เส้นอัมพฤกษ์
เส้นนี้ อยู่ที่เหนือสะดือขึ้นไป ๑ นิ้วเศษ 

   เป็นเส้นเนื่องมาจากเส้นสุมนา สำหรับรับโลหิตจากเส้นสุมนาจ่ายไปตามอวัยวะตอนล่างทั่วไป มีขาและเท้า เป็นต้น
 
    ลักษณะที่เส้นของเส้นนี้จะพิการหรือปกตินั้น เช่นเดียวกับวิธีตรวจชีพจร

    เส้นอัมพฤกษ์ที่พิการนั้น เนื่องจากเอ็นที่รองรับของเส้นนี้เป็นเม็ดแข็ง หรือตึงดันเส้นอัมพฤกษ์ให้โค้งขึ้นมาให้แข็งหรือตึงเกินประมาณ 

    เมื่อโลหิตเดินมาถึงเส้นนี้เกิดขัดข้องจะจ่ายไปตามเส้นอื่นๆ ไม่สะดวก โลหิตในเส้นนั้นก็มีพิษขึ้น จึงเกิดโรคต่างๆ 

   ขึ้นหลายประการ เช่น โรคอัมพฤกษ์กำเริบ ทำให้นอนไม่หลับ สะทกสะท้าน กระตุกตามเส้น หัวใจสั่นเต้น สะดุ้ง สะบัดร้อนสะบัดหนาว สั่นเหมือนไข้จับ และมีอาการอื่นอีกหลายอย่าง 

    การตรวจเส้นอัมพฤกษ์เพื่อรู้ความหนักเบาของโรคและร่างกายในส่วนนั้นว่าปกติหรือพิการ 

   ตรวจเส้นอัมพฤกษ์แล้วไม่ต้องตรวจเส้นชีพจรข้อเท้า เพราะเส้นชีพจรข้อเท้าเป็นเส้นเนื่องไปจากเส้นอัมพฤกษ์

สื่อการสอนชุดนี้ 
ทำโดย
   นักเรียนแพทย์แผนไทยกวินนาถ มณีรัตน์
    ชั้นปีที่ 3 วิชาเวชกรรมไทย

   โรงเรียนแพทย์แผนไทยพัฒนาปัญญาไทยจังหวัดเชียงใหม่
26/12/2567