ปฏิมํเสตมตฺตนา.

[คำอ่าน : ปะ-ติ-มัง-เส-ตะ-มัด-ตะ-นา]

“จงพิจารณาตนด้วยตนเอง”

(ขุ.ธ. ๒๕/๖๖)

การพิจารณา คือการเพ่งให้รู้ชัดว่า สิ่งนั้น ๆ เป็นอย่างไร ดีหรือไม่ดี เป็นต้น

การพิจารณาตน หมายถึง การเพ่งดูจิตของตนเอง ให้รู้ชัดว่า สภาพจิตใจของเรานี้เป็นอย่างไร ดีหรือไม่ดี เป็นกุศลหรือเป็นอกุศล เป็นบุญหรือเป็นบาป ถูกกิเลสครอบงำอยู่หรือไม่ เป็นต้น

https://www.jaisangma.com/consider-yourself/

ยถาปิ กุมฺภการสฺส         กตา มตฺติกภาชนา
สพฺเพ เภทปริยนฺตา        เอวํ มจฺจาน ชีวิตํ

ภาชนะดินที่นายช่างทำแล้วทุกชนิด  
มีความแตกเป็นที่สุด แม้ฉันใด
ชีวิตของสัตว์ทั้งหลายก็เป็นฉันนั้น