ในปัจจุบันเรารับรู้ว่า ในพระพุทธศาสนาของไทยนั้นมีแม่ทัพธรรมสายพระป่ากรรมฐานอย่างหลวงปู่มั่น ค่อยสืบสานและเผยแพร่หลักธรรมคำสั่งสอนพระพุทธศาสนา ชี้นำเส้นทางธรรมให้แก่มนุษย์และสัตว์โลก
แต่ผมสงสัยว่า ในสมัยโบราณอย่างอยุธยา สุโขทัย หรือแม่แต่ทวาราวดี และขอม จะเคยมี ภิกษุผู้เป็นแม่ทัพธรรมเหมือนอย่างหลวงปู่มั่นหรือไม่ คือเป็นบรูพาจารย์ และเป็นกำลังหลักสำคัญในการเผยแพร่พระพุทธศาสนา ร่วมถึงวิชาพระกรรมฐาน และเป็นผู้แตกฉานในธรรม
แต่สาเหตุที่เราไม่รู้เพราะ ในสมัยก่อนนั้นผู้คนไม่ค่อยจะจดบันทึก (ผู้ที่จดบันทึกมักเป็นชนชั้นสูงและกษัตริย์) หรือต่อให่จดบันทึกใบลาน ถ้าไม่ผุกล่อนไปตามการเวลาก็สูญหายไปจากหน้าประวัติศาสตร์ เรื่องราวที่เล่าสืบกันมาย่อมมีช่วงที่ขาดตอน ทำให้เรื่องราวนั้นศูนย์หายไปตามกาลเวลา
คำถามคือ
-ในสมัยอาณาจักรอยุธยา ร่วมถึงสุโขทัย และอาณาจักรต่างๆในอุษาคเนย์ จะเคยมีภิกษุผู้เป็นแม่ทัพธรรมสายพระกรรมฐานเหมือนอย่างหลวงปู่มั่นหรือไม่ และมีเหตุปัจจัยอะไรทำให้เรื่องราวของท่านหายไปจากหน้าประวัติศาสตร์
ในสมัยอาณาจักรอยุธยา ร่วมถึงสุโขทัย จะเคยมีภิกษุผู้เป็นแม่ทัพธรรมสายพระกรรมฐานเหมือนอย่างหลวงปู่มั่นหรือไม่
แต่ผมสงสัยว่า ในสมัยโบราณอย่างอยุธยา สุโขทัย หรือแม่แต่ทวาราวดี และขอม จะเคยมี ภิกษุผู้เป็นแม่ทัพธรรมเหมือนอย่างหลวงปู่มั่นหรือไม่ คือเป็นบรูพาจารย์ และเป็นกำลังหลักสำคัญในการเผยแพร่พระพุทธศาสนา ร่วมถึงวิชาพระกรรมฐาน และเป็นผู้แตกฉานในธรรม
แต่สาเหตุที่เราไม่รู้เพราะ ในสมัยก่อนนั้นผู้คนไม่ค่อยจะจดบันทึก (ผู้ที่จดบันทึกมักเป็นชนชั้นสูงและกษัตริย์) หรือต่อให่จดบันทึกใบลาน ถ้าไม่ผุกล่อนไปตามการเวลาก็สูญหายไปจากหน้าประวัติศาสตร์ เรื่องราวที่เล่าสืบกันมาย่อมมีช่วงที่ขาดตอน ทำให้เรื่องราวนั้นศูนย์หายไปตามกาลเวลา
คำถามคือ
-ในสมัยอาณาจักรอยุธยา ร่วมถึงสุโขทัย และอาณาจักรต่างๆในอุษาคเนย์ จะเคยมีภิกษุผู้เป็นแม่ทัพธรรมสายพระกรรมฐานเหมือนอย่างหลวงปู่มั่นหรือไม่ และมีเหตุปัจจัยอะไรทำให้เรื่องราวของท่านหายไปจากหน้าประวัติศาสตร์