สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ เคยเสกสมรสกับพระวรวงค์เธอ พระองค์เจ้าวรานนท์ธวัช หากมีพระโอรสหรือพระธิดา

มีคำถามเรื่องธรรมเนียมพระอิสริยยศครับ เกี่ยวกับลูกของเจ้าฟ้าหญิงที่ทรงเสกสมรสกับพระราชวงศ์ชายครับ 

เคยมีกรณีในสมัย รัชกาลที่ 9 คือ

สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ เคยเสกสมรสกับพระวรวงค์เธอ พระองค์เจ้าวรานนท์ธวัช หากทรงมีพระโอรสหรือพระธิดาถ้าตามธรรมเนียมเลย จะดำรงพระอิสริยยศใดครับ 

ขอบคุณมากครับ
คำตอบที่ได้รับเลือกจากเจ้าของกระทู้
ความคิดเห็นที่ 3
อ้างอิงจากธรรมเนียมราชตระกูลในกรุงสยาม พระราชนิพนธ์รัชกาลที่ 5   หากเจ้าฟ้าหญิงมีพระโอรสธิดา จะได้เป็นเจ้าฟ้าหลานเธอตามพระมารดาครับ

         "๕. เจ้าฟ้าหญิง ซึ่งเป็นสมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ ฤๅสมเด็จพระเจ้าลูกเธอก็ดี มีพระสวามีเป็นพระเจ้าแผ่นดินฤๅเป็นเจ้าฟ้า ฤๅเป็นเจ้าต่างกรมพระองค์เจ้าอย่างใด ๆ ก็ดี เมื่อเจ้าฟ้าหญิง​องค์นั้นมีพระโอรสพระธิดา ก็คงเป็นเจ้าฟ้าตามพระมารดา แต่ศักดินาลดไปตามบรรดาศักดิเจ้าซึ่งเป็นพระบิดา ได้แต่ชื่อว่าเป็นเจ้าฟ้า เหมือนสมเด็จพระพี่นางเธอเจ้าฟ้า ของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าทั้งสองพระองค์ มีพระสวามีแต่ยังไม่ได้เป็นเจ้ามีพระโอรสพระธิดา องค์ละหลายองค์ พระโอรสพระธิดานั้น ต้องนับเป็นเจ้าฟ้าทั้งสิ้นตามพระมารดา ครั้นภายหลังมาเจ้าฟ้าหญิง ซึ่งเป็นพระธิดาสมเด็จพระเจ้าพี่นางพระองค์น้อยได้เป็นพระชายาในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เมื่อยังเป็นสมเด็จพระเจ้าลูกเธออยู่ มีพระโอรสสามพระองค์เป็นเจ้าฟ้าทั้งสามพระองค์ เป็นตัวอย่างดังนี้ แต่ผู้อ่านต้องเข้าใจว่า เจ้าฟ้าหญิงซึ่งจะได้ไปเป็นเมียพระองค์เจ้าแลพระองค์เจ้าจะไปเป็นเมียหม่อมเจ้า ฤๅเป็นเมียขุนนาง ฤๅเจ้าต่างประเทศ แลเจ้าในราชตระกูล แต่มิใช่พี่น้องสนิทกันนั้น ธรรมเนียมห้ามมีไม่ได้ เพราะฉะนั้นเจ้าฟ้าแลพระองค์เจ้า จะมีพระสวามี ต้องมีได้แต่ที่เป็นพี่น้องกันสนิท แลมียศเสมอกัน ฤๅที่ชายสูงกว่า​หญิง เพราะเหตุนั้นเจ้าฟ้าแลพระองค์เจ้า จึงเป็นธรรมเนียมไม่ได้มีพระสวามีแทบทั้งนั้น ถ้าจะมีก็เป็นแต่พระราชเทวีของพระเจ้าแผ่นดินบ้าง ซึ่งจะมีพระสวามีอื่นนอกจากพระเจ้าแผ่นดินนั้นน้อยนัก เพราะมักจะเป็นที่รังเกียจกันไป จึงไม่มีเจ้าฟ้าซึ่งสืบจากตระกูลพระมารดาดังเช่นว่ามาแล้ว ซึ่งจะชี้เป็นตัวอย่าง ให้เห็นได้ในปัจจุบันนี้ มีมากอยู่ก็แต่เมื่อแรกตั้งบรมราชวงศ์ เป็นเจ้าขึ้นใหม่ๆ เจ้าฟ้าโดยพระมารดาดังนี้ ก็นับว่าเป็นไบคอกเดสซี (By courtesy)"



         "เจ้าฟ้าตามธรรมเนียมเหมือนหนึ่งเจ้าฟ้าหลานเธอนับเป็นชั้นต่ำ ด้วยถึงเป็นกรมแล้ว ก็มียศอยู่เพียงเสมอพระองค์เจ้าต่างกรม แต่ความนิยมนับถือของคนทั้งปวงนั้นเป็นตามกาลตามเวลาตามผู้ชิดผู้ห่าง แลพระมารดาบริสุทธิ์น้อยในราช​ตระกูล จึงปรากฏเป็นเจ้าฟ้าสืบมา ไม่ได้ขาดระหว่างเลยจนถึงบัดนี้"


ตามประเพณีโบราณ เจ้าฟ้าหญิงจะไม่อภิเษกกับเจ้าที่มีศักดิ์ต่ำกว่า จะสมรสก็แต่เจ้าที่มีศักดิ์สูงกว่าหรือเสมอกัน  ในกรณีสมเด็จพระพี่นางทรงเคยลาออกจากฐานันดรศักดิ์แห่งพระราชวงศ์ไปแต่งงานกับสามัญชนมาแล้ว  แต่ภายหลังได้คืนพระอิสริยยศดังเดิม   และที่ได้สมรสกับพระองค์เจ้าวรานนท์ธวัชได้ก็คงเป็นกรณีที่พระราชทานเป็นพิเศษ

ถ้ายึดตามธรรมเนียมราชตระกูลเก่า  หากสมเด็จพระพี่นางมีพระโอรสธิดาควรจะได้ชื่อเป็นเจ้าฟ้าหลานเธอ   แต่ทั้งนี้ธรรมเนียมราชตระกูลก็มีการเปลี่ยนแปลงไปหลายอย่างหลังสมัยรัชกาลที่ 5   จึงไม่รับประกันว่าจะคงไว้ตามธรรมเนียมเดิมหรือไม่ครับ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่