ดังที่กล่าวแล้วว่าฟันกรามล่างซี่ที่ 1 (Lower first molar) เป็นฟันกรามแท้ซี่แรกที่ขึ้นมาในช่องปากในช่วงอายุ 6-7 ปี ผู้ปกครองส่วนมากไม่ทราบว่าฟันกรามแท้ซี่แรกจะขึ้นเมื่อเด็กมีอายุน้อยขนาดนี้
ดังนั้นถ้าขณะที่ฟันกรามซี่นี้ใกล้จะขึ้น เด็กอาจบ่นปวดฟันหรือเจ็บเหงือกในบริเวณนั้น อาจมีอาการเมื่ออยู่เฉยๆ หรือเจ็บมากขึ้นในขณะที่เคี้ยวอาหาร ผู้ปกครองอาจพามาพบทันตแพทย์เพราะเข้าใจว่ามีฟันผุ
ทันตแพทย์ควรทำการวินิจฉัยให้ถูกต้อง แยกอาการให้ได้ว่าไม่ใช่เป็นปัญหาจากฟันผุที่ด้านประชิดของฟันน้ำนมซึ่งควรทำการถ่ายภาพรังสีแบบ bite-wings ร่วมด้วย และถ้าพบว่าเป็นจากฟันกรามแท้ซี่แรกกำลังจะขึ้น ก็เพียงให้คำอธิบายกับคนไข้และผู้ปกครอง ให้งดการใช้งานของฟันด้านนั้นสัก 1-2 สัปดาห์ และให้ผู้ปกครองจัดเตรียมอาหารที่อ่อนลงเพื่อให้เคี้ยวได้ง่ายขึ้นจนฟันเริ่มโผล่ขึ้นในช่องปาก อาการต่างๆ จะลดลง
อีกกรณีที่พบได้คือฟันกรามแท้ขึ้นมาเพียงบางส่วน และยังมีส่วนของเหงือกคลุมอยู่ บางครั้งเด็กจะเคี้ยวอาหารแข็งจนทำให้เหงือกที่คลุมฟันอยู่เกิดเป็นแผลและบวมขึ้น ทุกครั้งที่เคี้ยวอาหารก็จะเจ็บเหงือกบริเวณนั้นมากขึ้น ซึ่งการให้ข้อมูลและคำแนะนำที่ถูกต้อง จะช่วยให้เหงือกลับสู่สภาพปกติได้
ต้องเน้นให้ผู้ปกครองช่วยทำความสะอาดในช่วงที่ฟันกรามแท้ทั้งฟันบนและล่างกำลังขึ้น เพราะเด็กจะยังแปรงฟันเองได้ไม่สะอาดมากนัก และควรแนะนำให้ใช้ยาสีฟันที่มีคุณภาพ ร่วมในการแปรงฟันกรามที่ขึ้นใหม่ให้สะอาดอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง หลังอาหารเช้า และก่อนนอน นะคะ
ฟันกรามแท้...ซี่แรก
ดังนั้นถ้าขณะที่ฟันกรามซี่นี้ใกล้จะขึ้น เด็กอาจบ่นปวดฟันหรือเจ็บเหงือกในบริเวณนั้น อาจมีอาการเมื่ออยู่เฉยๆ หรือเจ็บมากขึ้นในขณะที่เคี้ยวอาหาร ผู้ปกครองอาจพามาพบทันตแพทย์เพราะเข้าใจว่ามีฟันผุ
ทันตแพทย์ควรทำการวินิจฉัยให้ถูกต้อง แยกอาการให้ได้ว่าไม่ใช่เป็นปัญหาจากฟันผุที่ด้านประชิดของฟันน้ำนมซึ่งควรทำการถ่ายภาพรังสีแบบ bite-wings ร่วมด้วย และถ้าพบว่าเป็นจากฟันกรามแท้ซี่แรกกำลังจะขึ้น ก็เพียงให้คำอธิบายกับคนไข้และผู้ปกครอง ให้งดการใช้งานของฟันด้านนั้นสัก 1-2 สัปดาห์ และให้ผู้ปกครองจัดเตรียมอาหารที่อ่อนลงเพื่อให้เคี้ยวได้ง่ายขึ้นจนฟันเริ่มโผล่ขึ้นในช่องปาก อาการต่างๆ จะลดลง
อีกกรณีที่พบได้คือฟันกรามแท้ขึ้นมาเพียงบางส่วน และยังมีส่วนของเหงือกคลุมอยู่ บางครั้งเด็กจะเคี้ยวอาหารแข็งจนทำให้เหงือกที่คลุมฟันอยู่เกิดเป็นแผลและบวมขึ้น ทุกครั้งที่เคี้ยวอาหารก็จะเจ็บเหงือกบริเวณนั้นมากขึ้น ซึ่งการให้ข้อมูลและคำแนะนำที่ถูกต้อง จะช่วยให้เหงือกลับสู่สภาพปกติได้
ต้องเน้นให้ผู้ปกครองช่วยทำความสะอาดในช่วงที่ฟันกรามแท้ทั้งฟันบนและล่างกำลังขึ้น เพราะเด็กจะยังแปรงฟันเองได้ไม่สะอาดมากนัก และควรแนะนำให้ใช้ยาสีฟันที่มีคุณภาพ ร่วมในการแปรงฟันกรามที่ขึ้นใหม่ให้สะอาดอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง หลังอาหารเช้า และก่อนนอน นะคะ