ผังฉันท์ จัดวางเป็นแถว ๆ
เรียกว่า "บาท"
แต่ละ บาท อาจมี ๑ หรือ ๒ วรรค

ชื่อฉันท์ ในขนบเดิม
จะระบุ จำนวนคำในบาท ไว้ท้ายชื่อ
 
ตนุมัชฌาฉันท์ ๖ (ลหุ ๘ คำ)
บาทละ ๖ คำ

@ เมตตา ระอุ โอบเอื้อ
ก่อเกื้อ พละ รังสรรค์
"แตกต่าง" มุละ กีดกัน
เที่ยงธรรม์ ทมะ จริงใจ

@ เมตตา สละ ซึ่งตน
จึ่งดล ธุระ "รับใช้"
เก็บกวาด ขยะ ทุกข์ภัย
สังคม วิไล เลิศพลัน

ภุชงคประยาตรฉันท์ ๑๒ (ลหุ ๘ คำ)
บาทละ ๑๒ คำ โดยแบ่งเป็น ๒ วรรค

@ จะกล่าวถ้อย ติเตือนใคร...ตระหนักใจ มุเที่ยงธรรม
อุเบกขา ประจักษ์ค้ำ.............ลุสอบย้ำ สิหลักฐาน

@ คะนึงกาล และบุคคล........จะเข้มข้น พิเคราะห์หาญ
ละ ลด เลิก วิชามาร..............กระจ่างฉาน สถานเดียว