ถ้าใครที่ชอบดูคลิปศิลปะการต่อสู้การประลองใน youtube จะเห็นคลิป มวยจีนปะทะ MMA มวยจีนประทะมวยไทย, คาราเต้, มวยสากล ฯลฯ ซึ่งส่วนใหญ่มวยจีนจะเป็นฝ่ายแพ้เกือบทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นมวยหย่งชุน ไท้เก๊ก หมัดเมา นกกระเรียน พอเริ่มต้นยก มวยจีนยังไม่ทันได้ออกกระบวนท่าที่ฝึกมาก็จะโดนฝ่ายตรงข้ามประเคน หมัด เท้า เข่า ศอก รัดคอ ฯลฯ จนแพ้น๊อคในเวลาไม่กี่นาที หรือบางครั้งไม่ถึงนาทีด้วยซ้ำ  และมักจะมี comment ล้อเลียนด้วยความขบขันถึงความไร้ประสิทธิภาพของมวยจีน

หรือเมื่อเร็ว ๆ นี้ ก็มีนักสู้ MMA ชาวจีน ที่ประกาศว่ามวยจีนนั้นเป็นเรื่องลวงโลก และขอท้าประลองกับยอดฝีมือครูมวยจีนทุกคน ซึ่งเค้าก็พิสูจน์ให้เห็นว่าโดยการน๊อคครูมวยจีนที่เข้าท้าประลองทุกคนจนราบคาบภายในเวลาไม่ถึงนาที สร้างความอับอายแก่ประเทศจีนไปทั่วโลกจนทางการจีนหมายหัวนักสู้ MMA คนนี้ จนทำให้เค้าต้องเก็บตัวไม่กล้าท้าประลองกับครูมวยจีนอีก

แม้แต่ บรูซ ลี นักแสดงกังฟูในตำนาน ยังเคยกล่าวไว้ว่า กระบวนท่าการออกอาวุธของกังฟูดั้งเดิมของจีนนั้น ส่วนใหญ่เหมือนกับการว่ายน้ำในอาศที่ไร้ประโยชน์ในการต่อสู้จริง มีเพียงบางท่าเท่านั้นที่สามารถนำมาใช้งานได้ จนเค้าต้องมาคิดศิลปะการต่อสู้แบบใหม่ของเค้าเองที่เรียกว่า จีท ควัน โด้ โดยผสมผสานศิลปะการต่อสู้หลาย ๆ แบบเทั้ง มวยหย่งชุน มวยสากล คาราเต้ ยูโด เข้าด้วยกัน 

ผมสงสัยว่ามวยจีนมันใช้งานไม่ได้จริง ๆ หรือ และถ้าไร้ประโยชน์ขนาดนั้นทำไมถึงมีมีการสืบทอดกันเป็นร้อยเป็นพันปี  เพราะถ้าศึกษาจริง ๆ มวยจีนเป็นต้นกำเนิดของศิลปะการต่อสู้หลาย ๆ แขนงในปัจจุบันด้วยซ้ำ ไม่ว่าจะเป็น คาราเต้ เทควันโด้ ยูโด ยิวยิตสึ ก็มีต้นกำเนิดมาจากมวยจีน  แต่สาเหตุที่มวยจีนไม่มีการพัฒนาน่าจะเป็นเพราะระบบการฝึกสอนซึ่งไม่มีมาตรฐานที่เป็นลำดับ ขั้นตอน เหมือนอย่าง คาราเต้ เทควันโด้  ซึ่งญี่ปุ่น เกาหลี รับมาจากจีนและนำมาขัดเกลา ปรับปรุง ทำให้เป็นมาตรฐาน และสอนกันในวงกว้าง นอกจากนี้มวยจีนยังมีหลากหลายแขนง หลายสำนัก หลายวิชามากเกินไปและยังถ่ายทอดกันในวงจำกัดไม่ยอมเปิดสอนคนนอกตระกูล นอกสำนัก หรือแม้แต่ในตระกูลหรือสำนักเดียวกันก็ยังมีความลำเอียง สอนเคล็ดวิชาบางอย่างให้เฉพาะลูกหรือลูกศิษย์คนโปรดบางคนที่เหลือสอนแบบพื้น ๆ ธรรมดา ๆ ส่วนการสอนก็ใช้วิธีการจำแบบรุ่นสู่รุ่น ประสิทธิภาพของมวยก็ขึ้นอยู่กับผู้สอนแต่ละรุ่นที่เข้าถึงหลักการที่ได้รับถ่ายทอดมามากน้อยแค่ไหน  และยังมีปัญหาว่าจะสามารถถ่ายทอดต่อให้รุ่นต่อไปได้อีกกี่มากน้อย จึงทำให้การฝึกและการเรียนรู้ยิ่งเสื่อมลงเรื่อย ๆ จากรุ่นสู่รุ่น ไม่เหมือนกับ คาราเต้ ยูโด เทควันโด้ มวยไทย ซึ่งพอทำให้เป็นมาตรฐานและเปิดสอนอย่างกว้างขวางแล้ว ก็เกิดการเรียนรู้และพัฒนาต่อยอดไปได้อย่างกว้างขวาง

มวยจีนในปัจจุบันจึงเหลือแค่จำกระบวนท่าที่สามารถจำได้ง่าย และสืบทอดกันมาเมื่อหลายร้อยหรือหลายพันปีก่อน แต่ไม่เหลือแก่นแท้ของการใช้งานที่แท้จริงอีกต่อไป