ทำไมราชวงศ์จีนบางช่วงถึงแบ่งเป็น เหนือ-ใต้, ตะวันออก-ตะวันตกคะ

คือเราสงสัยมาตั้งนานแล้วค่ะว่า ทำไมราชวงศ์จีนบางช่วง (ที่เห็นผ่านๆ ตามาบ้าง) อย่างซ่งเหนือ-ใต้, โจวตะวันออก-ตะวันตก, ฮั่นตะวันออก-ตะวันตก 
มีที่มาจากอะไรหรอคะ แบ่งแยกจากอะไร จากการย้ายเมืองหลวงรึเปล่าคะ? แล้วถ้าเป็นเพราะเหตุผลนั้นจริงทำไมต้องย้ายกันหลายราชวงศ์เลยคะ? 
คือข้องใจมานานมาก แต่ไม่รู้ต้องใช้คีย์เวิร์ดอะไรในการหาคำตอบเลยคะ 

ซึ่งการแบ่งตะวันออก-ตะวันตก, เหนือ-ใต้ นี่ยังถือว่าคนที่สืบทอดอำนาจอย่างฮ่องเต้ ยังเป็นคนจากตระกูลเดิมอยู่รึเปล่าคะ หรือสืบเชื้อสาย
มาจากตระกูลเดิมอยู่รึเปล่า หรือเกิดจากการชิงอำนาจจากคนอื่นคะ

แล้วถ้าเกิดแบ่งเป็นตะวันออก-ตะวันตกแบบนี้ ช่วงเวลาของการปกครองแต่ละฝั่งจะทับซ้อนกันรึเปล่าคะ หรือว่าพอหมดยุคนึงก็จะเข้าสู่อีกยุคนึง
เช่น สมมุติ 10 ปีแรกฝั่งตะวันออกปกครอง 10 ปีต่อมาตะวันออกเสื่อมลง ด้วยเหตุผลบางอย่างฝั่งตะวันตกเลยเรืองอำนาจแทน (เราอธิบายความสงสัยของเรางงไหมคะ T_T)
คำตอบที่ได้รับเลือกจากเจ้าของกระทู้
ความคิดเห็นที่ 4
ส่วนใหญ่เรียกตามตำแหน่งเมืองหลวงตามที่ด้านบนกล่าวมาครับ และยังคงเป็นราชวงศ์เดิมอยู่  เหตุที่ย้ายเมืองหลวงส่วนมากเพราะมีเหตุการณ์ใหญ่เกิดขึ้นเช่นสงคราม ทำให้นักประวัติศาสตร์สมัยหลังนำชื่อทิศมาใช้ในการแบ่งยุคสมัยครับ  


ราชวงศ์โจว  เดิมตั้งเมืองหลวงที่เมืองเฮ่าจิง (鎬京) ซึ่งอยู่บริเวณเมืองซีอานในปัจจุบัน  จนถึงสมัยโจวโยวหวัง (周幽王) ถูกกบฏโจมตี  แล้วอัญเชิญพระโอรสครองราชย์เป็นโจวผิงหวัง (周平王)  เนื่องจากเมืองเฮ่าจิงเสียหายหนักมาก  จึงย้ายราชธานีไปเมืองเฉิงโจว (成周) ทางตะวันออกแทน ภายหลังคือเมืองลั่วหยาง (洛陽)  ทำให้นักประวัติศาสตร์เรียกราชวงศ์โจวจนถึงสมัยโจวโยวหวังว่า ซีโจว (西周) หรือโจวตะวันตก   เรียกราชวงศ์โจวสมัยอยู่ที่เฉิงโจวว่า ตงโจว (東周) หรือโจวตะวันออก


ราชวงศ์ฮั่น   เดิมตั้งเมืองหลวงที่เมืองฉางอาน (長安) ซึ่งอยู่บริเวณเมืองซีอานในปัจจุบัน  ภายหลังหวังหม่าง (王莽) ล้มราชวงศ์ฮั่น สถาปนาราชวงศ์ซิน (新) อยู่ 16 ปีก็ถูกหลิวซิ่วเชื้อพระวงศ์ฮั่น หรือฮั่นกวงอู่ตี้ (漢光武帝) ปราบได้ แล้วสถาปนาราชวงศ์ฮั่นขึ้นใหม่  ย้ายราชธานีไปลั่วหยางทางตะวันออก  จึงแบ่งยุคสมัยเป็น ฮั่นตะวันตก (西漢) กับฮั่นตะวันออก (東漢)   แต่หนังสือประวัติศาสตร์ยุคเก่าจะนิยมเรียกว่า เฉียนฮั่น (前漢) หรือฮั่นยุคแรก  กับโฮ่วฮั่น (後漢) หรือฮั่นยุคหลัง   เรียกรวมกันสองยุคว่า สองฮั่น (两漢)


ราชวงศ์จิ้น  ตั้งเมืองหลวงที่เมืองลั่วหยาง แล้วถูกอานารยชนรุกรานจนย้ายเมืองหลวงไปที่ฉางอาน สุดท้ายถูกตีแตก แผ่นดินจีนภาคเหนือแตกแยกเข้าสู่ยุคสิบหกอาณาจักร   เชื้อพระวงศ์และขุนนางราชวงศ์จิ้นหลบหนีอานารยชนลงใต้ไปตั้งเมืองหลวงที่เจี้ยนคัง (建康) ในภูมิภาคเจียงตงหรือทางตะวันออกของแม่น้ำฉางเจียง     จึงเรียกจิ้นยุคแรกว่าจิ้นตะวันตก (西晋)   จิ้นสมัยที่อยู่เจี้ยนคังเรียกว่าจิ้นตะวันออก (東晋)   เรียกรวมกันสองยุคว่า สองจิ้น (两晋)    


ในยุคสิบหกอาณาจักร มีราชวงศ์จำนวนมากเกิดขึ้นและล่มสลายในช่วงเวลาสั้นๆ หลายราชวงศ์ใช้ชื่อซ้ำกัน จึงมีคำกำกับเพื่อแบ่งยุค เช่น แบ่งตามทิศ หรือแยกเป็นยุคแรกยุคหลัง


ต่อมาจีนเข้าสู่ยุคที่เรียกว่าราชวงศ์เหนือใต้   แผ่นดินจีนภาคเหนือที่แตกแยกถูกรวมเป็นเอกภาพโดยราชวงศ์เว่ย (魏) ของชาวเซียนเปยสกุลทั่วป๋า  จึงนิยมเรียกว่า เป่ยเว่ย (北魏) หรือเว่ยเหนือ เพราะตั้งอยู่ทางเหนือ    บางทีก็เรียกว่า ทั่วป๋าเว่ย (拓跋魏) หรือโฮ่วเว่ย (後魏) ให้แตกต่างจากราชวงศ์เว่ย (วุย) ของสกุลเฉา (โจ) ในสมัยสามก๊ก  ที่นิยมเรียกว่า เฉาเว่ย (曹魏)

ส่วนภาคใต้ปกครองโดยราชวงศ์ที่สืบต่อมาจากจิ้นคือราชวงศ์ซ่ง (宋) ของสกุลหลิว  ภายหลังนิยมเรียกว่าหลิวซ่ง (劉宋) ให้แยกจากราชวงศ์ซ่งของสกุลจ้าวในสมัยหลังที่เป็นที่รู้จักมากกว่า


ราชวงศ์เหนือ    เนื่องจากปัญหาการเมืองเว่ยเหนือแตกออกเป็นเว่ยตะวันตก (西魏) กับเว่ยตะวันออก (東魏) อยู่ร่วมสมัยเดียวกัน  ภายหลังเว่ยตะวันตกถูกแทนที่ด้วยโจว (周)  เว่ยตะวันออกถูกแทนที่ด้วยฉี (齊)  มักมีคำว่าเหนือกำกับเพื่อบอกว่าอยู่ทิศเหนือไว้ด้วย

ราชวงศ์ใต้  ต่อจากหลิวซ่งเป็น ฉี (齊)  เหลียง (梁)  เฉิน (陳)   มักมีคำว่าใต้กำกับเพื่อบอกว่าอยู่ทิศใต้ไว้ด้วยเหมือนกัน  

จะเห็นได้ว่าราชวงศ์ฉีมีทั้งเหนือและใต้ จึงเรียกทิศกำกับให้แยกจากกันได้ครับ


ภายหลังหยางเจียนรวมแผ่นดินเป็นหนึ่งสถาปนาราชวงศ์สุย (隋) แล้วถูกแทนที่ด้วยถัง (唐)  เข้าสู่ยุคห้าราชวงศ์สิบอาณาจักรก่อนจะรวมเป็นหนึ่งอีกครั้งภายใต้ราชวงศ์ซ่ง (宋)


ราชวงศ์ซ่งตั้งเมืองหลวงที่เมืองเปี้ยนจิง (汴京) หรือเมืองไคเฟิง (開封)   ภายหลังถูกราชวงศ์จิน (金) ของชาวจูรเซินรุกรานจนเสียแผ่นดินจีนภาคเหนือจนต้องหนีลงใต้ย้ายเมืองหลวงไปเมืองหลินอาน (臨安)  จึงเรียกซ่งยุคแรกที่อยู่ทางเหนือว่า ซ่งเหนือ (北宋)   ซ่งยุคหลังที่อยู่ทางใต้ว่าซ่งใต้ (南宋) ครับ


ราชวงศ์หมิง หลังกบฏหลี่จื้อเฉิงยึดปักกิ่งได้ จักรพรรดิฉงเจินปลงพระชนม์พระองค์เอง อู๋ซานกุ้ยเปิดด่านให้แมนจู  เชื้อพระวงศ์กับขุนนางหมิงบางส่วนหลบหนีลงใต้ตั้งอาณาจักรมาอีกระยะหนึ่ง นักประวัติศาสตร์เรียกยุคนี้ว่า หมิงใต้ (南明) แต่อยู่ไม่นานก็ถูกราชวงศ์ชิงปราบได้หมดครีบ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่