โดยปกติแล้วแต่ละจังหวัดจะมีโรงเรียนประจำจังหวัดสองที่ คือ ชายล้วน กับ หญิงล้วน (ปัจจุบันส่วนใหญ่เป็นสหหมดแล้ว)
เช่น
- เชียงราย สามัคคี ดำรง
- เชียงใหม่ ยุพราช วัฒโนทัย
- แพร่ พิริยาลัย นารีรัตน์
- ลำปาง บุญวาทย์ ลำปางกัลยาณี
เป็นต้น
ทำไมพะเยาถึงมี รร.ผูกขาดที่เดียวที่คนแย่งกันเข้า  และมีนักเรียนเยอะด้วยนะ 3,000 กว่าคน ส่วนโรงเรียนรัฐอื่นๆในตัวเมืองพะเยามีนักเรียนน้อยมาก หลักร้อยเอง หลายคนสอบ รร.พ.ค.ไม่ติดถึงไปเข้า รร.เหล่านั้น
เป็นไปได้ไหมที่ให้โรงเรียนอีกที่พัฒนาคุณภาพขึ้นมาเทียบเท่าโรงเรียนพะเยาพิทยาคม แล้วแบ่งนักเรียนจากพะเยาพิทยาคมไปซัก 1,000 นึง เพื่อกระจายที่เรียนให้กับเด็กด้วย