ฌาน ย่อมไม่มีแก่ผู้ไม่มีปัญญา ปัญญาก็ย่อมไม่มีแก่ผู้ไม่มีฌาน ผู้มีทั้งฌานและปัญญานั่นแลจึงนับว่าอยู่ใกล้นิพพาน ที่มา พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๗ ขุททกนิกาย ขุททกปาฐะ-ธรรมบท-อุทาน-อิ

ยังมีหลายคนเข้าใจผิดว่า สัมมาสมาธิ เพิ่งจะมีเมื่อพระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้แล้ว แต่ความจริง  สัมมาสมาธิ ตามที่พระพุทธองค์ทรงแสดงไว้ มีมาก่อนการตรัสรู้แล้ว เพราะถ้าเป็นมิจฉาสมาธิ เป็นเอกัคคตาที่เกิดร่

การเจริญสมถสมาธิ จนจิตรวมเป็นอัปนาสมาธิ ต่ำสุด คือ ฌาน 1 ยิ่งถึงฌาน 4 ได้ยิ่งดี เพราะฌาน 4 จะเหลือแต่จิตตั้งมั่น เด่นดวงเป็นเอกัคตาและที่สำคัญ คือ เกิดอุเบกขารมณ์ คือ ความเป็นกลางอย่างยิ่ง กิเลสอวิชชา

พระพุทธเจ้าสอนให้น้อมจิตเพื่ออมตธาตุ “ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุ ในธรรมวินัยนี้ บรรลุจตุตถฌาน ไม่มีทุกข์ไม่มีสุข เพราะละสุขละทุกข์และดับโสมนัสโทมนัสก่อนๆ ได้ มีอุเบกขาเป็นเหตุให้สติบริสุทธิ์อยู่ เ