เครดิตแหล่งข่าว/เจ้าของบทความโดย
https://www.bbc.com/thai/articles/c2q7lw90xzgo

เมื่อ "คารินา" ศิลปินเค-ป็อป โพสต์ข้อความขอโทษที่เขียนด้วยลายมือลงในอินสตาแกรมเมื่อช่วงต้นเดือน มี.ค. ข้อความนั้นมีทั้งความรู้สึกผิดและความรู้สึกที่ท่วมท้น

"ฉันขอโทษอย่างจริงใจที่ทำให้แฟนเพลงที่สนับสนุนฉันต้องตกใจ" คารินา หัวหน้าวงของวง "เอสปา" (aespa) วงเกิร์ลกรุ๊ปเกาหลี เขียนบนอินสตาแกรม
ความผิดของเธอคืออะไร?

คารินา ออกมายอมรับอย่างเปิดเผยว่าเธอกำลังคบหาอยู่กับนักแสดงเกาหลีที่ชื่อว่า อี แจอุค
การที่คารินารู้สึกว่าจำเป็นต้องออกมากล่าวขอโทษที่เธอกำลังอยู่ในความสัมพันธ์สร้างความงงงวยให้กับผู้ที่อยู่นอกวงการเค-ป็อป แต่เรื่องนี้ก็ได้เปิดหน้าต่างให้เราเข้าไปดูโลกของอุตสาหกรรม "แฟนพันธุ์แท้" ของวงการเพลงในเกาหลี

เหล่าแฟนคลับเค-ป็อป สตรีมเพลงของศิลปินคนโปรดของพวกเขาอยู่ตลอดเวลา แม้กระทั่งตอนนอนหลับ พวกเขาจะสตรีมโดยปิดเสียงเอาไว้ เพื่อปั่นให้เพลงของไอดอลคนโปรดติดอันดับชาร์ตเพลง แฟนคลับยังจัดทีมระดมการโหวตให้ศิลปินในเทศกาลมอบรางวัลต่าง ๆ และบางครั้งก็จ่ายเงินค่าสปอนเซอร์โฆษณาลงบนบิลบอร์ดดิจิทัลตามสถานที่ต่าง ๆ เช่น ไทม์สแควร์ในนิวยอร์ก

จ่ายราคาให้ความรัก
เมื่อข่าวเรื่องการคบหาของคารินาและนักแสดงอี แจอุค เปิดเผยออกมา แฟนเพลงบางคนขับรถกระบะไปยังต้นสังกัดของคารินา
"พวกเราสนับสนุนอนาคตที่สดใสของคารินา เชื่อในความฝันที่มีร่วมกัน แต่พวกเราคงเข้าใจสิ่งนี้ผิดไปเอง" ข้อความบนป้ายไฟโฆษณาอิเล็กทรอนิกส์บนรถคันดังกล่าวระบุ
"ความรักที่แฟนเพลงมอบให้คุณ มันไม่พอหรือไง" ข้อความถัดไประบุ

ปรากฏการณ์เช่นนี้แตกต่างจากชีวิตรักโรแมนติกของคนดังในส่วนอื่น ๆ ของโลก เมื่อความสัมพันธ์ของพวกเขาถูกเปิดเผยต่อสาธารณะ บางครั้งแฟนคลับก็ออกมาร่วมยินดี

ยกตัวอย่างเช่น นักร้องสาวเทย์เลอร์ สวิฟต์ ได้เธอเดินทางไปร่วมชมเกมซูเปอร์โบวล์ที่แฟนหนุ่ม ทราวิส เคลซี ร่วมแข่งขันเมื่อเดือนที่แล้ว ว่ากันว่าการปรากฏตัวของเธอช่วยเพิ่มยอดการรับชมเกมดังกล่าวทางโทรทัศน์ และทำให้การแข่งขันนัดนั้นมียอดผู้ชมทางโทรทัศน์สูงสุดในสหรัฐฯ นับตั้งแต่การถ่ายทอดสดการลงจอดบนดวงจันทร์ในปี 1969 เป็นต้นมา
ผลสำรวจยังระบุว่า 1 ใน 5 ของผู้ชมเกมซูเปอร์โบวล์เลือกเชียร์ทีมแคนซัส ซิตี ชีฟส์ ของแฟนหนุ่มของเทย์เลอร์ เนื่องจากความสัมพันธ์ของป็อปสตาร์รายนี้กับเคลซี

แล้วทำไมทัศนคติต่อการมีความสัมพันธ์ของคนดัง จึงต่างออกไปในกรณีของวงการเค-ป็อป?
"ความลึกซึ้งแบบผิด ๆ"
"แฟนเพลงรู้สึกว่าถูกสลัดทิ้ง" จอง ด็อก-ฮยอน คอลัมนิสต์สื่อเกาหลี กล่าว และเสริมว่า แฟนเพลงเค-ป็อป มักจะมองตัวเองว่าพวกเขาอยู่ในความสัมพันธ์แบบ "กึ่งมีส่วนร่วมทางสังคม" (parasocial relationships) กับไอดอล

ความสัมพันธ์รูปแบบนี้ใช้เรียกความสัมพันธ์แบบ "ข้างเดียว" ที่ฝ่ายหนึ่งมอบเวลาให้มากมาย มอบพลังงานทางอารมณ์และเงินให้กับอีกฝ่ายที่พวกเขารู้สึกชื่นชอบ แต่อีกฝ่ายอาจไม่รู้เลยว่าอีกคนมีตัวตนอยู่

"ขณะที่อุตสาหกรรม [เค-ป็อป] กระตุ้นส่งเสริมให้แฟนเพลงแสดงพลังแฟนด้อมของตัวเองผ่านการบริโภค ความปรารถนาของพวกเขาที่ต้องการการชดเชย [ต่อการลงทุนที่มอบไป] ก็เติบโตขึ้น สิ่งนี้มีส่วนทำให้แฟนเพลงแสดงความต้องการของพวกเขา ซึ่งบางครั้งก็ลำเส้นกลายเป็นการคุกคาม" จอง กล่าวกับบีบีซี
บางส่วนเชื่อว่า ตัวศิลปินและต้นสังกัดได้สร้าง "ความลึกซึ้งแบบผิด ๆ" ให้เกิดขึ้นระหว่างไอดอลและแฟนเพลง เพราะย้อนไปแค่ 10 ปีที่แล้ว มันก็เป็นเรื่องปกติมากที่ต้นสังกัดศิลปินเค-ป็อป จะมีข้อห้ามศิลปินหน้าใหม่ ไม่ให้ออกเดตหรือกระทั่งการมีโทรศัพท์มือถือไว้ใช้ส่วนตัว

นอกจากนี้ ต้นสังกัดยังสร้างแอปพลิเคชันโซเชียลมีเดียสำหรับศิลปินในสังกัดเพื่อให้แฟนเพลงได้ติดตามชีวิตประจำวันของไอดอล อย่างเช่นค่ายเอสเอ็ม (SM) ค่ายเพลงชื่อดังที่ปั้นศิลปินไอดอลมากมายเช่นวงเอสปา ได้สร้างแอปพลิเคชันอันหนึ่งขึ้นมาเมื่อปี 2020 แอปฯ นี้ทำงานในลักษณะการส่งข้อความส่วนตัวแบบหนึ่งต่อหนึ่ง แต่อันที่จริงแอปฯ ดังกล่าวคือแชทแบบกลุ่มที่ไอดอลสามารถส่งข้อความไปยังแฟนเพลงหลายพันคนได้ในครั้งเดียว
ศิลปินบางคนยังซื้อของขวัญให้แฟนคลับ และเสนอการพูดคุยทางโทรศัพท์แบบตัวต่อตัวกับแฟนคลับด้วย

"ต้นสังกัดเค-ป็อป บอกกับแฟนคลับว่าเขามีพลังที่จะสร้างศิลปินชื่อดังขึ้นมา" อารึม จอง ผู้ช่วยศาสตราจารย์สาขาเกาหลีศึกษาแห่งมหาวิทยาลัยแอริโซนาสเตท กล่าว
ซีดาร์บอห์ ซาเอจิ นักวิชาการจากมหาวิทยาลัยแห่งชาติปูซาน กล่าวถึงปรากฏการณ์ของคารินาว่า เป็น "กรณีคลาสสิกของแฟนเพลงที่พยายามอบรมสั่งสอนศิลปิน"
"พวกเขาโกรธเคืองเรื่องที่ศิลปินไปออกเดต และก็โกรธที่ศิลปินออกมาขอโทษด้วยวิธีการที่ผิด" ซีดาร์บอห์ ซาเอจิ ผู้ช่วยศาสตราจารย์สาขาเกาหลีและเอเชียตะวันออกศึกษา กล่าว พร้อมบอกว่า แฟนเพลงบางคนรู้สึกว่าคารินาควรโพสต์ข้อความขอโทษในพื้นที่เฉพาะของแฟนคลับมากกว่า ไม่ใช่ขอโทษบนแพลตฟอร์มโซเชียลสาธารณะ

"ในปี 2024 ความเป็นส่วนตัวของศิลปินเค-ป็อป ที่อาศัยอยู่ในประเทศเล็ก ๆ แห่งนี้และได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวาง แทบจะเป็นไปไม่ได้เลย" เธอกล่าว
อารึม จอง นักวิชาการจากมหาวิทยาลัยแอริโซนา ซึ่งบอกว่าเธอเป็นแฟนเพลงเค-ป็อป เช่นกัน บอกว่า เธอได้เข้าร่วมเป็น "แรงงานแฟนเพลง" ด้วยการสตรีมเพลงจากวงบอยแบนด์ที่ชื่นชอบอย่าง NCT 127 และจ่ายเงินโหวตให้พวกเขาบนแพลตฟอร์มเพลงและรายการมอบรางวัล

แพลตฟอร์ดนตรีดิจิทัลของวงการเพลงเค-ป็อป มีจำนวนมากมาย แต่ละแพลตฟอร์มก็จะมีชาร์ตเพลง 100 อันดับ ซึ่งขึ้นอยู่กับฐานผู้ฟังที่สตรีมเพลงและดาวน์โหลด แฟนเพลงพันธุ์แท้จะแบ่งงานกันทำเพื่อเอาชนะด้วยการแบ่งกันออกเป็นหลาย ๆ ทีมเพื่อศึกษาและทำตามกฎเกณฑ์ของแต่ละแพลตฟอร์ม
"แฟนคลับทุ่มแรงเพื่อทำให้แน่ใจว่ากลุ่มศิลปินของพวกเขาจะประสบความสำเร็จ พวกเขามองว่าศิลปินเป็นผลิตภัณฑ์ผลิตภัณฑ์หนึ่ง และหากคุณต้องการจะเห็นผลิตภัณฑ์นั้นบนเวทีให้นานขึ้น ทั้งศิลปิน แฟนคลับ และต้นสังกัด ต้องทำงานอย่างหนัก" อารึม จอง กล่าว

เธอกล่าวเสริมว่า บางคนถึงกับแบ่งปันตารางการโหวตและคำแนะนำในการการสตรีมเพลงกับ "แฟนเพลงทั่วไป" เพื่อให้พวกเขาสามารถมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนให้ไอดอลที่ชื่นชอบติดอันดับท็อปชาร์ตได้

บีบีซีลองเข้าไปสำรวจ "คำแนะนำในการสตรีมมิง" ที่เขียนขึ้นโดยแฟนคลับของวงชายล้วน "เซเวนทีน (Seventeen)" โดยพบว่ามีคำแนะนำอย่างเช่น "เปิดรับชมมิวสิควิดีโอเพลงของเซเวนทีนอีก 2-3 วิดีโอ รวมกันให้ได้อย่างน้อย 7-10 นาที จากนั้นให้เปิดวนซ้ำไปเรื่อยๆ" และ "อย่ากดหยุด กดกรอไปข้างหน้า หรือกดถอยหลัง"

กลุ่มแฟนคลับกลุ่มใหญ่จะมีการจัดระบบแฟนเพลงให้สมาชิกแต่ละคนทำหน้าที่ต่าง ๆ กันไป
"อาร์มี" กลุ่มแฟนคลับที่แข็งแรงหลายล้านคนของวงบีทีเอส (BTS) ได้ร่วมกันดำเนินโครงการการกุศลในนามของวง และเปิดบัญชีบนแพลตฟอร์มเอ็กซ์ (ทวิตเตอร์เดิม) เพื่อแปลเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับวงทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นเนื้อเพลงหรือโพสต์บนโซเชียลมีเดียของสมาชิกแต่ละคน
"แฟนพันธุ์แท้จะระดมทุน พวกเขารณรงค์ให้ช่วยกันโหวต บางคนก็ตรวจสอบข้อความแสดงความคิดเห็นเชิงลบเกี่ยวกับวงของพวกเขาบนโลกออนไลน์แล้วรายงานเข้ามาในกลุ่ม และร่วมกันค้นหาในเสิร์ชเอนจิน เพื่อลบคำค้นหาที่ 'ไม่ดี' ออกไป"
"มันเป็นเรื่องของเงินตราและเวลา อุตสาหกรรมได้กำไรจากสิ่งเหล่านี้" จอง กล่าว

อีกหนึ่งหมุดหมายสำคัญของแฟนด้อมเค-ป็อป คือการจัดงานฉลองวันเกิดให้กับไอดอล โดยที่ไอดอลคนนั้นไม่ได้มาร่วมงานด้วย แฟนเพลงบางคนเช่าคาเฟ่ทั้งร้านเพื่อจัดอีเวนต์ในลักษณะนี้ ซึ่งมักจะมีการขายสินค้าเกี่ยวกับไอดอลในงานด้วย

ทัศนคติที่เปลี่ยนไป
เจฟฟ์ เบนจามิน คอลัมนิสต์วงการเค-ป็อป กล่าวว่า ไอดอลบางคนอาจรู้สึกว่าจำเป็นต้องทำให้แฟนเพลงมีความสุข เนื่องด้วยความเปราะบางในเส้นทางอาชีพของพวกเขา

"โดยทั่วไป วงมักจะมีอายุที่สั้นประมาณ 4-5 ปี... ผมคิดว่า เหตุผลหลักที่คารินาโพสต์ข้อความขอโทษ ก็เพราะว่าเธอมีความรับผิดชอบในการเป็นผู้นำในวงเอสปา และเธอต้องการให้ความมั่นใจกับแฟนเพลงว่าเธอจะยังทำงานอย่างเหนียวแน่นกับเส้นทางดนตรีของเธอต่อไป"
"มันตลกร้ายตรงที่ว่า ศิลปินเหล่านี้ร้องเพลงเกี่ยวกับความรัก แต่การออกเดตของพวกเขากลับไม่ได้รับการยอมรับ ผมรู้สึกเห็นใจพวกเขา" เจฟฟ์ เบนจามิน กล่าวเพิ่มเติม

แต่ในขณะนี้ที่เค-ป็อปเป็นที่รู้จักมากขึ้นไปทั่วโลก ทัศนคติในอุตสาหกรรมนี้ก็อาจกำลังเปิดกว้างขึ้นเช่นกัน
แฟนเพลงของคารินาในประเทศอื่นหลายคนใช้โซเชียลมีเดีย แสดงความไม่พอใจต่อการที่คารินาถูกบังคับให้ต้องออกมาขอโทษ
"เธอไม่สมควรได้รับการปฏิบัติเช่นนี้" ความเห็นหนึ่งในแพลตฟอร์มเอ็กซ์ กล่าว และอีกความเห็นหนึ่งบอกว่า "การที่คารินาออกมาขอโทษเพราะไปชอบคน ๆ หนึ่ง ต้องเป็นหนึ่งในเรื่องที่บ้าบอที่สุดในโลกแน่ ๆ"

แฟนเพลงเกาหลีบางคนยังแสดงความเห็นที่เรื่องนี้ถูกตีข่าวไปทั่วโลกว่า เป็นเรื่องที่น่าอาย
"มันเป็นเวลานานมากแล้วตั้งแต่เค-ป็อป กลายเป็นกระแสระดับโลก แต่ดูเหมือนว่าพวกเขา[แฟนคลับในเกาหลีบางส่วน]ยังไม่เข้าใจความจริงที่ว่า เมื่อมีเหตุการณ์แบบนี้เกิดขึ้น มันทำให้ประเทศอับอายทันที" ความเห็นหนึ่งระบุ

มูลค่าทางการตลาดทั่วโลกของเค-ป็อป อยู่ที่ 8,100 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ราว 2.94 แสนล้านบาท) เมื่อปี 2021 และคาดว่าจะไปถึง 20,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ราว 7.28 แสนล้านบาท) ในปี 2031 ตามการประเมินของหน่วยวิจัยการตลาด Allied Market Research

ศิลปินเค-ป็อป ยังได้รับเชิญให้ไปเปิดแสดงในงานอีเวนต์ระดับนานาชาติ เช่น วงเซเวนทีน ได้กลายเป็นเค-ป็อปวงแรกที่ได้ขึ้นแสดงในงานเทศกาลดนตรีแกลสตันบูรี ในปีนี้ ส่วนวงบีเอส ซึ่งได้รับการแต่งตั้งเป็นทูตของสหประชาชาติ ก็ได้รับเชิญให้ไปแสดงที่สำนักงานใหญ่ของยูเอ็นในนิวยอร์ก เมื่อปี 2021
อัลบั้มเค-ป็อป ทำรายได้สูงสุดเป็นประวัติการณ์ที่ 243.8 ล้านดอลลาร์สหรัฐในต่างประเทศ ตั้งแต่เดือน ม.ค. ถึง ต.ค. ปีที่แล้ว ญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกา และจีน เป็นผู้ซื้อสูงสุดสามอันดับแรก

"สิ่งต่าง ๆ กำลังเปลี่ยนแปลงไปเมื่อมีจำนวนแฟนเค-ป็อปชาวต่างชาติเพิ่มมากขึ้น ผมหวังว่าฐานแฟนเพลงจะสนับสนุนและเปิดกว้างมากขึ้น… และอุตสาหกรรมนี้ก็จะสามารถพึ่งพาธรรมเนียมเก่า ๆ แบบดั้งเดิมน้อยลง" เบนจามินกล่าว

แฟนคลับบางส่วนของคารินาในเกาหลีใต้ยังคงสนับสนุนเธอต่อไป
"มันไม่มีอะไรต้องขอโทษ ไม่ว่าคุณจะเป็นคนดังหรือคนธรรมดา คุณจำเป็นต้องมีเพื่อนสนิท มันเป็นเรื่องธรรมชาติสำหรับเธอที่จะมีคนรัก" จอง โซ-ยอน แฟนเพลงในกรุงโซลวัย 33 ปี กล่าว
"ศิลปินดาราดังคนอื่น ๆ ก็ผ่านมันมาได้ หลังจากมีเรื่องราวอื้อฉาวเกี่ยวกับการเดต ฉันรอคอยอัลบั้มต่อไปของเธอ" แฟนเพลงหญิงรายนี้กล่าว