โดยใช้มุมมองจริยศาสตร์เซ็กส์เป็นฐานสำคัญในการศึกษาครั้งนี เพศสัมพันธ์ถือว่าเป็นสัญชาตญาณตามธรรมชาติอย่างหนึ่งของมนุษย์และสัตว์ มีสุภาษิตโบราณ กล่าวว่า การกิน การนอน การกลัวภัย และการสืบพันธุ์ เป็นธรรมชาติที่มนุษย์และสัตว์มีเสมอกัน (Phramethidhammaporn (Prayoon Dhammacitto), 1996) ในทางชีววิทยาถือว่า การสืบพันธุ์เป็นคุณลักษณะร่วมกันตามธรรมชาติอย่างหนึ่งของสิ่งมีชีวิต (Khrueatachu, Damrongphon & Phokhathitiyukt (Editor), 2008) เพียงแต่การสืบพันธุ์ของพืชและสัตว์มักจะมีอยู่ในช่วงใดช่วงหนึ่งเป็นระยะเวลาสั้นๆ ในขณะที่มนุษย์มีการสืบพันธุ์ (หรือมีเพศสัมพันธ์) ได้ตลอดเวลา (Bavornnantkul, 1993)
**************************************
หันมาพิจารณาประเด็นเรื่องเพศสัมพันธ์ในพระพุทธศาสนาเถรวาท สแมนทา อิลันกากูน (Samantha Ilangakoon) (Ilangakoon, 2016) มองว่า พระพุทธศาสนาเถรวาทมีมุมมองต่อเรื่องเพศสัมพันธ์ในเชิงลบ โดยถือว่าเป็นสิ่งอันตรายที่สุดที่คอยขัดขวางไม่ให้บุคคลดำเนินไปสู่จุดหมายสูงสุดคือนิพพาน
"พระพุทธศาสนากับประเด็นเรื่องเพศสัมพันธ์ในโลกดิจิทัล" “เพศสัมพันธ์” ในพุทธศาสนาเถรวาทตรงกับคำว่า “เมถุน” หรือ “เมถุนธรรม” และเรียกอาการหรือกิริยาของการมีเพศสัมพันธ์ว่า “การเสพเมถุน” หรือ “การเสพเมถุนธรรม” ซึ่ง จากการศึกษา พระวินัยปิฎก มหาวิภังค์
บุคคลที่มีเพศสัมพันธ์ด้วย ได้แก่ การเสพเมถุนกับผู้ชาย ผู้หญิง คนไม่ชายไม่หญิง (บัณเฑาะว์ หรือกะเทย) (คนไม่ปรากฏว่าเป็นเพศชายหรือเพศหญิง เรียกว่า “บัณเฑาะว์” หรือ “กะเทย” มี 3 ประเภทคือ 1) กะเทยโดยกำเนิด 2) ชายผู้ถูกตอนที่เรียกว่าขันที และ 3) ชายมีราคะกล้าประพฤตินอกจารีตในทางเสพกามและยั่วยวนชายอื่นให้เป็นเช่นนั้น (Phrapromkhunaporn (P.A. Payutto), 2015) คนที่เป็นทั้งหญิงทั้งชายในคนเดียวกัน (อุภโตพยัชนก) (Thai Tripitakas 1/56/43-44) รวมถึงเสพกับอวัยวะตนเอง หลังอ่อนก้มหน้าใช้ปากอมองคชาตของตนเอง (Thai Tripitakas: 1/71/58) อีกทั้งการเสพกับสัตว์เดรัจฉาน หรืออมนุษย์ เช่น ยักษ์ เปรต เป็นต้น ตลอดจนการเสพกับซากศพของมนุษย์และสัตว์ข้างต้น ส่วนการเสพกับสิ่งอื่นนอกจากนี้ไม่ถือเป็นการเสพเมถุน
องค์ประกอบทางกาย พระวินัยระบุว่า การเสพเมถุนจะสมบูรณ์ได้นั้นให้ถือว่า ทั้งสองฝ่ายมีการสัมผัสกันของอวัยวะเพศชายกับอวัยวะเพศหญิง หรือกับอวัยวะอื่นเช่น ทวารหนัก หรือปาก แม้เพียงเล็กน้อยเท่าเมล็ดงา ก็ถือว่า มีการเสพเมถุนอย่างสมบูรณ์แล้ว (Thai Tripitakas: 1/55/42)
องค์ประกอบทางจิตใจ องค์ประกอบนี้ถือว่า แม้มีองค์ประกอบด้านอื่นครบแต่หากขาดองค์ประกอบทางจิตใจย่อมไม่จัดเป็นการเสพเมถุน เช่น ภิกษุรูปหนึ่งจำวัดหลับกลางวันในป่าไต้ต้นไม้ หญิงคนหนึ่งพบและเห็นองคชาตแข็งตัวจึงนั่งคร่อม กระทำการจนเสร็จกิจ แล้วปลุกท่าน กรณีนี้ถือว่าไม่ใช่การเสพเมถุนเพราะไม่รู้ตัว หรือภิกษุรูปหนึ่งจำวัดหลับกลางวันในป่าไต้ต้นไม้ หญิงคนหนึ่งพบและเห็นองคชาตแข็งตัวจึงนั่งคร่อมกระทำการเสพ เมื่อท่านรู้ตัวจึงรับลุกขึ้นหนีไป กรณีนี้ไม่ถือว่าเป็นการเสพเมถุนเพราะไม่รู้สึกยินดีในการเสพ (Thai Tripitakas: 1/75/64-65) เป็นต้น
องค์ประกอบทางจิตใจนี้คือ ความตั้งใจหรือความมุ่งหมายที่จะทำการเสพเมถุน ที่เรียกว่า “เจตนา” (Phrapromkhunaporn (P.A. Payutto), 2015) หรือมีความกำหนัดยินดีในขณะใดขณะหนึ่ง คือ 1) ขณะกำลังสอดเข้าไป 2) ขณะสอดเข้าไปแล้ว 3) ขณะหยุดอยู่ และ 4)ขณะถอนออก ย่อมถือว่าเป็นการเสพเมถุน (Thai Tripitakas: 1/58/45) ส่วนการกระทำที่ไม่มีเจตนา ไม่ยินดีหรือไม่รู้ ย่อมไม่เป็นการเสพเมถุน ในขณะเดียวกันหากภิกษุฝันว่ามีเจตนามีเสพเมถุนกับอดีตภรรยาของตนย่อมไม่ถือว่าเสพเมถุน (Thai Tripitakas:999 1/78/66) เพราะขาดองค์ประกอบทั้งทางร่างกายและทางจิตใจเนื่องจากเป็นเพียงความฝัน ไม่ใช่ความจริง
สรุปความว่า ความหมายและขอบเขตของ “เพศสัมพันธ์” ในทางตะวันตกและในพุทธศาสนาเถรวาทมีความสอดคล้องกันในบางประเด็น โดยที่เพศสัมพันธ์ในพุทธศาสนาเถรวาทมีความหมายที่เน้นอวัยวะในการมีเพศสัมพันธ์ได้แก่ ทวารหนัก ทวารเบา และปาก ในช่องทางอย่างใดอย่างหนึ่ง และความหมายที่เน้นตัวบุคคลที่มีเพศสัมพันธ์ร่วม ได้แก่ มนุษย์และสัตว์เดรัจฉาน ส่วนที่แตกต่างกัน คือ เพศสัมพันธ์ในทางตะวันตกมีความหมายครอบคลุมถึงการมีเพศสัมพันธ์กับด้วยอวัยวะอื่นๆ เช่น นิ้ว แขน เป็นต้น รวมถึงกับวัตถุหรือสิ่งของอื่นๆ ซึ่งอยู่นอกขอบเขตความหมายของเพศสัมพันธ์ในทางพุทธศาสนาเถรวาท ส่วนพุทธศาสนาเถรวาทถือว่าเพศสัมพันธ์ทางทวารหนัก ทวารเบา และปากของอมนุษย์ รวมถึงซากศพของอมนุษย์ เช่น ยักษ์ เปรต หรือ นาค เป็นต้น รวมถึงความหมายในด้านองค์ประกอบที่เป็นเกณฑ์ตัดสินในการมีเพศสัมพันธ์และเกณฑ์ทางจิตใจ ซึ่งความหมายเหล่านี้อยู่นอกขอบเขตความหมายของเพศสัมพันธ์ในทางตะวันตก
คำถาม มุมมองเรื่องเพศสัมพันธ์ในความคิดพุทธบริษัทพระพุทธศาสนาเถรวาทมีลักษณะชัดเจนแบบใด?
มุมมองของพุทธศาสนาเถรวาทเกี่ยวกับเรื่องเพศสัมพันธ์มีลักษณะเช่นใด
**************************************
หันมาพิจารณาประเด็นเรื่องเพศสัมพันธ์ในพระพุทธศาสนาเถรวาท สแมนทา อิลันกากูน (Samantha Ilangakoon) (Ilangakoon, 2016) มองว่า พระพุทธศาสนาเถรวาทมีมุมมองต่อเรื่องเพศสัมพันธ์ในเชิงลบ โดยถือว่าเป็นสิ่งอันตรายที่สุดที่คอยขัดขวางไม่ให้บุคคลดำเนินไปสู่จุดหมายสูงสุดคือนิพพาน
"พระพุทธศาสนากับประเด็นเรื่องเพศสัมพันธ์ในโลกดิจิทัล" “เพศสัมพันธ์” ในพุทธศาสนาเถรวาทตรงกับคำว่า “เมถุน” หรือ “เมถุนธรรม” และเรียกอาการหรือกิริยาของการมีเพศสัมพันธ์ว่า “การเสพเมถุน” หรือ “การเสพเมถุนธรรม” ซึ่ง จากการศึกษา พระวินัยปิฎก มหาวิภังค์
บุคคลที่มีเพศสัมพันธ์ด้วย ได้แก่ การเสพเมถุนกับผู้ชาย ผู้หญิง คนไม่ชายไม่หญิง (บัณเฑาะว์ หรือกะเทย) (คนไม่ปรากฏว่าเป็นเพศชายหรือเพศหญิง เรียกว่า “บัณเฑาะว์” หรือ “กะเทย” มี 3 ประเภทคือ 1) กะเทยโดยกำเนิด 2) ชายผู้ถูกตอนที่เรียกว่าขันที และ 3) ชายมีราคะกล้าประพฤตินอกจารีตในทางเสพกามและยั่วยวนชายอื่นให้เป็นเช่นนั้น (Phrapromkhunaporn (P.A. Payutto), 2015) คนที่เป็นทั้งหญิงทั้งชายในคนเดียวกัน (อุภโตพยัชนก) (Thai Tripitakas 1/56/43-44) รวมถึงเสพกับอวัยวะตนเอง หลังอ่อนก้มหน้าใช้ปากอมองคชาตของตนเอง (Thai Tripitakas: 1/71/58) อีกทั้งการเสพกับสัตว์เดรัจฉาน หรืออมนุษย์ เช่น ยักษ์ เปรต เป็นต้น ตลอดจนการเสพกับซากศพของมนุษย์และสัตว์ข้างต้น ส่วนการเสพกับสิ่งอื่นนอกจากนี้ไม่ถือเป็นการเสพเมถุน
องค์ประกอบทางกาย พระวินัยระบุว่า การเสพเมถุนจะสมบูรณ์ได้นั้นให้ถือว่า ทั้งสองฝ่ายมีการสัมผัสกันของอวัยวะเพศชายกับอวัยวะเพศหญิง หรือกับอวัยวะอื่นเช่น ทวารหนัก หรือปาก แม้เพียงเล็กน้อยเท่าเมล็ดงา ก็ถือว่า มีการเสพเมถุนอย่างสมบูรณ์แล้ว (Thai Tripitakas: 1/55/42)
องค์ประกอบทางจิตใจ องค์ประกอบนี้ถือว่า แม้มีองค์ประกอบด้านอื่นครบแต่หากขาดองค์ประกอบทางจิตใจย่อมไม่จัดเป็นการเสพเมถุน เช่น ภิกษุรูปหนึ่งจำวัดหลับกลางวันในป่าไต้ต้นไม้ หญิงคนหนึ่งพบและเห็นองคชาตแข็งตัวจึงนั่งคร่อม กระทำการจนเสร็จกิจ แล้วปลุกท่าน กรณีนี้ถือว่าไม่ใช่การเสพเมถุนเพราะไม่รู้ตัว หรือภิกษุรูปหนึ่งจำวัดหลับกลางวันในป่าไต้ต้นไม้ หญิงคนหนึ่งพบและเห็นองคชาตแข็งตัวจึงนั่งคร่อมกระทำการเสพ เมื่อท่านรู้ตัวจึงรับลุกขึ้นหนีไป กรณีนี้ไม่ถือว่าเป็นการเสพเมถุนเพราะไม่รู้สึกยินดีในการเสพ (Thai Tripitakas: 1/75/64-65) เป็นต้น
องค์ประกอบทางจิตใจนี้คือ ความตั้งใจหรือความมุ่งหมายที่จะทำการเสพเมถุน ที่เรียกว่า “เจตนา” (Phrapromkhunaporn (P.A. Payutto), 2015) หรือมีความกำหนัดยินดีในขณะใดขณะหนึ่ง คือ 1) ขณะกำลังสอดเข้าไป 2) ขณะสอดเข้าไปแล้ว 3) ขณะหยุดอยู่ และ 4)ขณะถอนออก ย่อมถือว่าเป็นการเสพเมถุน (Thai Tripitakas: 1/58/45) ส่วนการกระทำที่ไม่มีเจตนา ไม่ยินดีหรือไม่รู้ ย่อมไม่เป็นการเสพเมถุน ในขณะเดียวกันหากภิกษุฝันว่ามีเจตนามีเสพเมถุนกับอดีตภรรยาของตนย่อมไม่ถือว่าเสพเมถุน (Thai Tripitakas:999 1/78/66) เพราะขาดองค์ประกอบทั้งทางร่างกายและทางจิตใจเนื่องจากเป็นเพียงความฝัน ไม่ใช่ความจริง
สรุปความว่า ความหมายและขอบเขตของ “เพศสัมพันธ์” ในทางตะวันตกและในพุทธศาสนาเถรวาทมีความสอดคล้องกันในบางประเด็น โดยที่เพศสัมพันธ์ในพุทธศาสนาเถรวาทมีความหมายที่เน้นอวัยวะในการมีเพศสัมพันธ์ได้แก่ ทวารหนัก ทวารเบา และปาก ในช่องทางอย่างใดอย่างหนึ่ง และความหมายที่เน้นตัวบุคคลที่มีเพศสัมพันธ์ร่วม ได้แก่ มนุษย์และสัตว์เดรัจฉาน ส่วนที่แตกต่างกัน คือ เพศสัมพันธ์ในทางตะวันตกมีความหมายครอบคลุมถึงการมีเพศสัมพันธ์กับด้วยอวัยวะอื่นๆ เช่น นิ้ว แขน เป็นต้น รวมถึงกับวัตถุหรือสิ่งของอื่นๆ ซึ่งอยู่นอกขอบเขตความหมายของเพศสัมพันธ์ในทางพุทธศาสนาเถรวาท ส่วนพุทธศาสนาเถรวาทถือว่าเพศสัมพันธ์ทางทวารหนัก ทวารเบา และปากของอมนุษย์ รวมถึงซากศพของอมนุษย์ เช่น ยักษ์ เปรต หรือ นาค เป็นต้น รวมถึงความหมายในด้านองค์ประกอบที่เป็นเกณฑ์ตัดสินในการมีเพศสัมพันธ์และเกณฑ์ทางจิตใจ ซึ่งความหมายเหล่านี้อยู่นอกขอบเขตความหมายของเพศสัมพันธ์ในทางตะวันตก
คำถาม มุมมองเรื่องเพศสัมพันธ์ในความคิดพุทธบริษัทพระพุทธศาสนาเถรวาทมีลักษณะชัดเจนแบบใด?