประมาณอย่างสมดุล เพื่อพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและบริการสาธารณะที่จำเป็น (คมนาคม, สาธารณสุข, การศึกษา, ดิจิทัล) ให้ประชาชนเข้าถึงได้อย่างทั่วถึง

ส่งเสริมการอยู่ร่วมกันและการมีส่วนร่วม:

สร้างพื้นที่กลางรับฟังความเห็น: กระทรวงมหาดไทย สนับสนุนให้ อปท. เป็นเวทีสำหรับการปรึกษาหารือและรับฟังความคิดเห็นของประชาชนในการพัฒนาท้องถิ่น

สื่อสารสร้างสรรค์เพื่อสังคม: กรมประชาสัมพันธ์และสื่อมวลชน ร่วมกันนำเสนอเนื้อหา ที่ส่งเสริมความเข้าใจ ความอดทนอดกลั้น และการอยู่ร่วมกันอย่างสันติ

5. การส่งเสริมบทบาทที่สร้างสรรค์ พัฒนาเทคโนโลยี และรักษาความสงบเรียบร้อย

รักษาความมั่นคงและส่งเสริมความร่วมมือชายแดน:

ดูแลความปลอดภัยและอำนวยความสะดวก: หน่วยงานความมั่นคง ปฏิบัติภารกิจรักษาความสงบเรียบร้อย ควบคู่กับการอำนวยความสะดวกในการสัญจรและการค้าชายแดนตามกฎหมาย

เตรียมพร้อมรับสถานการณ์: หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ประสานงานและเตรียมความพร้อม ด้านมนุษยธรรมตามหลักสากลในพื้นที่ชายแดน

พัฒนาคนและเทคโนโลยีเพื่ออนาคต:

สร้างทักษะดิจิทัลสำหรับทุกคน: กระทรวงแรงงาน/กระทรวงดีอีเอส พัฒนาหลักสูตรและขยายการฝึกอบรม ทักษะดิจิทัลให้เข้าถึงประชาชนทุกกลุ่มวัยและทุกภูมิภาค

ดึงดูดการลงทุนในเทคโนโลยีและนวัตกรรม: BOI/EEC สร้างสภาพแวดล้อมและใช้กลไกส่งเสริม การลงทุนในอุตสาหกรรมแห่งอนาคต ทั้งในพื้นที่ EEC และพื้นที่ภูมิภาคที่มีศักยภาพ

6. การสร้างระบบสาธารณสุขที่เข้มแข็ง ประชาชนสุขภาพดีถ้วนหน้า

พัฒนาระบบเฝ้าระวังและป้องกันโรค:

เสริมสร้างเครือข่ายเฝ้าระวัง: กรมควบคุมโรคและหน่วยงานสาธารณสุข ใช้เทคโนโลยีและเครือข่ายอาสาสมัคร ในการเฝ้าระวัง แจ้งเตือน และตอบสนองต่อภัยสุขภาพอย่างรวดเร็วและแม่นยำ

สร้างความพร้อมด้านเวชภัณฑ์และทรัพยากร: กระทรวงสาธารณสุข/องค์การเภสัชกรรม บริหารจัดการและกระจาย เวชภัณฑ์ ยา วัคซีน และทรัพยากรที่จำเป็น ให้เพียงพอและเข้าถึงได้ในสถานพยาบาลทุกระดับทั่วประเทศ

กลไกขับเคลื่อนสู่ความสำเร็จ:

พลังการบูรณาการ: ทำงานร่วมกันข้ามหน่วยงาน แบ่งปันข้อมูล ทรัพยากร และเป้าหมาย

กลไกติดตามและประเมินผล: มีหน่วยงานกลาง (เช่น สมช. หรือคณะทำงานฯ) กำกับ ติดตามความคืบหน้า และปรับปรุงแผนอย่างต่อเนื่อง

สื่อสารสร้างพลังร่วม: สื่อสารเป้าหมาย ความคืบหน้า และผลสำเร็จให้ประชาชนรับทราบ เพื่อสร้างความเข้าใจ ความเชื่อมั่น และการมีส่วนร่วม

ผลลัพธ์ที่มุ่งหวัง:

ประเทศไทยมีความมั่นคงรอบด้าน ประชาชนปลอดภัย ชุมชนเข้มแข็ง

เศรษฐกิจเติบโตอย่างสมดุลและยั่งยืน โอกาสกระจายทั่วถึง ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดี

ทรัพยากรธรรมชาติได้รับการดูแล สังคมมีความเป็นธรรมและสมานฉันท์

ประเทศมีศักยภาพในการปรับตัวและพร้อมก้าวสู่อนาคต

แผนปฏิบัติการนี้คือ ก้าวสำคัญของการสร้างชาติที่มั่นคงและพัฒนาอย่างยั่งยืน โดยเริ่มต้นจากศักยภาพที่เรามี และ ลงมือทำทันที​