หลายเดือนมานี้ ในกลุ่มเลี้ยงผีเสื้อมีคนสนใจมากผิดปกติ เดาว่าเพราะเด็ก ๆ ต้องเรียนที่บ้าน

แล้วพ่อแม่ก็อยากให้ลูกได้ทำอะไรแปลก ๆ บ้าง ส่วนที่ชอบและสนใจก็มีไม่น้อย 

ผมพบว่ามีจำนวนมากที่เลี้ยงแบบผิด ๆ และไม่ศึกษาข้อมูลใด ๆ ก่อนเลย
คิดว่าเพราะมองมันเป็นหนอนตัวเล็ก ๆ ตายไปก็ไม่ได้จะต้องมาอะไรมาก  
แต่ถ้าใครสนใจอยากได้ข้อมูลที่ถูกต้องก็อ่านต่อเลยนะครับ

ผีเสื้อเป็นแมลงที่มีวงจรชีวิตแบบ Complete Metamorphosis 
คือ ไข่ หนอน ดักแด้ ตัวเต็มวัย

ไข่ผีเสื้อหนอนกาฝากธรรมดา

เมื่อเวลาผ่านไป ไข่ที่สมบูรณ์ก็จะฟักออกมาเป็นหนอนชนิดต่าง ๆ

หนอนจะกินใบไม้ที่เป็นพืชอาหาร พืชอาหารหนอนจะเจาะจงชนิด ไม่ใช่กินใบอะไรก็ได้
อาจจะเป็นวงศ์ใกล้เคียงกัน เช่นหนอนใบรักธรรมดา กินใบรัก ไฟเดือนห้า เก๋งจีน เพราะพืชที่กล่าวมาอยู่ในวงศ์ Apocynaceae
แต่ใช่ว่าจะกินได้ทุกชนิดในวงศ์นี้

ภาพผีเสื้อหนอนจำปีธรรมดา หนอนกินใบจำปี จำปา ลำดวน นมแมว น้อยหน่า การเวก

ถ้าหนอนกินใบไม้อย่างถูกต้องและเพียงพอก็จะลอกคราบใหญ่ขึ้นจนสุดท้ายจะเป็นดักแด้

ภาพดักแด้ชนิดต่าง  ๆ

ขั้นตอนนี้ที่การเลี้ยงจะสำคัญมาก หลายคนทำผิดพลาดจากตรงนี้ เราควรรู้ว่าหนอนผีเสื้อแต่ละชนิดที่เลี้ยงมีการทำดักแด้แบบไหน
ไม่ใช่ทุกชนิดจะห้อยตัวกับกิ่งไม้ หนอนของพวกมอธจะเป็นดักแด้ที่พื้นดิน ไม่ผูกตัวกับอะไรทั้งสิ้น

แต่ทุกชนิดจะเหมือนกันหมดคือ เวลาที่ออกจากดักแด้ ต้องการพื้นที่กางปีกในแนวตั้ง

ที่เลี้ยงต้องไม่อยู่ในที่เรียบลื่นและคับแคบ เพราะผีเสื้อจะไม่สามารถเกาะกางปีกได้

ภาชนะที่ไม่เหมาะสมก็เช่น กล่องกระดาษ โหลแก้ว กล่องพลาสติกผิวเรียบลื่น

ส่วนภาชนะที่เหมาะสม คือพวก ตะกร้าพลาสติกที่มีรูพรุน กระจาดไม้ ฝาชี กล่องที่บุผิวด้วยผ้าหรือตาข่าย 

ห้ามพรมน้ำดักแด้อย่างเด็ดขาด หลายท่านที่ไปซื้อหนอนมาเลี้ยงมักได้รับคำแนะนำนี้มา ซึ่งเป็นเรื่องที่ผิดอย่างยิ่ง
ความชื้นจะทำให้ดักแด้เน่าได้ และไม่จำเป็นแต่อย่างใด ดักแด้ไม่ต้องการน้ำ

ระยะเวลาในการอยู่ในดักแด้ของผีเสื้อแต่ละชนิดไม่เท่ากัน มีตั้งแต่ 5-7 วันไปจนถึง 21 วัน
บางครั้งฤดูกาลก็มีส่วนที่ทำให้ดักแด้อยู่นานผิดปกติ ในหน้าหนาวมีผู้เลี้ยงหลายคนพบว่าดักแด้ที่ปกติควรออกมาในเวลา 7-10 วัน ลากยาวไปเป็น 3-4 เดือน

อยากให้คนที่อยากเลี้ยงพึงระลึกว่า นี่คือสิ่งมีชีวิตเหมือนเรา ไม่ใช่แค่หนอนไร้ค่า ควรศึกษาและใส่ใจมันด้วยนะครับ