โกฏิคามวรรคที่ ๓ 
วัชชีสูตรที่ ๑ 
ว่าด้วยการตรัสรู้และไม่ตรัสรู้อริยสัจ ๔ 

[๑๖๙๘] สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ โกฏิคามในแคว้นวัชชี 
ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายมาแล้วตรัสว่า 
ดูกรภิกษุทั้งหลาย....

" เพราะไม่ได้ตรัสรู้ ไม่ได้ แทงตลอดอริยสัจ ๔ เราด้วย เธอทั้งหลายด้วย จึงแล่นไป
   ท่องเที่ยวไปยังสังสารวัฏนี้ตลอด กาลนานอย่างนี้"

อริยสัจ ๔ เป็นไฉน?  คือ เพราะไม่ได้ตรัสรู้ ไม่ได้แทงตลอด....
- ทุกขอริยสัจ ๑
- ทุกขสมุทยอริยสัจ ๑
- ทุกขนิโรธอริยสัจ ๑
- ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทาอริยสัจ ๑

เราด้วย เธอ ทั้งหลายด้วย จึงแล่นไป ท่องเที่ยวไปยังสังสารวัฏนี้ตลอดกาลนานอย่างนี้

ดูกรภิกษุทั้งหลาย
- ทุกขอริยสัจ เราด้วย เธอทั้งหลายด้วย ตรัสรู้แล้ว แทงตลอดแล้ว
- ทุกขสมุทยอริยสัจ ... ทุกขนิโรธอริยสัจ ... ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทาอริยสัจ เราด้วย เธอทั้งหลายด้วย ตรัสรู้แล้ว แทงตลอดแล้ว

ตัณหาในภพขาดสูญแล้ว ตัณหาที่จะนำไปสู่ภพสิ้นแล้ว บัดนี้ ภพใหม่ไม่มี

พระผู้มีพระภาคผู้สุคตศาสดา ครั้นได้ตรัสไวยากรณภาษิตนี้จบลงแล้ว จึงได้ตรัสคาถาประพันธ์ ต่อไปอีกว่า

[๑๖๙๙] เพราะไม่เห็นอริยสัจ ๔ ตามเป็นจริง เราและเธอทั้งหลายได้ ท่องเที่ยวไปในชาตินั้นๆ ตลอดกาลนาน
             อริยสัจ ๔ เหล่านี้ เรา และเธอทั้งหลายเห็นแล้ว ตัณหาที่จะนำไปสู่ภพถอนขึ้นได้แล้ว มูล แห่งทุกข์ตัดขาดแล้ว
             บัดนี้ภพใหม่ไม่มี.

จบ สูตรที่ ๑
วัชชีสูตรที่ ๒

https://etipitaka.com/read/thai/19/428/

---

สรุป... <----อันนี้เป็นความเข้าใจของผม...หากมีคำแนะนำ-หรือ-เห็นต่าง..นำหลักฐานมาแสดง...ก็ยินดีเลยครับ
1.  พระศาสดาที่กล่าวว่า...แต่ก่อนที่ยังไม่รู้อริยสัจ๔....   ท่านเองและเหล่าภิกษุ...นั้น  ท่องเที่ยวไปในสังสารวัฏตลอดกาลยาวนาน
     ในพระสูตรอื่นๆ  ท่านเรียกว่า " สัตว์ "...นี่หละเป็นผู้ท่องไป...เกิด-ตาย...ในภพน้อยใหญ่   พระศาวดาท่านใช้คำว่า " เพิ่มพลูปถพี "...
      นั่นหมายถึง...เกิดตายทับถมเป็นป่าช้า..ทับถมพื้นให้สูงขึ้น

2. จะเห็นว่า " สัตว์ "...มันเกิดตายๆ  ไปตามภพทั้ง 3..  ไม่ได้สูญไป   พวกที่คิดว่าสูญไป " สัตว์ไม่มี "---มันก็ใกล้กับมิจฉาทิฏฐิเป็นอุจเฉททิฏฐิ
     ส่วนการไปเห็นว่า " สัตว์ "....มันจะเป็นอย่างนั้นเกิดตายอยู่อย่างนั้น...อันนี้มันก็เป็น..สัสตตทิฏฐิ...เป็นมิฉาทิฏฐิอีกเข่นกัน

     อ้าว... แล้วอย่างนี้  พระสูตรนี้พระศาสดาท่านกล่าวว่าว่า....เราและเธอ...ท่องเที่ยวในสังสารวัฏตลอดกาลยาวนาน ----อย่างนี้ไม่เป็น..สัสตทิฏฐิหรือ?
     ไม่หรอก... ก็เมื่อรู้เห็นอริบสัจ๔...แล้ว  " สัตว์  มันก็ถูกทำลายไป "  ไม่ต้องท่องไปในวัฏฏอีกต่อไป   
     นี้หละ..หากถือว่า " สัตว์...เที่ยง "...การปฏิบัติมรรค8ก็จะเกิดมีไม่ได้....เพราะไม่คิดว่าสัตว์จะตายไปได้

     พระศาสดาท่านจึงกล่าวว่า " ....เราด้วย เธอทั้งหลายด้วย ตรัสรู้แล้ว แทงตลอดแล้ว.....
                                              .....ตัณหาที่จะนำไปสู่ภพสิ้นแล้ว บัดนี้ ภพใหม่ไม่มี...."