ช่วงนี้ต้องมาลงประกาศในระบบเพื่อหาคนอีกรอบ สิ่งที่ไม่เคยเปลี่ยนไปเลยจากก่อนหน้านี้คือการได้รับใบสมัครมั่วๆ มา เช่น อายุเกินก็สมัคร ประสบการณ์ไม่ตรงก็ยังยื่น พอสอบถามไปแล้วก็จำไม่ได้ บอกส่งหลายที่ ก็ได้แต่ทำใจเหมือนเดิม คัดๆ ออกอย่างเสียเวลา

แต่ที่เปลี่ยนไป และไม่เคยมีมาก่อนคือการใช้ Generative AI ต่างๆ เช่น ChatGPT, Bing Chat หรือ Bard เข้ามาช่วยยื่นใบสมัคร หรือแม้แต่ตอบอีเมลสอบถามต่างๆ ซึ่งแม้อาจจะดูสะดวกสำหรับผู้สมัคร แต่เสียเวลามากสำหรับคนคัดพอสมควร

ตัวอย่างแรก เป็นชาวต่างชาติที่พักอาศัยในไทยส่งมาสมัคร ซึ่งแค่พออ่านดูก็รู้แล้วว่าใช้ ChatGPT เขียนมา โดยอาศัยการก๊อปเนื้อหา job description ไปวางให้ ChatGPT ตอบ ซึ่งด้วยความที่ ChatGPT ไม่ได้รู้ว่า resume ของผู้สมัครเป็นยังไง มันก็ตอบตาม JD แทน ปรากฏว่าพออ่าน cover กับ resume แล้ว ไปคนละทางกันเลย ใน cover ที่ส่งมาบอกตรงทุกอย่าง นั่นก็มี นี่ก็ได้ โน่นก็เคย แต่ใน resume กลับไม่มีความเกี่ยวข้องกันเลย ไม่ได้มีเขียนถึงสักนิดอีกต่างหาก ประกอบกับโครงสร้างประโยคที่มนุษย์ปกติไม่มีใครใช้กัน (เช่น การทวนศัพท์ใน JD ซ้ำๆ โดยไม่จำเป็น ซึ่งเป็นพฤติกรรมของ AI หลายๆ ตัว) จึงค่อนข้างมั่นใจว่าน่าจะใช้ AI ตอบ ก็เลยฟอลโลอัพกลับไปสอบถาม ได้คำตอบมาแบบแถข้างๆ คูๆ ยาวมาก และแน่นอนว่าประโยคที่ใช้ล้วนแต่ประหลาด ไม่เหมือนผู้คนทั่วไปเขียน ตรงข้ามกับรูปแบบที่ใช้เขียนใน resume ตัวเองเลย สุดท้ายก็ปัดออก

ตัวอย่างที่สอง ยื่นมาไม่ตรง ประสบการณ์ไม่ถึง แต่ก็ยังยื่นมาสมัคร แถมอยู่ไกลมาก ไม่น่าจะเดินทางได้เลยเพราะมันไกลเกิน แต่สิ่งที่น่าประทับใจคือ resume เขียนมาดี กระชับ และเป็นภาษาคนปกติ ก็เลยติดต่อไปทางอีเมลก่อนเพื่อสอบถามความชัดเจนว่าได้อ่านรายละเอียดครบถ้วนหรือยัง ตอนนี้แหละที่ตกใจ เพราะคำตอบในอีเมลที่น้องส่งมาคือ pattern ของ ChatGPT ตอบชัดๆ มีการใช้คำที่คนปกติไม่ใช้ มีการเน้นตัวพิพม์ที่คนทั่วไปไม่เน้นกัน แม้แต่ใน resume น้องก็ไม่ได้สะกด หรือเน้นแบบนั้นทั้งที่เป็นคำศัพท์เดียวกัน และสิ่งที่สำคัญที่สุดคือ ตอบไม่ครบตามที่ถาม เช่น ถามข้อกังวลไป 3 เรื่อง ตอบมา 1-2 เรื่อง (ChatGPT มักจะความจำสั้น เวลาให้ตอบมันจะชอบลืมนั่นลืมนี่ แม้แต่ใน GPT-4 ก็ยังไมีปัญหาสรุปเนื้อหาไม่ครบ GPT-3.5 หนักกว่าอีก) ไปๆ มาๆ จากตอนแรกที่คิดว่า resume ดูโอเค ถึงประสบการณ์จะไม่ถึงแต่ก็อาจจะลองฝึกได้ ตอนนี้กลายเป็นคิดว่า น่าจะไม่เวิร์ค

คนที่คิดว่าเข้าข่ายจะ shortlist ที่สุดกลับเป็นคนที่ส่งมาด้วยภาษาคนปกติ มีสะกดผิดบ้าง หรือเว้นวรรคผิดที่ผิดทางบ้าง แต่ข้อความที่ส่งมานั้นอ่านแล้วก็รู้ได้ว่าได้อ่าน JD ของเราแล้วจริงๆ และความสามารถค่อนข้างตรงกับที่ลงประกาศไป

ผมในฐานะคนใช้ ChatGPT, Bing Chat และ Bard มาตั้งแต่เปิดตัววันแรกทุกอัน ผมคิดว่าสิ่งเหล่านี้เป็นเครื่องมือที่ดี แต่มันไม่สามารถทำแทนเราได้ทั้งหมด โดยเฉพาะในตอนนี้ที่มันยังเป็นช่วงแรกๆ อยู่ มันยังไม่สามารถเข้าใจบริบท เข้าใจสิ่งที่เราต้องการสื่อสาร และสิ่งที่เราเป็นได้เพียงพอที่จะทำแทนเราทุกอย่างได้ เราควรมองว่ามันเป็นผู้ช่วย เราอาจจะเขียนเป็นโครงคร่าวๆ แล้วให้ AI ช่วยขัดเกลาให้ แบบนี้พอได้ แต่การที่ก๊อปเนื้อหาไปวางแล้วให้มันตอบตามใจมัน แถมไม่อ่าน ไม่แก้ ส่งทั้งแบบนั้นเลย มันก็เกินไป แสดงถึงความไม่ใส่ใจเป็นอย่างยิ่ง ถ้ารับเข้าทำงาน คิดไม่ออกเลยว่าจะสื่อสารกับคนอื่นยังไง ทำอะไรก็ต้องรอให้ AI ตอบให้ก่อนงั้นหรือ?

เวลาคัดใบสมัคร ผมคิดว่าคนคัดทุกคนคงไม่ได้มองเพียงแค่ว่าทักษะได้หรือเปล่า ประสบการณ์มีหรือไม่ แต่ยังต้องดูไปถึงเรื่องความสามารถ และประสิทธิภาพในการสื่อสารด้วย ถ้าพึ่งแต่ AI ตอบให้นี่ก็น่าคิดว่าทำงานจริงจะทำได้มากน้อยแค่ไหน โดยเฉพาะเวลาที่ต้องถกกันซึ่งหน้าแล้วต้องคาดคั้นเอาคำตอบแบบสดๆ ณ ตอนนั้น หรือแม้แต่การสื่อสารผ่านอีเมลแล้วใช้แต่ AI ตอบโดยไม่ได้ใส่เลยว่าคุยกันเรื่องอะไร ส่งไปส่งมาหลายรอบ ก็ยังวนในอ่างอยู่แบบนั้น ลองคิดถึงการคุยกับ AI ที่ตอบคำถามวกวนซ้ำซาก มันน่ารำคาญแค่ไหน

ดังนั้นจึงอยากเสนอมุมมองนี้ให้ผู้ที่กำลังใช้ คิดจะใช้ หรืออยากจะใช้ AI ในการสมัครงานไปคิดตามดู และใช้เครื่องมือใหม่ๆ เหล่านี้อย่างเข้าใจครับ ขอบคุณครับ