เท่าที่ จขกท. ศึกษามา ในสมัยโบราณมีอาณาจักรโบราณที่พูดภาษาตระกูลไทเกิดขึ้นหลายอาณาจักร หลักๆ ก็เป็นล้านนา สุโขทัย อยุธยา ซึ่งในกลุ่มอาณาจักรใหญ่นี้ก็มีอาณาจักรหรือแว่นแคว้นย่อยอยู่อีกหลายแห่งที่มารวมตัวกัน อาณาจักรต่างๆ ต่อสู้ขับเคี่ยวกันจนในที่สุดก็ค่อยๆ รวมกัน เป็นราชอาณาจักรไทยอย่างที่เห็นในปัจจุบัน

เลยอยากทราบครับว่า กลุ่มอาณาจักรโบราณที่พูดภาษาตระกูลไท เริ่มเลิกต่อสู้และรวมตัวกันในช่วงใด คหสต. เดาว่าน่าจะตั้งแต่สมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถที่อยุธยาสามารถพิชิตล้านนาได้ แม้ว่าล้านนาจะไม่ได้เป็นประเทศราชของอยุธยาอย่างต่อเนื่องด้วยขึ้นกับตองอูและอังวะเป็นหลัก แต่ก็ทำให้อยุธยา (ที่ผนวกรวมสุโขทัย ละโว้ สุพรรณภูมิ นครศรีธรรมราชเข้ามาแล้ว) กลายเป็นอาณาจักรใหญ่ที่พูดภาษาไทแห่งเดียว แม้เขตแดนจะยังไม่ชัดเจนจนกว่าแนวคิดรัฐสมัยใหม่จะมาสมัยรัชกาลที่ห้า แต่อาณาจักรอื่นๆ มาอยู่ใต้ปริมณฑลอำนาจหรือ Mandala ของอยุธยาแล้ว จึงนับได้ว่าอยุธยาเริ่มยิ่งใหญ่โดยปราศจากคู่แข่งในกลุ่มภาษาตระกูลไทด้วยกันในช่วงนี้ และคงอยู่ได้มาโดยตลอดแม้จะเกิดภาวะว่างระเบียบ (Interregnum) บ้างหลังเสียกรุงที่เกิดชุมนุมต่างๆ แต่ก็สามารถรวมได้ในสมัยธนบุรีก่อนระเบียบจะกลับมาอย่างสมบูรณ์สมัยรัตนโกสินทร์ และที่น่าสังเกตคือ ช่วงที่อยุธยาอำนาจเริ่มอยู่ตัวหลังพิชิตล้านนาได้ ทางฝั่งพม่าเองก็มีพัฒนาการคล้ายกัน คือหลังจากอำนาจของพม่าใต้ราชวงศ์ตองอูเริ่มอยู่ตัว อาณาจักรอื่นๆ อย่างแปร อังวะสวามิภักดิ์ ปราบมอญและย้ายเมืองหลวงมาหงสาวดีได้ ก็เริ่มเปิดศึกชิงความเป็นใหญ่ในอุษาคเนย์กับอยุธยา

รบกวนช่วยตอบด้วยครับ ขอบคุณครับ หากมีส่วนใดที่เข้าใจผิดหรือผิดพชาดไปก็ขออภัยด้วยครับ