ฟันเก หมายถึง ฟันที่ขึ้นมาแล้วไม่อยู่ในตำแหน่งที่เป็นปกติ อาจมีลักษณะเป็นฟันซ้อนกัน ฟันยื่น ฟันห่าง หรือฟันล้มเอียง สาเหตุของการเกิดฟันเก ได้แก่
1.
ปัจจัยทางกรรมพันธุ์ ซึ่งมีผลต่อขนาด รูปร่างของฟัน และการเรียงตัวของฟัน ลักษณะทางกรรมพันธุ์ที่ทำให้เกิดฟันเก มีดังนี้
• #ขนาดของฟันไม่เหมาะสมกับขนาดของขากรรไกร ขนาดของฟันอาจใหญ่ หรือเล็กเกินไปทำให้การเรียงตัวของฟันในขากรรไกรไม่เป็นระเบียบ เกิดการซ้อนเก หรือชนิดของฟันเล็กเกินไป การเรียงตัวของฟันจึงห่าง หรือบางครั้งฟันห่างเนื่องจากฟันขึ้นไม่ครบ ขาดหายไปบางซี่
• #จำนวนฟันที่มี อาจมีฟันขาดหายไปหรืออาจมีฟันเกิน หรือฟันขึ้นผิดตำแหน่งสลับที่กัน
• #โครงสร้างของใบหน้าไม่ได้สัดส่วน ทั้งในด้านขนาดและความสัมพันธ์ของขากรรไกรบนและล่าง อาจยื่นมากเกินไปหรือเล็กเกินไป
• #ขนาดของลิ้นใหญ่ผิดปกติ ทำให้ฟันที่อยู่รอบ ๆ ถูกดันห่างออก
• #สภาพของกล้ามเนื้อมีแรงเกิดขึ้นขณะพูด กลืน เคี้ยว ทำให้ฟันถูกผลักดันออกไปจากตำแหน่งปกติ
• #ฟันหน้าห่าง เนื่องจากเนื้อเยื่อที่ยึดระหว่างฟันหน้าบน 2 ซี่ เกาะต่ำกว่าปกติ
• #มีความผิดปกติของช่องปากบางอย่าง เช่น ปากแหว่ง เพดานโหว่
2.
ปัจจัยทางสิ่งแวดล้อม หรือปัจจัยอื่น ๆ ที่มีผลต่อการเรียงตัวของฟัน ได้แก่
• #นิสัยบางอย่างที่มีผลต่อฟัน เช่น การดูดนิ้ว การกลืนที่ผิดปกติ
• #การถอนฟันน้ำนมก่อนเวลาที่สมควร เช่น ฟันถูกถอนจากโรคฟันผุ ทำให้ฟันน้ำนมที่เหลือขยับเข้ามาในบริเวณที่ถูกถอนไป ฟันแท้จึงขึ้นได้ไม่ตรงตำแหน่ง
• #ฟันน้ำนมหลุดช้ากว่ากำหนดหรือฟันน้ำนมคงอยู่ในปากนานเกินไป ทำให้ฟันแท้ขึ้นตรงตำแหน่งไม่ได้ ต้องแทรกเบียดขึ้นเอียงไปทางอื่น เกิดฟันซ้อนขึ้นค่ะ
ทำไมบางคนฟันสวย...บางคนฟันเก ?
1. ปัจจัยทางกรรมพันธุ์ ซึ่งมีผลต่อขนาด รูปร่างของฟัน และการเรียงตัวของฟัน ลักษณะทางกรรมพันธุ์ที่ทำให้เกิดฟันเก มีดังนี้
• #ขนาดของฟันไม่เหมาะสมกับขนาดของขากรรไกร ขนาดของฟันอาจใหญ่ หรือเล็กเกินไปทำให้การเรียงตัวของฟันในขากรรไกรไม่เป็นระเบียบ เกิดการซ้อนเก หรือชนิดของฟันเล็กเกินไป การเรียงตัวของฟันจึงห่าง หรือบางครั้งฟันห่างเนื่องจากฟันขึ้นไม่ครบ ขาดหายไปบางซี่
• #จำนวนฟันที่มี อาจมีฟันขาดหายไปหรืออาจมีฟันเกิน หรือฟันขึ้นผิดตำแหน่งสลับที่กัน
• #โครงสร้างของใบหน้าไม่ได้สัดส่วน ทั้งในด้านขนาดและความสัมพันธ์ของขากรรไกรบนและล่าง อาจยื่นมากเกินไปหรือเล็กเกินไป
• #ขนาดของลิ้นใหญ่ผิดปกติ ทำให้ฟันที่อยู่รอบ ๆ ถูกดันห่างออก
• #สภาพของกล้ามเนื้อมีแรงเกิดขึ้นขณะพูด กลืน เคี้ยว ทำให้ฟันถูกผลักดันออกไปจากตำแหน่งปกติ
• #ฟันหน้าห่าง เนื่องจากเนื้อเยื่อที่ยึดระหว่างฟันหน้าบน 2 ซี่ เกาะต่ำกว่าปกติ
• #มีความผิดปกติของช่องปากบางอย่าง เช่น ปากแหว่ง เพดานโหว่
2. ปัจจัยทางสิ่งแวดล้อม หรือปัจจัยอื่น ๆ ที่มีผลต่อการเรียงตัวของฟัน ได้แก่
• #นิสัยบางอย่างที่มีผลต่อฟัน เช่น การดูดนิ้ว การกลืนที่ผิดปกติ
• #การถอนฟันน้ำนมก่อนเวลาที่สมควร เช่น ฟันถูกถอนจากโรคฟันผุ ทำให้ฟันน้ำนมที่เหลือขยับเข้ามาในบริเวณที่ถูกถอนไป ฟันแท้จึงขึ้นได้ไม่ตรงตำแหน่ง
• #ฟันน้ำนมหลุดช้ากว่ากำหนดหรือฟันน้ำนมคงอยู่ในปากนานเกินไป ทำให้ฟันแท้ขึ้นตรงตำแหน่งไม่ได้ ต้องแทรกเบียดขึ้นเอียงไปทางอื่น เกิดฟันซ้อนขึ้นค่ะ