กีวีตรวจ ATK ขึ้น 2 ขีด ไม่ใช่เรื่องจริง เกิดจากผลบวกปลอม
จากกรณีที่มีการเผยแพร่ภาพผลไม้ "กีวี่" พร้อมที่ตรวจโควิด-19 ซึ่งขึ้นแสดงผล 2 ขีด หรือ "ผลบวก" ซึ่งหมายความว่าติดเชื้อโควิดนั้น รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ออกมาไขคำตอบว่า กีวีไม่ได้ป่วยเป็นโควิด แต่เกิดผลบวกปลอม (false positive) เพราะใช้ชุด ATK ผิดวิธี
รศ.ดร.เจษฎา อธิบายว่า น้ำกีวีมีค่าความเป็นกรดด่าง (pH) ใกล้เคียงกับน้ำลายหรือตัวอย่างที่เก็บจากโพรงจมูก ซึ่งชุดตรวจ ATK ออกแบบมาให้ตรวจหาแอนติเจนของไวรัสโควิด-19 ในน้ำลายหรือตัวอย่างที่เก็บจากโพรงจมูกที่มีค่า pH อยู่ระหว่าง 6.0-8.0 เมื่อนำน้ำกีวีไปตรวจ ATK จะทำให้ชุดตรวจตรวจพบแอนติเจนของไวรัสโควิด-19 ปลอม ซึ่งเกิดจากสารประกอบในน้ำกีวีที่มีโครงสร้างคล้ายกับแอนติเจนของไวรัสโควิด-19
นอกจากนี้ ผลบวกปลอมจากการตรวจ ATK สามารถเกิดขึ้นได้หลายสาเหตุ เช่น
1. ใช้ชุดตรวจ ATK หมดอายุหรือชำรุด
2. เก็บรักษาชุดตรวจ ATK ไม่ถูกต้อง
3. เก็บตัวอย่างที่เก็บจากโพรงจมูกหรือน้ำลายไม่ถูกต้อง
4. ตรวจ ATK ไม่ถูกต้องตามขั้นตอน
ดังนั้น หากตรวจ ATK แล้วขึ้น 2 ขีด ควรตรวจซ้ำอีกครั้งด้วยชุดตรวจ ATK อื่น หรือตรวจด้วยวิธี PCR เพื่อยืนยันผลการตรวจอีกครั้ง
นอกจากนี้ ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่อาจทำให้ผลการตรวจ ATK ผิดพลาดได้ เช่น
1. การติดเชื้อไวรัสอื่นๆ เช่น ไข้หวัดใหญ่ ไข้หวัดธรรมดา เป็นต้น
2. การติดเชื้อแบคทีเรียในโพรงจมูก
4. การสูบบุหรี่
5. การใช้ยาบางชนิด เช่น สเตียรอยด์
จึงควรปรึกษาแพทย์หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับผลการตรวจ ATK
จากคำอธิบายของอาจารย์เจษฎา จะเห็นได้ว่า ผลการตรวจ ATK ที่ขึ้น 2 ขีด ไม่ได้หมายความว่าติดเชื้อโควิดเสมอไป อาจมีสาเหตุอื่นที่ทำให้เกิดผลบวกปลอมได้ ดังนั้น หากตรวจ ATK แล้วขึ้น 2 ขีด ควรตรวจซ้ำอีกครั้งด้วยชุดตรวจ ATK อื่น หรือตรวจด้วยวิธี PCR เพื่อยืนยันผลการตรวจอีกครั้ง
ที่มาของข้อมูลในการเขียนหัวข้อการไขคำตอบของอาจารย์เจษฎา มีดังนี้
ข้อมูลจากโพสต์ของอาจารย์เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย บนเฟซบุ๊กส่วนตัว เมื่อวันที่ 17 ธันวาคม 2566
ข้อมูลจากบทความข่าวของไทยรัฐออนไลน์ เมื่อวันที่ 17 ธันวาคม 2566
อ.เจษฎา ไขคำตอบ ทำไมผลไม้ "กีวี่" ตรวจ ATK ขึ้น 2 ขีด
จากกรณีที่มีการเผยแพร่ภาพผลไม้ "กีวี่" พร้อมที่ตรวจโควิด-19 ซึ่งขึ้นแสดงผล 2 ขีด หรือ "ผลบวก" ซึ่งหมายความว่าติดเชื้อโควิดนั้น รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ออกมาไขคำตอบว่า กีวีไม่ได้ป่วยเป็นโควิด แต่เกิดผลบวกปลอม (false positive) เพราะใช้ชุด ATK ผิดวิธี
รศ.ดร.เจษฎา อธิบายว่า น้ำกีวีมีค่าความเป็นกรดด่าง (pH) ใกล้เคียงกับน้ำลายหรือตัวอย่างที่เก็บจากโพรงจมูก ซึ่งชุดตรวจ ATK ออกแบบมาให้ตรวจหาแอนติเจนของไวรัสโควิด-19 ในน้ำลายหรือตัวอย่างที่เก็บจากโพรงจมูกที่มีค่า pH อยู่ระหว่าง 6.0-8.0 เมื่อนำน้ำกีวีไปตรวจ ATK จะทำให้ชุดตรวจตรวจพบแอนติเจนของไวรัสโควิด-19 ปลอม ซึ่งเกิดจากสารประกอบในน้ำกีวีที่มีโครงสร้างคล้ายกับแอนติเจนของไวรัสโควิด-19
นอกจากนี้ ผลบวกปลอมจากการตรวจ ATK สามารถเกิดขึ้นได้หลายสาเหตุ เช่น
1. ใช้ชุดตรวจ ATK หมดอายุหรือชำรุด
2. เก็บรักษาชุดตรวจ ATK ไม่ถูกต้อง
3. เก็บตัวอย่างที่เก็บจากโพรงจมูกหรือน้ำลายไม่ถูกต้อง
4. ตรวจ ATK ไม่ถูกต้องตามขั้นตอน
ดังนั้น หากตรวจ ATK แล้วขึ้น 2 ขีด ควรตรวจซ้ำอีกครั้งด้วยชุดตรวจ ATK อื่น หรือตรวจด้วยวิธี PCR เพื่อยืนยันผลการตรวจอีกครั้ง
นอกจากนี้ ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่อาจทำให้ผลการตรวจ ATK ผิดพลาดได้ เช่น
1. การติดเชื้อไวรัสอื่นๆ เช่น ไข้หวัดใหญ่ ไข้หวัดธรรมดา เป็นต้น
2. การติดเชื้อแบคทีเรียในโพรงจมูก
4. การสูบบุหรี่
5. การใช้ยาบางชนิด เช่น สเตียรอยด์
จึงควรปรึกษาแพทย์หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับผลการตรวจ ATK
จากคำอธิบายของอาจารย์เจษฎา จะเห็นได้ว่า ผลการตรวจ ATK ที่ขึ้น 2 ขีด ไม่ได้หมายความว่าติดเชื้อโควิดเสมอไป อาจมีสาเหตุอื่นที่ทำให้เกิดผลบวกปลอมได้ ดังนั้น หากตรวจ ATK แล้วขึ้น 2 ขีด ควรตรวจซ้ำอีกครั้งด้วยชุดตรวจ ATK อื่น หรือตรวจด้วยวิธี PCR เพื่อยืนยันผลการตรวจอีกครั้ง
ที่มาของข้อมูลในการเขียนหัวข้อการไขคำตอบของอาจารย์เจษฎา มีดังนี้
ข้อมูลจากโพสต์ของอาจารย์เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย บนเฟซบุ๊กส่วนตัว เมื่อวันที่ 17 ธันวาคม 2566
ข้อมูลจากบทความข่าวของไทยรัฐออนไลน์ เมื่อวันที่ 17 ธันวาคม 2566