ลูก...นอนกรน มีผลต่อสมอง ผู้ปกครองหลายๆท่านคงมีประสบการณ์ในการได้ยินเสียงลูกของท่านนอนกรน
แล้วทราบหรือไม่ค่ะ ว่าทำไมน้องๆถึงนอนกรน สาเหตุเกิดได้จากหลายสาเหตุ
หากแต่การนอนกรนส่งผลให้เกิดภาวะหยุดหายใจได้ และยังมีผลต่อการพัฒนาของสมอง สติปัญญา และ การเจริญเติบโตด้วย
วันนี้พี่หมอฝั่งธน...จะมาให้ความรู้ 
ลูกนอนกรน อันตรายกว่าแค่เสียงกรน
เสียงหายใจแรงขณะหลับ เสียงกรน เฮือกหายใจ หยุดหายใจ เป็นอาการแสดงที่บ่งบอกว่า
เด็กมีการหายใจที่ผิดปกติขณะหลับ โดยเฉพาะอาการที่เป็นมากกว่า 3 วันต่อสัปดาห์อย่างต่อเนื่อง
หากกลไกการนอนหลับของเด็กผิดปกติ ซึ่งมีความสัมพันธ์ต่อเนื่องกับการพัฒนาทางระบบประสาท
ความทรงจำ สติปัญญา สมาธิ ระบบฮอร์โมน ระบบหัวใจ การเจริญเติบโตของร่างกาย
และจะมีผลกระทบตามมาต่อร่างกายได้อีกด้วย ภาวะแทรกซ้อนที่พบได้หากทิ้งไว้เป็นเวลานาน
เช่น โรคสมาธิสั้น ปัญหาพฤติกรรมไม่จดจ่อ โรคความดันหลอดเลือดในปอดสูงจากการขาดออกซิเจนเรื้อรัง
ซึ่งมีอาการนำ คือ การออกแรงแล้วเหนื่อย ออกแรงมากมีอาการเขียว นิ้วบุ้ม เล็บเขียวได้ เป็นต้น
สาเหตุของโรคการหายใจผิดปกติขณะหลับที่พบบ่อยในเด็กทั่วไป
1. ต่อมทอลซินหรือต่อมอะดีนอยด์โต
ต่อมอะดีนอยด์คือต่อมน้ำเหลืองชนิดหนึ่ง มีหน้าที่กำจัดเชื้อโรคไม่ให้เข้าสู่ร่างกาย ตำแหน่งตั้งอยู่บริเวณหลังโพรงจมูก
การที่ต่อมทอนซิลและต่อมอะดีนอยด์โตมีความเกี่ยวเนื่องกันอยู่ เนื่องจากต่อมทอนซิลเป็นต่อมน้ำเหลืองที่อยู่บริเวณภายในช่องคอ
ทำหน้าที่เช่นเดียวกับต่อมอะดีนอยด์ เมื่อต่อมทอนซิลหรือต่อมอะดีนอยด์โตมากเกินไปจากการการติดเชื้อ
เป็นสาเหตุให้เกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจและเป็นที่มาของอาการนอนกรนในเด็ก
เป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของการหายใจไม่เป็นสะดวกในเด็ก
2.โรคอ้วน
เด็กที่มีน้ำหนักเกินมีแนวโน้มที่จะเข้าข่ายเป็น “เด็กนอนกรน” มากกว่าเด็กที่มีน้ำหนักอยู่ในเกณฑ์ปกติ
โรคอ้วนสามารถทำให้ทางเดินหายใจแคบลงและเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะหยุดหายใจขณะหลับมากยิ่งขึ้น
3. โรคภูมิแพ้
อาจทำให้เกิดการอักเสบในจมูกและลำคอ
อาจทำให้หายใจได้ยากขึ้นและเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะเด็กนอนกรนหรือลูกหยุดหายใจขณะหลับ
4. โรคหอบหืด
เช่นเดียวกับโรคภูมิแพ้ โรคหอบหืดอาจยับยั้งการหายใจตามปกติและหากทำให้เกิดการอุดตันบางส่วนของทางเดินหายใจ
เป็นการเพิ่มความเสี่ยงให้ลูกหยุดหายใจขณะหลับ
5.
ควันบุหรี่
ส่งผลต่อการหายใจและมีความสัมพันธ์กับความเสี่ยงที่สูงขึ้น 10 ของการนอนกรนในเด็ก
6. อากาศที่ปนเปื้อน
คุณภาพอากาศที่ต่ำหรือมีสารปนเปื้อนมากเกินไป อาจส่งผลเสียต่อการระบบหายใจของลูกน้อย
รวมถึงยิ่งมีโอกาสที่ทำให้เด็กกรนได้ง่ายยิ่งขึ้น
การรักษา จากสาเหตุที่พบบ่อย คือ ต่อมทอนซิล และ/หรือ ต่อมอะดีนอยด์โต
รักษาได้ด้วยยาพ่นสเตียรอยด์ซึ่งออกฤทธิ์เฉพาะที่ หากตอบสนองต่อยาดีในระยะ 4-6 สัปดาห์
ไม่จำเป็นต้องส่งผ่าตัดทุกราย และการปรับยาโดยแพทย์ตามอาการที่ติดตาม
หากติดตามและไม่ดีขึ้นจำเป็นที่ต้องส่งตรวจเพิ่มเติมความรุนแรงการหยุดหายใจขณะหลับ ก่อนการพิจารณาผ่าตัดต่อไป
การรักษาด้วยการผ่าตัด คือ การผ่าตัดต่อมทอนซิล และ อะดีนอยด์ (Adenotonsillectomy) เนื่องจากมีความปลอดภัยสูง
แต่มีความเสี่ยงจากภาวะแทรกซ้อนต่ำ และมีผลต่อภูมิต้านทานหรือ การติดเชื้อภายหลังน้อยมาก
อย่างไรก็ตามท่านต้องปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้าน หู คอ จมูก ที่มีประสบการณ์ในการผ่าตัดผู้ป่วยเด็ก
โรคจมูกอักเสบภูมิแพ้ รักษาตามระดับความรุนแรงของโรค และหลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้น ในผู้ป่วยที่คุมอาการได้ยาก
การตรวจเพิ่มเติมทางระบบภูมิคุ้มกัน คือ มองหาสารกระตุ้นภูมิแพ้ มีส่วนช่วยต่อการรักษาที่เหมาะสมต่อไป
โรคอ้วน คำแนะนำสำคัญ คือการควบคุมและลดน้ำหนัก ด้วยความรู้ทางโภชนาการ การออกกำลังกาย
การรักษาตามระดับความรุนแรงของการหยุดหายใจ ด้วยเครื่องช่วยหายใจหน้ากากแรงดันบวก
เช่น เครื่อง CPAP BIPAP ใส่ขณะนอนหลับ เพื่อปรับแรงไหลอากาศที่เหมาะสมให้ผู้ป่วยหายใจได้เป็นปกติ
ดูแลเรื่องความสะอาดของห้องนอนและเครื่องนอน เช่น ผ้าปูที่นอน ผ้าห่ม และของใช้ในห้องนอน
เพื่อไม่ก่อให้เกิดการระคายเคืองจมูกและป้องกันเชื้อโรคที่มีกับฝุ่นทำให้เกิดภูมิแพ้ต่าง ๆ
ซึ่งเป็นปัญหาต่อระบบทางเดินหายใจ หากพบว่าขณะนอนหลับเด็กมีอาการกรนมากขึ้น ให้จับเด็กนอนในท่าตะแคง เพื่อลดอาการกรน
พบแพทย์อย่างสม่ำเสมอ ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ เพื่อป้องกันภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับไม่ให้รุนแรงมากขึ้น
และไม่ต้องรักษาด้วยการผ่าตัด
ทั้งนี้เด็กที่ป่วยอาจมีสาเหตุซ่อนมากกว่า 1 สาเหตุ หรือ มีสาเหตุการหายใจผิดปกติขณะหลับที่ต้องการการตรวจเพิ่มเติมไม่เหมือนกันทุกราย
ดังนั้นการมาพบแพทย์ เพื่อซักประวัติ ตรวจร่างกาย และวิเคราะห์อาการของผู้ป่วยก่อนการพิจารณาส่งตรวจเพิ่มเติมในผู้ป่วยแต่ละรายจึงเป็นสิ่งสำคัญ
การตรวจคลื่นการนอนหลับ หรือ Sleep Test เป็นการตรวจที่เป็นมาตรฐานต่อการวินิจฉัย
บอกระดับความรุนแรงของปัญหาการหายใจ ลักษณะ คลื่นสมองขณะหลับที่เกิดปัญหา คลื่นการตื่น คุณภาพการนอนหลับ
การขยับกล้ามเนื้อที่ผิดปกติ แนวโน้มระดับออกซิเจนและก๊าซของเสีย ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อไปต่อการวางแผนแนวทางการรักษาที่เหมาะสม
ความรู้เพิ่มเติมตรวจการนอนหลับสำหรับเด็ก
https://www.thonburihospital.com/?post_type=examination_program&p=996998&preview=true
https://www.thonburihospital.com/package/sleeptest-for-child/
https://www.thonburihospital.com/package/sleep-snoring-health-check/
https://www.thonburihospital.com/specialisecenter/pediatric-center/
https://www.youtube.com/watch?v=U88DRmBHoN0
ลูกนอนกรน อันตรายกว่าแค่เสียงกรน
แล้วทราบหรือไม่ค่ะ ว่าทำไมน้องๆถึงนอนกรน สาเหตุเกิดได้จากหลายสาเหตุ
หากแต่การนอนกรนส่งผลให้เกิดภาวะหยุดหายใจได้ และยังมีผลต่อการพัฒนาของสมอง สติปัญญา และ การเจริญเติบโตด้วย
วันนี้พี่หมอฝั่งธน...จะมาให้ความรู้
เสียงหายใจแรงขณะหลับ เสียงกรน เฮือกหายใจ หยุดหายใจ เป็นอาการแสดงที่บ่งบอกว่า
เด็กมีการหายใจที่ผิดปกติขณะหลับ โดยเฉพาะอาการที่เป็นมากกว่า 3 วันต่อสัปดาห์อย่างต่อเนื่อง
หากกลไกการนอนหลับของเด็กผิดปกติ ซึ่งมีความสัมพันธ์ต่อเนื่องกับการพัฒนาทางระบบประสาท
ความทรงจำ สติปัญญา สมาธิ ระบบฮอร์โมน ระบบหัวใจ การเจริญเติบโตของร่างกาย
และจะมีผลกระทบตามมาต่อร่างกายได้อีกด้วย ภาวะแทรกซ้อนที่พบได้หากทิ้งไว้เป็นเวลานาน
เช่น โรคสมาธิสั้น ปัญหาพฤติกรรมไม่จดจ่อ โรคความดันหลอดเลือดในปอดสูงจากการขาดออกซิเจนเรื้อรัง
ซึ่งมีอาการนำ คือ การออกแรงแล้วเหนื่อย ออกแรงมากมีอาการเขียว นิ้วบุ้ม เล็บเขียวได้ เป็นต้น
สาเหตุของโรคการหายใจผิดปกติขณะหลับที่พบบ่อยในเด็กทั่วไป
1. ต่อมทอลซินหรือต่อมอะดีนอยด์โต
ต่อมอะดีนอยด์คือต่อมน้ำเหลืองชนิดหนึ่ง มีหน้าที่กำจัดเชื้อโรคไม่ให้เข้าสู่ร่างกาย ตำแหน่งตั้งอยู่บริเวณหลังโพรงจมูก
การที่ต่อมทอนซิลและต่อมอะดีนอยด์โตมีความเกี่ยวเนื่องกันอยู่ เนื่องจากต่อมทอนซิลเป็นต่อมน้ำเหลืองที่อยู่บริเวณภายในช่องคอ
ทำหน้าที่เช่นเดียวกับต่อมอะดีนอยด์ เมื่อต่อมทอนซิลหรือต่อมอะดีนอยด์โตมากเกินไปจากการการติดเชื้อ
เป็นสาเหตุให้เกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจและเป็นที่มาของอาการนอนกรนในเด็ก
เป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของการหายใจไม่เป็นสะดวกในเด็ก
2.โรคอ้วน
เด็กที่มีน้ำหนักเกินมีแนวโน้มที่จะเข้าข่ายเป็น “เด็กนอนกรน” มากกว่าเด็กที่มีน้ำหนักอยู่ในเกณฑ์ปกติ
โรคอ้วนสามารถทำให้ทางเดินหายใจแคบลงและเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะหยุดหายใจขณะหลับมากยิ่งขึ้น
3. โรคภูมิแพ้
อาจทำให้เกิดการอักเสบในจมูกและลำคอ
อาจทำให้หายใจได้ยากขึ้นและเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะเด็กนอนกรนหรือลูกหยุดหายใจขณะหลับ
4. โรคหอบหืด
เช่นเดียวกับโรคภูมิแพ้ โรคหอบหืดอาจยับยั้งการหายใจตามปกติและหากทำให้เกิดการอุดตันบางส่วนของทางเดินหายใจ
เป็นการเพิ่มความเสี่ยงให้ลูกหยุดหายใจขณะหลับ
5.ควันบุหรี่
ส่งผลต่อการหายใจและมีความสัมพันธ์กับความเสี่ยงที่สูงขึ้น 10 ของการนอนกรนในเด็ก
6. อากาศที่ปนเปื้อน
คุณภาพอากาศที่ต่ำหรือมีสารปนเปื้อนมากเกินไป อาจส่งผลเสียต่อการระบบหายใจของลูกน้อย
รวมถึงยิ่งมีโอกาสที่ทำให้เด็กกรนได้ง่ายยิ่งขึ้น
รักษาได้ด้วยยาพ่นสเตียรอยด์ซึ่งออกฤทธิ์เฉพาะที่ หากตอบสนองต่อยาดีในระยะ 4-6 สัปดาห์
ไม่จำเป็นต้องส่งผ่าตัดทุกราย และการปรับยาโดยแพทย์ตามอาการที่ติดตาม
หากติดตามและไม่ดีขึ้นจำเป็นที่ต้องส่งตรวจเพิ่มเติมความรุนแรงการหยุดหายใจขณะหลับ ก่อนการพิจารณาผ่าตัดต่อไป
การรักษาด้วยการผ่าตัด คือ การผ่าตัดต่อมทอนซิล และ อะดีนอยด์ (Adenotonsillectomy) เนื่องจากมีความปลอดภัยสูง
แต่มีความเสี่ยงจากภาวะแทรกซ้อนต่ำ และมีผลต่อภูมิต้านทานหรือ การติดเชื้อภายหลังน้อยมาก
อย่างไรก็ตามท่านต้องปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้าน หู คอ จมูก ที่มีประสบการณ์ในการผ่าตัดผู้ป่วยเด็ก
โรคจมูกอักเสบภูมิแพ้ รักษาตามระดับความรุนแรงของโรค และหลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้น ในผู้ป่วยที่คุมอาการได้ยาก
การตรวจเพิ่มเติมทางระบบภูมิคุ้มกัน คือ มองหาสารกระตุ้นภูมิแพ้ มีส่วนช่วยต่อการรักษาที่เหมาะสมต่อไป
โรคอ้วน คำแนะนำสำคัญ คือการควบคุมและลดน้ำหนัก ด้วยความรู้ทางโภชนาการ การออกกำลังกาย
การรักษาตามระดับความรุนแรงของการหยุดหายใจ ด้วยเครื่องช่วยหายใจหน้ากากแรงดันบวก
เช่น เครื่อง CPAP BIPAP ใส่ขณะนอนหลับ เพื่อปรับแรงไหลอากาศที่เหมาะสมให้ผู้ป่วยหายใจได้เป็นปกติ
ดูแลเรื่องความสะอาดของห้องนอนและเครื่องนอน เช่น ผ้าปูที่นอน ผ้าห่ม และของใช้ในห้องนอน
เพื่อไม่ก่อให้เกิดการระคายเคืองจมูกและป้องกันเชื้อโรคที่มีกับฝุ่นทำให้เกิดภูมิแพ้ต่าง ๆ
ซึ่งเป็นปัญหาต่อระบบทางเดินหายใจ หากพบว่าขณะนอนหลับเด็กมีอาการกรนมากขึ้น ให้จับเด็กนอนในท่าตะแคง เพื่อลดอาการกรน
พบแพทย์อย่างสม่ำเสมอ ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ เพื่อป้องกันภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับไม่ให้รุนแรงมากขึ้น
และไม่ต้องรักษาด้วยการผ่าตัด
ดังนั้นการมาพบแพทย์ เพื่อซักประวัติ ตรวจร่างกาย และวิเคราะห์อาการของผู้ป่วยก่อนการพิจารณาส่งตรวจเพิ่มเติมในผู้ป่วยแต่ละรายจึงเป็นสิ่งสำคัญ
การตรวจคลื่นการนอนหลับ หรือ Sleep Test เป็นการตรวจที่เป็นมาตรฐานต่อการวินิจฉัย
บอกระดับความรุนแรงของปัญหาการหายใจ ลักษณะ คลื่นสมองขณะหลับที่เกิดปัญหา คลื่นการตื่น คุณภาพการนอนหลับ
การขยับกล้ามเนื้อที่ผิดปกติ แนวโน้มระดับออกซิเจนและก๊าซของเสีย ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อไปต่อการวางแผนแนวทางการรักษาที่เหมาะสม
ความรู้เพิ่มเติมตรวจการนอนหลับสำหรับเด็ก
https://www.thonburihospital.com/?post_type=examination_program&p=996998&preview=true
https://www.thonburihospital.com/package/sleeptest-for-child/
https://www.thonburihospital.com/package/sleep-snoring-health-check/
https://www.thonburihospital.com/specialisecenter/pediatric-center/
https://www.youtube.com/watch?v=U88DRmBHoN0