ในภูมิภาคเอเชียนั้น มีรูปแบบของการทำสุสานหลายประเภทมาก ไม่ว่าจะเป็นสุสานในแบบของจีนที่มีทั้งการสร้างด้วยดิน ปูน หรือวัสดุอื่นๆตามความนิยมและชนชั้นของยุคสมัย สุสานที่มีชื่อเสียงของจีนก็คือ สุสานฝังพระศพของจิ๋นซีฮ่องเต้นั่นเอง นอกจากนี้ในประเทศญี่ปุ่น ก็เคยมีการทำสุสานเช่นกัน ดังจะเห็นได้จากสุสานโบราณรูปทรง"เซ็นโบโคเอ็นฟุน" ซึ่งเป็นรูปทรงที่คล้ายกับทรงรูกุญแจ ที่มีชื่อเสียงที่สุดคือ “สุสานโบราณไดเซ็นเรียว” (สุสานของจักรพรรดินินโตคุ) ที่เป็นสุสานโบราณที่ใหญ่ที่สุดของญี่ปุ่น
นอกจากนี้ประเทศต่างๆที่มีวัฒนธรรม “การฝัง” ร่างไร้วิญญาณของผู้ตาย” ก็จะปรากฏสุสานในรูปแบบต่างๆที่เราได้เห็นกัน ไม่ใช่แค่ในเอเชียอย่างเดียว เพราะศาสนาคริสต์ก็มีการฝังศพและสร้างสุสานเช่นกัน และที่โด่งดังที่สุดน่าจะเปป็นตำนานสุสานแห่งอารยธรรมลุ่มแม่น้ำไนล์ นั่นก็คือ พีระมิดแห่งอียิปต์โบราณนั่นเอง อีกทั้งก่อนประวัติศาสตร์จะจากรึก ก็ได้มีการขุดพบรูปแบบการฝังศพในช่วงยุคก่อนประวัติศาสตร์เช่นกัน
เมื่ออารยธรรมได้มีการเปลี่ยนแปลงและผสมผสานกันระหว่างยุคสมัย ศาสนามีส่วนเกี่ยวข้องมากที่สุดกับประเพณี รูปแบบการทำสุสาน หรือแม้แต่การฝังก็กลายเป็นการเผา หรือแม้กระทั่งการลอยอังคารในเวลาต่อมา เพราะต่างพื้นที่...ก็ต่างความเชื่อ
แต่ในแนวคิดหลักของทุกประเพณี ก็อยู่บนพื้นฐานของการไว้อาลัยดวงวิญญาณและอยากให้ลูกหลานได้ระลึกถึงผู้ล่วงลับ เป็นการถนอมสายสัมพันธ์ในครอบครัวเอาไว้นั่นเอง และเราก็เห็นได้ชัดเลยว่า ประเพณีที่เกี่ยวข้องกับการระลึกถึงผู้ตายได้ก่อกำเนิดมาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์เสียอีก สิ่งนี้...ยิ่งตอกย้ำว่า ความเชื่อเกี่ยวกับสายสัมพันธ์ทางครอบครัวของมนุษย์ได้ก่อเกิดมาเนิ่นนานและได้ฝังลึกลงไปในความเป็นมนุษย์ของเราทุกคน
ย้อนรอยเสียงแห่งประวัติศาสตร์ อารยธรรมสุสานแบบต่างๆในภูมิภาคเอเชีย
นอกจากนี้ประเทศต่างๆที่มีวัฒนธรรม “การฝัง” ร่างไร้วิญญาณของผู้ตาย” ก็จะปรากฏสุสานในรูปแบบต่างๆที่เราได้เห็นกัน ไม่ใช่แค่ในเอเชียอย่างเดียว เพราะศาสนาคริสต์ก็มีการฝังศพและสร้างสุสานเช่นกัน และที่โด่งดังที่สุดน่าจะเปป็นตำนานสุสานแห่งอารยธรรมลุ่มแม่น้ำไนล์ นั่นก็คือ พีระมิดแห่งอียิปต์โบราณนั่นเอง อีกทั้งก่อนประวัติศาสตร์จะจากรึก ก็ได้มีการขุดพบรูปแบบการฝังศพในช่วงยุคก่อนประวัติศาสตร์เช่นกัน
เมื่ออารยธรรมได้มีการเปลี่ยนแปลงและผสมผสานกันระหว่างยุคสมัย ศาสนามีส่วนเกี่ยวข้องมากที่สุดกับประเพณี รูปแบบการทำสุสาน หรือแม้แต่การฝังก็กลายเป็นการเผา หรือแม้กระทั่งการลอยอังคารในเวลาต่อมา เพราะต่างพื้นที่...ก็ต่างความเชื่อ
แต่ในแนวคิดหลักของทุกประเพณี ก็อยู่บนพื้นฐานของการไว้อาลัยดวงวิญญาณและอยากให้ลูกหลานได้ระลึกถึงผู้ล่วงลับ เป็นการถนอมสายสัมพันธ์ในครอบครัวเอาไว้นั่นเอง และเราก็เห็นได้ชัดเลยว่า ประเพณีที่เกี่ยวข้องกับการระลึกถึงผู้ตายได้ก่อกำเนิดมาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์เสียอีก สิ่งนี้...ยิ่งตอกย้ำว่า ความเชื่อเกี่ยวกับสายสัมพันธ์ทางครอบครัวของมนุษย์ได้ก่อเกิดมาเนิ่นนานและได้ฝังลึกลงไปในความเป็นมนุษย์ของเราทุกคน