เนื่องจากผมไปก็เห็นผ่านตาและทำรายงานเกี่ยวกับงานศิลปะของยุโรปในช่วงคริสศตวรรษที่ 15-18 (เรอเนสซองส์ถึงบาโร้ก) ทำให้ได้เห็นงานศิลปะและสถาปัตยกรรมที่หรูหราและอลังการมากจนดูไม่ใช่ของโบราณคร่ำครึเลย ทั้งที่มันผ่านมาหลายร้อยปีแล้ว ราวกับเพิ่งสร้างมาไม่ถึงสิบปีอย่างไรอย่างนั้น

ผมเลยสงสัยว่าในสมัยอยุธยาเองที่ผู้คนชอบบอกว่ามีความรุ่งเรืองมาก ๆ จะมีงานศิลปะหรือสถาปัตยกรรมที่หรูหราหรืออลังการเทียบเท่าฝั่งยุโรปไหมครับ(สาเหตุที่ถามยุคอยุธยาเพระอยู่ในช่วงเดียวกับยุโรปที่ผมกล่าวถึงเลย) และในสมัยอยุธยาเองมีงานศิลปะแนวสมจริงเข้ามาในอาณาจักรหรือยังครับ