ในละคร มีการพูดถึงพระราชดำรัสของทั้งสองพระองค์ ดังนั้น กระทู้นี้ จะเป็นบทความถึงพระราชดำรัสของทั้งสองพระองค์ (ฉบับเต็ม)

วันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2535 เกิดเหตุการณ์ “พฤษภาทมิฬ” (Black May) ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่ประชาชนเคลื่อนไหวประท้วงรัฐบาลครั้งสำคัญครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์การเมือง ที่มี พล.อ.สุจินดา คราประยูร เป็นนายกรัฐมนตรีและต่อต้านการสืบทอดอำนาจของคณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ (รสช.) ระหว่างวันที่ 17-24 พฤษภาคม พ.ศ. 2535 นำไปสู่เหตุการณ์ปราบปรามและปะทะกันระหว่างเจ้าหน้าที่ตำรวจ ทหารกับประชาชนผู้ชุมนุม ทำให้มีผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บจำนวนมาก

เมื่อเวลาประมาณ 21:30 นาฬิกา ของวันพุธที่ 20 พฤษภาคม พ.ศ. 2535 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พระราชทานพระบรมราชวโรกาสให้ นายสัญญา ธรรมศักดิ์ ประธานองคมนตรี (ในขณะนั้น) และพลเอก เปรม ติณสูลานนท์ องคมนตรีและรัฐบุรุษ นำพลเอก สุจินดา คราประยูร นายกรัฐมนตรี (ในขณะนั้น) และพลตรี จำลอง ศรีเมือง แกนนำผู้ชุมนุม เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท โอกาสนี้ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม พระราชทานพระราชดำรัสแก่คณะผู้เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทด้วย ซึ่งโทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย นำเทปบันทึกภาพเหตุการณ์ดังกล่าว ออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์ทั้ง 5 ช่อง เมื่อเวลา 24:00 นาฬิกาของคืนเดียวกัน วันที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2535 พล.อ.สุจินดา จึงกราบบังคมทูล ลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี และมอบหมายให้มีชัย ฤชุพันธุ์ รองนายกรัฐมนตรี เป็นผู้รักษาราชการแทนเป็นการชั่วคราว

ในเวลา 5 ทุ่มครึ่งของวันที่ 20 พฤษภาคม พ.ศ. 2535 โทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจและสถานีวิทยุทุกแห่งได้ถ่ายทอดข่าวสำคัญที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ พล.อ. เปรม ติณสูลานนท์ นำ พล.ต. จำลอง ศรีเมือง ซึ่งเป็นผู้นำมวลชน และ พล.อ. สุจินดา คราประยูร นายกรัฐมนตรี เข้าเฝ้าฯ ที่พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน ทรงเริ่มพระราชดำรัสด้วยพระสุรเสียงเรียบๆ แต่หนักแน่นว่า

ผู้นำทั้งสองฝ่ายต่างละทิฐิมานะ ยอมปฏิบัติตามพระราชดำรัส ท่ามกลางเสียงโห่ร้องแสดงความยินดีของประชาชน

และท่ามกลางเหตุการณ์นี้ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรมราชโองการเรียกพลเอก สุจินดา คราประยูร นายกรัฐมนตรี และพลตรี จำลอง ศรีเมือง หัวหน้ากลุ่มผู้ประท้วง เพื่อเรียกร้องประชาธิปไตย ให้เข้าเฝ้าฯ และพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ถ่ายทอดการนี้ออกอากาศสดได้ ในภาพทางโทรทัศน์ พระองค์ทรงขอให้คู่กรณียุติความรุนแรงและนำพาชาติบ้านเมืองไปสู่สันติ ซึ่งผู้นำทั้งสองฝ่ายต่างละทิฐิมานะ ยอมปฏิบัติตามพระราชดำรัส ท่ามกลางเสียงโห่ร้องแสดงความยินดีของประชาชน และเห็นพ้องต้องกันในการที่จะให้รัฐบาลพลเรือนเข้ามาบริหารประเทศในสถานการณ์ดังกล่าว ณ จุดสูงสุดของวิกฤติการณ์ ปรากฏภาพพลเอก สุจินดา คราประยูร นายกรัฐมนตรี และพลตรี จำลอง ศรีเมือง หัวหน้าผู้ประท้วง เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทโดยหมอบกราบ และที่สุดก็นำไปสู่การลาออกของพลเอก สุจินดา คราประยูร ในวันที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2535 ได้ประกาศลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ทำให้เหตุการณ์สงบลง

ในวันอาทิตย์ที่ ๑๔ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๑๖ เวลา ๑๙.๑๕ น. พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ ทรงมีกระแสพระราชดำรัสพระราชทานแก่ปวงชนชาวไทยทั้งประเทศและทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมแต่งตั้ง นายสัญญา ธรรมศักดิ์ เป็นนายกรัฐมนตรี ผ่านทางโทรทัศน์ ณ หอตึกสมุด สวนจิตรลดา มีความว่า

และวันเดียวกันนั้นเอง สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ก็ทรงมีกระแสพระราชดำรัสพระราชทานแก่ปวงชนชาวไทยทั้งประเทศ ในเหตุการณ์ ๑๔ ตุลา ความว่า

พระราชดำรัสที่สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ทรงตรัสไว้ (เมื่อครั้งทรงดำรงพระอิสริยยศเป็น สมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช กรมขุนสงขลานครินทร์) มาจากลายพระหัตถ์ที่ทรงมีถึงนักเรียนแพทย์ นายสวัสดิ์ แดงสว่าง ผู้ได้รับทุนการศึกษาไปเรียนต่อยังมหาวิทยาลัย Johns Hopkins ประเทศสหรัฐอเมริกา ปีพุทธศักราช ๒๔๗๑ เพื่อเตือนสติและสอนให้นายสวัสดิ์ตั้งใจเล่าเรียนให้สำเร็จ ซึ่งหลังจากจบการศึกษา นายแพทย์สวัสดิ์ (ต่อมาคือ ศาสตราจารย์นายแพทย์สวัสดิ์ แดงสว่าง) ได้กลับทำงานให้กับโรงพยาบาลศิริราช ได้ใช้ความรู้ความสามารถในการคิดค้นงานวิจัยหลายด้าน เช่น การค้นพบวงจรชีวิตของพยาธิตัวจี๊ดเป็นคนแรกของโลก, ร่วมก่อตั้งคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ฯลฯ นับได้ว่าท่านได้ทำงานถวายการรับใช้และจดจำสิ่งที่สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ได้ตักเตือนและสั่งสอนไว้ทุกประการ