ภาวะแท้งซ้ำซากเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในระยะแรกของการตั้งครรภ์ โดยเฉพาะในช่วง 3-4 เดือนแรก หากเกิดการแท้งบ่อยครั้งหรือแท้งหลายครั้งติดต่อกันจะถือว่าเป็นภาวะแท้งซ้ำซาก

ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุอย่างละเอียดเพิ่มเติม ทั้งนี้สาเหตุของการแท้งซ้ำซากอาจเกิดขึ้นได้จากทั้งฝ่ายชายและฝ่ายหญิง โดยส่วนใหญ่พบว่าสาเหตุมักเกี่ยวข้องกับฝ่ายหญิง ซึ่งเป็นผู้ที่ตั้งครรภ์

สาเหตุจากฝ่ายชาย
หนึ่งในสาเหตุที่พบบ่อยในฝ่ายชายคือความผิดปกติของโครโมโซม โดยเฉพาะในกรณีที่เรียกว่า "โครโมโซมทรานส์โลเคชั่น" (chromosomal translocation) ซึ่งเป็นความผิดปกติที่โครโมโซมอยู่ครบถ้วนแต่ถูกสลับตำแหน่ง เมื่อเกิดการแบ่งเซลล์ในตัวอ่อนอาจส่งผลให้เกิดโครโมโซมขาดหรือเกิน ทำให้ตัวอ่อนไม่สมบูรณ์และเกิดการแท้งได้ โดยเฉพาะในช่วง 3 เดือนแรกของการตั้งครรภ์ นอกจากนี้พฤติกรรมการสูบบุหรี่ของฝ่ายชายก็มีส่วนทำให้โอกาสแท้งสูงขึ้นด้วย งานวิจัยชี้ว่าผู้ชายที่สูบบุหรี่มีแนวโน้มทำให้ฝ่ายหญิงแท้งได้ง่ายขึ้นเมื่อมีการตั้งครรภ์

สาเหตุจากฝ่ายหญิง
สำหรับฝ่ายหญิงนั้น ปัจจัยที่ส่งผลต่อการแท้งซ้ำซากมีหลายประการ โดยปัญหาสุขภาพและโรคประจำตัว เช่น ภาวะไทรอยด์ผิดปกติและโรคเบาหวาน อาจเป็นปัจจัยที่ทำให้เพิ่มความเสี่ยงในการแท้ง นอกจากนี้ ความผิดปกติทางโครโมโซมของฝ่ายหญิงเองก็เป็นสาเหตุที่สำคัญ ซึ่งอาจเกิดจากภาวะโครโมโซมทรานส์โลเคชั่น ทำให้เกิดความไม่สมบูรณ์ของตัวอ่อนและส่งผลให้การตั้งครรภ์ไม่สามารถดำเนินต่อไปได้
สำหรับการตรวจวินิจฉัยทางโครโมโซมของทั้งฝ่ายชายและฝ่ายหญิงเป็นขั้นตอนสำคัญในการหาสาเหตุของการแท้งซ้ำซาก ในกรณีที่พบปัญหาทรานส์โลเคชั่น การรักษาด้วยวิธีปฏิสนธิภายนอกร่างกาย (ICSI) และการตรวจคัดกรองโครโมโซมของตัวอ่อนด้วยเทคนิค PGT-A หรือ PGT-SR เพื่อคัดเลือกตัวอ่อนที่มีโครโมโซมปกติสามารถช่วยลดความเสี่ยงในการแท้งได้

นอกจากนี้ยังมีโรคอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกัน เช่น โรคแพ้ภูมิตนเอง (Systemic Lupus Erythematosus หรือ SLE) ซึ่งอาจส่งผลต่อการแท้งซ้ำซากได้เช่นกัน ในกรณีที่มีความผิดปกติของมดลูก เช่น ผนังกั้นมดลูก (septate uterus) ซึ่งเป็นภาวะที่มดลูกมีผนังกั้นอยู่ตรงกลาง การตรวจวินิจฉัยสามารถทำได้โดยการส่องกล้องตรวจโพรงมดลูก (hysteroscopy) หากพบความผิดปกติ การผ่าตัดแก้ไขผนังกั้นมดลูกสามารถช่วยเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ที่สำเร็จได้

ช่วงนี้หลายๆคนมักจะนิยมตรวจ factor 12 ซึ่งถ้าตรวจมาแล้วระดับ factor 12 มันต่ำ ก็จะเป็นปัญหาเกี่ยวกับการแข็งตัวของเลือด ทําให้เลือดแข็งตัวมากขึ้นการรักษาก็เช่นเดียวกันก็คือการฉีดตัว low molecular weight heparin ไปเรื่อยๆทุกวัน เพียงแต่ว่าข้อมูลของของโรคตัว factor 12 ที่จะมีผลกับการแท้ง อาจจะยังก่ำกึ่งอยู่ บางคนบอกว่าไม่เกี่ยวบางคนบอกว่าเกี่ยว อาจจะพิจารณาดูรายบุคคลว่าจําเป็นที่จะต้องฉีด low molecular weight heparin หรือเปล่า

การรักษาในกรณีที่ไม่พบสาเหตุชัดเจน
หากตรวจวินิจฉัยแล้วไม่พบความผิดปกติใด ๆ ในทั้งฝ่ายชายและฝ่ายหญิง แต่อาการแท้งซ้ำซากยังคงเกิดขึ้น การรักษาอาจใช้วิธีการเสริมฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนเพื่อช่วยพยุงการตั้งครรภ์ หรือใช้เทคนิคปฏิสนธิภายนอกร่างกาย (ICSI) เพื่อคัดเลือกตัวอ่อนที่มีโครโมโซมปกติก่อนย้ายตัวอ่อนเข้าสู่โพรงมดลูก

การรักษาภาวะแท้งซ้ำซากนั้นจำเป็นต้องได้รับการตรวจวินิจฉัยอย่างรอบด้าน ทั้งในด้านสุขภาพร่างกาย พฤติกรรมการใช้ชีวิต รวมถึงปัจจัยทางพันธุกรรม การค้นหาสาเหตุที่แท้จริงจะช่วยให้การรักษาเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ที่สมบูรณ์
 
บทความโดย 
หมอเต้-นายแพทย์ วรวัฒน์ ศิริปุณย์
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการรักษาภาวะมีบุตรยาก
ติดตามสารดีๆ เพิ่มเติมได้ทาง Tiktok  : หมอเต้ เคล็ดไม่ลับมีลูกง่าย 
https://www.tiktok.com/@doctor.tae?is_from_webapp=1&sender_device=pc