เอเชียนเกมส์ฤดูหนาว เป็นหนึ่งในมหกรรมกีฬาของสภาโอลิมปิกแห่งเอเชีย และเป็นมหกรรมกีฬาฤดูหนาวระดับทวีปเพียงรายการเดียวในปัจจุบัน ซึ่งเกิดจากความแนะนำของคณะกรรมการโอลิมปิกญี่ปุ่นที่อยากจะให้มีการแข่งขันกีฬาฤดูหนาวในระดับทวีป โดยจัดการแข่งขันครั้งแรกที่เมืองซัปโปะโระ ประเทศญี่ปุ่น ในปี ค.ศ. 1986 (ก่อนหน้าโอลิมปิกฤดูหนาว 1988 เพียงสองปี) ซึ่งเป็นเมืองเดียวในทวีปเอเชียที่เคยจัดโอลิมปิกฤดูหนาวในขณะนั้น
ในการแข่งขันครั้งแรกมีประเทศที่เข้าร่วมเพียง 7 ประเทศ ได้แก่ จีน ฮ่องกง อินเดีย ญี่ปุ่น มองโกเลีย เกาหลีใต้ และเกาหลีเหนือ และมี 8 ชนิดกีฬาที่ได้จัดแข่งขัน คือ สกีอัลไพน์ (Alpine skiing) ไบแอธลอน (Biathlon) สกีคอสคันทรี (Cross-country skiing) ฟิกเกอร์สเก็ต (Figure skating) ไอซ์ฮอกกี้ (Ice hockey) ช็อตแทรก สปีดสเก็ต (Short-track speed skating) ลองแทรก สปีดสเก็ต (Speed skating) และสกีจัมปิ้ง (Ski jumping) เป็นกีฬาสาธิต มีเพียงแค่ 4 ชาติที่ได้เหรียญรางวัล คือ ญี่ปุ่น (เจ้าเหรียญทอง) จีน เกาหลีใต้ และเกาหลีเหนือ โดยทุกชาติได้เหรียญทองทั้งหมด
4 ปีต่อมา ในเอเชียนเกมส์ฤดูหนาว 1990 (ก่อนหน้าโอลิมปิกฤดูหนาว 1992 เพียงสองปี) ได้จัดขึ้นที่เมืองซัปโปะโระอีกครั้ง หลังจากที่มีความพยายามจะนำเอเชียนเกมส์ฤดูหนาวไปจัดที่ประเทศอินเดีย แต่ได้ยกเลิกไป เนื่องจากมีปัญหาเรื่องค่าใช้จ่าย โดยครั้งนี้มี 9 ชาติเข้าร่วมแข่งขัน โดยมีฟิลิปปินส์ อิหร่าน และไต้หวัน เข้าร่วมครั้งแรก ขณะที่ฮ่องกง (แข่งขันในครั้งที่แล้ว) ได้ถอนตัวออกไป เนื่องจากทางเจ้าภาพไม่ได้บรรจุกีฬาฟิกเกอร์สเก็ต (Figure skating)
ในการแข่งขันครั้งนี้ มีเพียงแค่ 5 ชาติที่ได้เหรียญรางวัล คือ ญี่ปุ่น (เจ้าเหรียญทอง) จีน เกาหลีใต้ เกาหลีเหนือ และมองโกเลีย โดยมีเพียงญี่ปุ่น จีน และเกาหลีใต้ ที่ได้เหรียญทอง
6 ปีต่อมา ในเอเชียนเกมส์ฤดูหนาว 1996 (ก่อนหน้าโอลิมปิกฤดูหนาว 1998 เพียงสองปี) ได้จัดขึ้นที่เมืองฮาร์บิน ประเทศจีน เป็นครั้งแรก (ซึ่งต่อมาได้เป็นเจ้าภาพกีฬามหาวิทยาลัยโลกฤดูหนาว 2009) โดยตอนแรกกีฬาเอเชียนเกมส์ฤดูหนาวในครั้งที่ 3 จะจัดในปี ค.ศ. 1995 (หลังโอลิมปิกฤดูหนาว 1994 เพียงหนึ่งปี) ที่เมืองซัมจียอน ประเทศเกาหลีเหนือ แต่ได้ถอนตัวออกไปในปี ค.ศ. 1992 ทำให้ต้องหาเจ้าภาพใหม่ และทำการเลื่อนการแข่งขันออกไปหนึ่งปี
โดยครั้งนี้มี 15 ชาติเข้าร่วมแข่งขัน โดยมีคูเวต เลบานอน ปากีสถาน และกลุ่มประเทศที่แยกตัวจากสหภาพโซเวียต (คาซัคสถาน คีร์กีซสถาน ทาจิกิสถาน และอุซเบกิสถาน) เข้าร่วมครั้งแรก ส่วนฮ่องกงกลับมาเข้าร่วมอีกครั้ง ขณะที่เกาหลีเหนือและฟิลิปปินส์ (แข่งขันในครั้งที่แล้ว) ไม่ได้เข้าร่วมในครั้งนี้ และทางเจ้าภาพได้บรรจุกีฬาฟิกเกอร์สเก็ต (Figure skating) กลับมาอีกครั้ง และได้บรรจุกีฬาสกีฟรีสไตล์ (Freestyle skiing) เพิ่มเป็นครั้งแรก
ในการแข่งขันครั้งนี้ มีเพียงแค่ 5 ชาติที่ได้เหรียญรางวัล คือ จีน (เจ้าเหรียญทอง) คาซัคสถาน ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ และอุซเบกิสถาน โดยอุซเบกิสถานเป็นชาติเดียวที่ไม่ได้เหรียญทอง
3 ปีต่อมา ในเอเชียนเกมส์ฤดูหนาว 1999 (หลังโอลิมปิกฤดูหนาว 1998 เพียงหนึ่งปี) ได้จัดขึ้นที่จังหวัดกังวอน ประเทศเกาหลีใต้ เป็นครั้งแรก (ซึ่งต่อมาได้เป็นเจ้าภาพโอลิมปิกฤดูหนาว 2018 และยูธโอลิมปิกฤดูหนาว 2024) โดยครั้งนี้มี 14 ชาติเข้าร่วมแข่งขัน โดยที่ทาจิกิสถาน (แข่งขันในครั้งที่แล้ว) ไม่ได้เข้าร่วม และทางเจ้าภาพได้ลดกีฬาสกีฟรีสไตล์ (Freestyle skiing) และสกีจัมปิ้ง (Ski jumping) ที่เป็นกีฬาสาธิต ออกไป
ในการแข่งขันครั้งนี้ มีเพียงแค่ 5 ชาติที่ได้เหรียญรางวัล คือ จีน (เจ้าเหรียญทอง) เกาหลีใต้ คาซัคสถาน ญี่ปุ่น และอุซเบกิสถาน โดยทุกชาติได้เหรียญทองทั้งหมด
4 ปีต่อมา ในเอเชียนเกมส์ฤดูหนาว 2003 (หลังโอลิมปิกฤดูหนาว 2002 เพียงหนึ่งปี) ได้จัดขึ้นที่จังหวัดอาโอโมริ ประเทศญี่ปุ่น เป็นครั้งแรก โดยครั้งนี้มี 17 ชาติเข้าร่วมแข่งขัน โดยเนปาล ปาเลสไตน์ และไทย เข้าร่วมเป็นครั้งแรก ส่วนเกาหลีเหนือและทาจิกิสถานกลับมาเข้าร่วมอีกครั้ง ขณะที่ฮ่องกงและคูเวต (แข่งขันในครั้งที่แล้ว) ไม่ได้เข้าร่วมในครั้งนี้
ทางเจ้าภาพได้บรรจุกีฬาสกีฟรีสไตล์ (Freestyle skiing) กลับมาอีกครั้ง และได้บรรจุกีฬาเคอร์ลิ่ง (Curling) และกีฬาสโนว์บอร์ด (Snowboarding) ประเภทชาย เพิ่มเป็นครั้งแรก ขณะที่กีฬาสกีจัมปิ้ง (Ski jumping) ได้บรรจุในกีฬาชิงเหรียญทองเป็นครั้งแรก ส่วนกีฬาสโนว์บอร์ด (Snowboarding) ประเภทหญิง จัดเป็นกีฬาสาธิต
ในการแข่งขันครั้งนี้ มีเพียงแค่ 7 ชาติที่ได้เหรียญรางวัล คือ ญี่ปุ่น (เจ้าเหรียญทอง) เกาหลีใต้ จีน คาซัคสถาน เลบานอน เกาหลีเหนือ และอุซเบกิสถาน โดยเกาหลีเหนือและอุซเบกิสถานเป็นเพียง 2 ชาติที่ไม่ได้เหรียญทองเลย
ซึ่งประเทศไทยได้เข้าร่วมในกีฬาสกีครอสคันทรี (Cross-country skiing) จำนวน 1 คน ในประเภทชาย คือ คุณประวัติ นาควัชระ นักกีฬาโอลิมปิกฤดูหนาวคนแรกจากประเทศไทย โดยได้อันดับท้ายสุด (อันดับ 24) อีกทั้งประเทศไทยยังได้เข้าร่วมกีฬาฟิกเกอร์สเก็ต (Figure skating) จำนวน 4 คน ในรายการชายเดี่ยวและหญิงเดี่ยว โดยนักกีฬาชายได้ถอนตัวก่อนการแข่งขัน ส่วนนักกีฬาหญิง 3 คน ทำผลงานได้อันดับท้ายสุด (อันดับ 13-15) และประเทศไทยยังได้เข้าร่วมในกีฬาไอซ์ฮอกกี้ (Ice hockey) จำนวน 22 คน ในประเภททีมชาย โดยได้อันดับ 5 จากทั้งหมด 6 ทีม
4 ปีต่อมา ในเอเชียนเกมส์ฤดูหนาว 2007 (หลังโอลิมปิกฤดูหนาว 2006 เพียงหนึ่งปี) ได้จัดขึ้นที่เมืองฉางชุน ประเทศจีน เป็นครั้งแรก โดยครั้งนี้มี 25 ชาติเข้าร่วมแข่งขัน โดยอัฟกานิสถาน จอร์แดน มาเก๊า มาเลเซีย และยูเออี เข้าร่วมเป็นครั้งแรก ส่วนฮ่องกง คูเวต และฟิลิปปินส์ กลับมาเข้าร่วมอีกครั้ง และทางเจ้าภาพได้ลดสกีจัมปิ้ง (Ski jumping) ออกไป
ในการแข่งขันครั้งนี้ มีเพียงแค่ 5 ชาติที่ได้เหรียญรางวัล คือ จีน (เจ้าเหรียญทอง) ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ คาซัคสถาน มองโกเลีย และอุซเบกิสถาน โดยมองโกเลียและอุซเบกิสถานเป็นเพียง 2 ชาติที่ไม่ได้เหรียญทองเลย
ซึ่งประเทศไทยได้เข้าร่วมในกีฬาฟิกเกอร์สเก็ต (Figure skating) จำนวน 1 คน ในประเภทหญิงเดี่ยว โดยได้อันดับ 11 จากทั้งหมด 15 คน และยังได้เข้าร่วมในกีฬาไอซ์ฮอกกี้ (Ice hockey) จำนวน 22 คน ในประเภททีมชาย โดยได้อันดับ 9 จากทั้งหมด 11 ทีม
4 ปีต่อมา ในเอเชียนเกมส์ฤดูหนาว 2011 (หลังโอลิมปิกฤดูหนาว 2010 เพียงหนึ่งปี) ได้จัดขึ้นที่กรุงอัสตานาและเมืองอัลมาตี ประเทศคาซัคสถานเป็นครั้งแรก (ซึ่งต่อมาได้เป็นเจ้าภาพกีฬามหาวิทยาลัยโลกฤดูหนาว 2017) โดยครั้งนี้มี 26 ชาติเข้าร่วมแข่งขัน โดยบาห์เรน กาตาร์ และสิงคโปร์ เข้าร่วมเป็นครั้งแรก ขณะที่มาเก๊าและปากีสถาน (แข่งขันในครั้งที่แล้ว) ไม่ได้เข้าร่วมในครั้งนี้
ทางเจ้าภาพได้บรรจุกีฬาสกีจัมปิ้ง (Ski jumping) กลับมาอีกครั้ง และได้บรรจุกีฬาแบนดี้ (Bandy) และกีฬาสกีโอเรียนเทียริง (Ski orienteering) เพิ่มเป็นครั้งแรก ขณะที่กีฬาเคอร์ลิ่ง (Curling) และกีฬาสโนว์บอร์ด (Snowboarding) ได้ถูกตัดออกไป
ในการแข่งขันครั้งนี้ มีเพียงแค่ 8 ชาติที่ได้เหรียญรางวัล คือ คาซัคสถาน (เจ้าเหรียญทอง) ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ จีน มองโกเลีย อิหร่าน คีร์กิสถาน และเกาหลีเหนือ โดยมีเพียงคาซัคสถาน ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ และจีน เท่านั้นที่ได้เหรียญทอง
ซึ่งประเทศไทยได้เข้าร่วมในกีฬาฟิกเกอร์สเกต (Figure skating) จำนวน 3 คน ในรายการชายเดี่ยวและหญิงเดี่ยว โดยนักกีฬาชายทำผลงานได้อันดับท้ายสุด (อันดับ 14) ส่วนนักกีฬาหญิง 2 คน ทำผลงานได้อันดับ 9-10 จากทั้งหมด 16 คน และยังได้เข้าร่วมในกีฬาไอซ์ฮอกกี้ (Ice hockey) จำนวน 22 คน ในประเภททีมชาย โดยได้อันดับ 7 จากทั้งหมด 12 ทีม (ที่ 2 ในดิวิชัน 1)
[Harbin 2025] มาทำความรู้จักกีฬาเอเชียนเกมส์ฤดูหนาว