เล่าเจี้ยแก้ง่อมยุคโควิด
จดหมายฉบับที่ 114/2563 บ้านดิโอเรียนทอล เชียงใหม่
วันพฤหัสบดีที่ 23 เมษายน พ.ศ. 2563
ถึง อ้ายปั๋น
อากาศก่อฮ้อนจวนกั๋นมานั่งเป้อหละเหม้อปื้นเก้าไม้ ยังบ่าวายฮ้อนคิงเหื่อไหลย้อยกางปิกซิกๆหยั่งกั๋บน้ำต๋ก ปี๋นี้มันตึงฮ้อนแต้ฮ้อนว่า จะออกไปตางใดก่อบ่าได้นายเปิ้นสั่งหื้ออยู่ก้าในเฮือนบ้านใผ๋บ้านมัน ข้าวสารก่อเหลือก้นหม้อ ผักหญ้าก่อปอแห้งปอเหี่ยวติดก้นเปี๊ยด บ้านสูเขาเป็นจะใดพ่องหา อ้ายปั๋น
ตางเพ้ม่วนก่าดองข้าวหมากไว้สองถัง รอแหมสองวันเฮาจะกั่นหื้อมันใสมอกเอาไม้ขีดไฟป๊อกใส่ลุกดังพึ๊บ ว่างก่อลักออกมาหากั๋นเน่อ เฮามีเจี้ยบ่าเก่าจะเล่าหื้อฟัง
เจี้ย เป็นเรื่องก้อมเรื่องสั้นเล่ากั๋นสนุกสนานสืบมา เนื้อหาสาระก่อมีหลากหลาย เหมือนกับนิทานสั้นๆเป็นเรื่องราวในวิถีชีวิตให้ข้อคิดมีประโยชน์บางเรื่องก่อตลกโปกฮาสามแง่สองง่ามแต้พ่องบ่าแต้พ่อง ตั้งแต่เรื่องแก๋นครกในมุ้งยันไปจนแผวเรื่องเฮือบินบนฟ้าปู้น คนเล่าจะต้องเล่าเก่งๆมีเสียงน่าฟังมีลูกเล่นเอามาผสมเน้นก๋านม่วนงันสันเล้า เล่าได้บ่าติดบ่าขัดสะดุด จาดพ่องก่อเอาจ้อยมาแซม บางคนก่อเอาซอมาผสม เล่าไปฮ้องไปมอกจุคนเฒ่าขึ้นดอยจุสาวหน้อยเปิดซิ่นได้ ว่ากั๋นว่าการเล่าเจี้ยเริ่มมีมาตั้งแต่สมัยผญามังรายหยุดพักอยู่นอกเมืองทำพิธีฉลองการเข้าเมืองเจียงใหม่สั่งหื้อเสนาอำมาตย์เอาเจี้ยลั๊วะมาเล่ารอหาฤกษ์หายามว่าจะเข้าเมืองไปเมื่อใดถึงจะดี หลังจากนั้นก่อมีก๋ารเล่าเจี้ยหื้อกั๋นฟังต่อๆมาเป็นการฆ่าเวลายามว่าง บางเรื่องก่อเล่ากันสืบๆปากต่อปากบางเรื่องก่อกึ๊ดเอามาเล่ากั๋นตอนนั้น บางเตื้อนั่งฟังกั๋นอยู่หลายคนจะลุกไปห้องน้ำก่อกั๋ว เปื่อนจะเอิ้นบอกว่า "ระวังหื้อดีเน่อจะไปลุกไปเขาจะเอามาเล่าเป็นเจี้ยเน่อ" หากได้รับคำเตือนคนที่ถูกเตือนก็จะบ่อกล้าลุกไปไหน เป็นตี้ม่วนตี้งันผ่อนคลายอารมณ์เครียดอารมณ์บูด บางเรื่องก่อมีดีแฝงความเชื่อ คติสอนใจ๋ บางเรื่องคนที่เกลียดจังกั๋นอาจนำเอาเรื่องไปแผ่ขยายความใส่น้ำใส่ไข่แต่งเนื้อใหม่ใส่ฮ้ายคนที่ต๋นเองบ่อชอบเกิดความเสียหายก่อมี เรื่องนี้ก่อม่วน
อาตี๋พาเมียสาวจาวเหนี๋ยหน้าตาดีเข้าบ้าน อาแปะ สัมภาษณ์ลูกสะใภ้ แปะ : "อาหมวย ลื้อทำอารายเป็งมั่งวะ ซักผ้าเป็งมั้ย" ลูกสะใภ้ : "จ้างเจ้า" อาแปะ : "แล้วรีดผ้าล่ะ" ลูกสะใภ้ : "จ้างเจ้า" อาแปะ :"ทำกักข้าวกักปาล่ะ" ลูกสะใภ้ : "จ้างเจ้า" อาแปะโมโหหันไปตวาดลูกชาย อาแปะ : "ฉิกหาย ตาย—่า กังพอลี ทำอาลายๆ ก็ม่ายเป็ง เอะอะก็จ้าง เอะอะก็จ้าง จ้างๆๆๆ อย่างงี้ลื้อเอามาทำเมียได้งายหาอาตี๋.."
อาหารก๋านกินบ้านเฮาเจ้านี้ คั่วหมี่ แกงฮังเล ผัดบ่าแต๋งใส่ไข่ ต้มหมู ขอหื้ออ้ายปั๋นอยู่ดีกิ๋นลำหมู่เปื่อนๆสุขสบายกั๋นดีจุผู้จุคนเน่อ
มีหยี๋งก่อล่ำสู่กั๋นฟัง..ง่อม
Noohom Ja
มีหยั๋งก่อเล่ามาพ่องเน่อ หมู่เฮา จะได้บ่อง่อม
เล่าเจี้ยแก้ง่อมยุคโควิด
จดหมายฉบับที่ 114/2563 บ้านดิโอเรียนทอล เชียงใหม่
วันพฤหัสบดีที่ 23 เมษายน พ.ศ. 2563
ถึง อ้ายปั๋น
อากาศก่อฮ้อนจวนกั๋นมานั่งเป้อหละเหม้อปื้นเก้าไม้ ยังบ่าวายฮ้อนคิงเหื่อไหลย้อยกางปิกซิกๆหยั่งกั๋บน้ำต๋ก ปี๋นี้มันตึงฮ้อนแต้ฮ้อนว่า จะออกไปตางใดก่อบ่าได้นายเปิ้นสั่งหื้ออยู่ก้าในเฮือนบ้านใผ๋บ้านมัน ข้าวสารก่อเหลือก้นหม้อ ผักหญ้าก่อปอแห้งปอเหี่ยวติดก้นเปี๊ยด บ้านสูเขาเป็นจะใดพ่องหา อ้ายปั๋น
ตางเพ้ม่วนก่าดองข้าวหมากไว้สองถัง รอแหมสองวันเฮาจะกั่นหื้อมันใสมอกเอาไม้ขีดไฟป๊อกใส่ลุกดังพึ๊บ ว่างก่อลักออกมาหากั๋นเน่อ เฮามีเจี้ยบ่าเก่าจะเล่าหื้อฟัง
เจี้ย เป็นเรื่องก้อมเรื่องสั้นเล่ากั๋นสนุกสนานสืบมา เนื้อหาสาระก่อมีหลากหลาย เหมือนกับนิทานสั้นๆเป็นเรื่องราวในวิถีชีวิตให้ข้อคิดมีประโยชน์บางเรื่องก่อตลกโปกฮาสามแง่สองง่ามแต้พ่องบ่าแต้พ่อง ตั้งแต่เรื่องแก๋นครกในมุ้งยันไปจนแผวเรื่องเฮือบินบนฟ้าปู้น คนเล่าจะต้องเล่าเก่งๆมีเสียงน่าฟังมีลูกเล่นเอามาผสมเน้นก๋านม่วนงันสันเล้า เล่าได้บ่าติดบ่าขัดสะดุด จาดพ่องก่อเอาจ้อยมาแซม บางคนก่อเอาซอมาผสม เล่าไปฮ้องไปมอกจุคนเฒ่าขึ้นดอยจุสาวหน้อยเปิดซิ่นได้ ว่ากั๋นว่าการเล่าเจี้ยเริ่มมีมาตั้งแต่สมัยผญามังรายหยุดพักอยู่นอกเมืองทำพิธีฉลองการเข้าเมืองเจียงใหม่สั่งหื้อเสนาอำมาตย์เอาเจี้ยลั๊วะมาเล่ารอหาฤกษ์หายามว่าจะเข้าเมืองไปเมื่อใดถึงจะดี หลังจากนั้นก่อมีก๋ารเล่าเจี้ยหื้อกั๋นฟังต่อๆมาเป็นการฆ่าเวลายามว่าง บางเรื่องก่อเล่ากันสืบๆปากต่อปากบางเรื่องก่อกึ๊ดเอามาเล่ากั๋นตอนนั้น บางเตื้อนั่งฟังกั๋นอยู่หลายคนจะลุกไปห้องน้ำก่อกั๋ว เปื่อนจะเอิ้นบอกว่า "ระวังหื้อดีเน่อจะไปลุกไปเขาจะเอามาเล่าเป็นเจี้ยเน่อ" หากได้รับคำเตือนคนที่ถูกเตือนก็จะบ่อกล้าลุกไปไหน เป็นตี้ม่วนตี้งันผ่อนคลายอารมณ์เครียดอารมณ์บูด บางเรื่องก่อมีดีแฝงความเชื่อ คติสอนใจ๋ บางเรื่องคนที่เกลียดจังกั๋นอาจนำเอาเรื่องไปแผ่ขยายความใส่น้ำใส่ไข่แต่งเนื้อใหม่ใส่ฮ้ายคนที่ต๋นเองบ่อชอบเกิดความเสียหายก่อมี เรื่องนี้ก่อม่วน
อาตี๋พาเมียสาวจาวเหนี๋ยหน้าตาดีเข้าบ้าน อาแปะ สัมภาษณ์ลูกสะใภ้ แปะ : "อาหมวย ลื้อทำอารายเป็งมั่งวะ ซักผ้าเป็งมั้ย" ลูกสะใภ้ : "จ้างเจ้า" อาแปะ : "แล้วรีดผ้าล่ะ" ลูกสะใภ้ : "จ้างเจ้า" อาแปะ :"ทำกักข้าวกักปาล่ะ" ลูกสะใภ้ : "จ้างเจ้า" อาแปะโมโหหันไปตวาดลูกชาย อาแปะ : "ฉิกหาย ตาย—่า กังพอลี ทำอาลายๆ ก็ม่ายเป็ง เอะอะก็จ้าง เอะอะก็จ้าง จ้างๆๆๆ อย่างงี้ลื้อเอามาทำเมียได้งายหาอาตี๋.."
อาหารก๋านกินบ้านเฮาเจ้านี้ คั่วหมี่ แกงฮังเล ผัดบ่าแต๋งใส่ไข่ ต้มหมู ขอหื้ออ้ายปั๋นอยู่ดีกิ๋นลำหมู่เปื่อนๆสุขสบายกั๋นดีจุผู้จุคนเน่อ
มีหยี๋งก่อล่ำสู่กั๋นฟัง..ง่อม
Noohom Ja
มีหยั๋งก่อเล่ามาพ่องเน่อ หมู่เฮา จะได้บ่อง่อม