ตอนนี้กำลังศึกษาประวัติศาสตร์สามก๊กอย่างจริงจังก็เลยมาตั้งกระทู้ + ทำคลิปให้ความรู้ครับ สำหรับคนที่ขี้เกียจอ่านก็ฟังคลิปกันได้นะครับ

หากมีข้อมูลอะไรเพิ่มเติมก็มาพูดคุยกันได้ที่ comment ข้างล่างนะครับผม
----------------------------------------

การที่สามก๊กต่อสู้กันนานหลายสิบปีโดยไม่มีใครแพ้ชนะก็เพราะแต่ละก๊กต่างก็มีข้อดีและข้อเสียของตนเอง ต่อไปนี้จะเป็นการวิเคราะห์ข้อดีข้อเสียของแต่ละก๊กกันนะครับ
ขอเริ่มที่ "วุยก๊ก" เป็นก๊กแรกเลยนะครับเพราะเป็นก๊กที่ใหญ่และมีอำนาจมากที่สุด

ข้อดีของวุยก๊กมีอยู่ทั้งหมด 3 ประการด้วยกันนั่นก็คือ...

         1) ครอบครองดินแดนภาคกลางหรือ "ตงง้วน"
             เป็นพื้นที่ "หัวใจหลัก" ของจีน ที่นี่เป็นที่ราบลุ่มกว้างใหญ่ระหว่างแม่น้ำฮวงโหและแยงซี มีความอุดมสมบูรณ์และประชากรมากที่สุด ใครที่ได้ครองพื้นที่นี้จะมีทรัพยากรและกำลังคนใช้อย่างเหลือเฟือ นั่นจึงทำให้วุยก๊กได้เปรียบกว่าก๊กอื่นๆ ในด้านเสบียงอาหารและจำนวนทหาร

         2) ครอบครองดินแดนภาคเหนือไปจนถึงตะวันตก
             เป็นพื้นที่ที่มีทรัพยากรทางการทหารที่สำคัญก็คือ "ม้า" ดังจะเห็นได้ว่ายอดม้าที่มีชื่อเสียงลื่อเลืองหลายตัวล้วนมาจากดินแดนแถบนี้ทั้งสิ้น (อย่างเซ็กเธาว์นั่นไง) เพราะเหตุนี้ วุยก๊กจึงนับเป็นก๊กที่มีกองทัพม้ามากที่สุดและเลื่องชื่อที่สุดในหมู่สามก๊ก
             นอกจากนี้ก็ยังเป็นพื้นที่ที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจเพราะเป็นเส้นทางการค้าทางบกที่สำคัญในอดีตนั่นก็คือ "เส้นทางสายไหม" วุยก๊กจึงมีความร่ำรวยทางเศรษฐกิจเป็นอย่างมาก

         3) ครอบครองจุดศูนย์กลางอำนาจหรือเมืองหลวง
             ลกเอี๋ยงและเตียงอันคือสองมหานครหลวงของจีนมาแต่ยุคโบราณกาล เป็นที่ประทับของฮ่องเต้ ขุนนางและขุนศึกเก่งๆ ในราชสำนักจึงรวมตัวกันอยู่ที่นี่มากมาย วุยก๊กจึงมีทรัพยากรบุคคลที่มีคุณภาพให้เลือกใช้เป็นจำนวนมาก และก็เพราะมีระบบบริหารบ้านเมืองที่พร้อมอยู่แล้วจึงไม่จำเป็นต้องมานั่งคิดวางแผนระบบบริหารบ้านเมืองใหม่เหมือนอีกสองก๊กที่เหลือ

สำหรับข้อเสียก็มีอยู่ 3 ประการ ดังต่อไปนี้...

         1) พื้นที่เป็นที่ราบกว้างใหญ่ทำให้ป้องกันได้ยาก
             แม้ดินแดนตงง้วนจะอุดมสมบูรณ์พรั่งพร้อมไปด้วยทรัพยากรและกำลังคน แต่ไม่ใช่ชัยภูมิตั้งรับที่ดีนักเพราะเป็นที่ราบไร้ปราการธรรมชาติป้องกันทำให้บุกโจมตีกันไปมาได้ง่าย จำเป็นต้องมีคูเมืองและกำแพงปราการที่แข็งแกร่งเพื่อต้านรับศึก (โดนคนเถื่อนจากทางเหนือบุกทีไรจึงต้องรีบเผ่นลงใต้ข้ามแม่น้ำแยงซีไปตั้งรับตลอด) ตลอดประวัติศาสตร์ของจีน เวลาที่เกิดสงครามภายใน ที่นี่คือสนามรบของบรรดาขุนศึกมาทุกยุคสมัย

         2) เป็นดินแดนที่ต้องรับศึกจากรอบด้าน
             ทั้งพวกคนเถื่อนทางเหนือและตะวันตก โจรสลัดญี่ปุ่นทางตะวันออก ทางใต้นั่นเล่าก็สองก๊กคู่อาฆาตที่จ้องจะบุกอยู่ตลอด จึงนับเป็นดินแดนที่ต้องคอยระวังภัยแทบทุกด้าน

         3) มีการเมืองภายในที่ล่อแหลมอย่างมาก
             ที่นี่คือแหล่งชุมนุมคนเก่งและมีอำนาจจำนวนมาก ตระกูลใหญ่ๆ อย่าง เล่า อ้วน โจ ฯลฯ ล้วนมีฐานอำนาจอยู่แถบนี้ การจะปกครองคนเหล่านี้จึงไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ละตระกูลพร้อมที่จะร่วมมือและทรยศกันตลอดเวลา บรรดาเจ้าเมืองใหญ่ๆ อย่างเสเหลียงหรือเกงจิ๋วก็พร้อมก่อกบฏแข็งเมืองได้ทุกเมื่อถ้าอำนาจส่วนกลางอ่อนแอ

          กล่าวโดยสรุป วุยก๊กแม้จะเป็นก๊กที่ได้เปรียบทั้งในด้านทรัพยากร เศรษฐกิจ และการทหาร แต่ก็เป็นก๊กที่พร้อมจะเกิดศึกนอกและศึกในรุมล้อมอยู่ตลอดเวลา การอยู่รอดต้องอาศัย "ผู้ปกครองที่มีความสามารถ" หากผู้ปกครองไม่เก่งจริงก็เตรียมตัวถูกโค่นล้มได้เลย

ต่อมาก็คือ "ง่อก๊ก" ซึ่งเป็นก๊กที่ใหญ่เป็นอันดับที่สองนะครับ

ข้อดีของง่อก๊กมีอยู่ 3 ประการ ดังต่อไปนี้...

         1) เหมาะกับการตั้งรับ
             เนื่องจากมีแม่น้ำแยงซีป้องกันอยู่ทางเหนือ ทะเลทางตะวันออก จึงนับว่าเป็นก๊กที่ถูกห้อมล้อมด้วยน้ำทำให้ยากแก่การบุก ขอเพียงมีกองทัพเรือที่แข็งแกร่งพอป้องกันน่านน้ำเอาไว้ก็สามารถตั้งรับการบุกได้ไม่ยาก นั่นจึงเป็นเหตุผลที่ทำให้ง่อก๊กมีกองทัพเรือที่โดดเด่นที่สุดในหมู่สามก๊ก

         2) มีเส้นทางการค้าทางทะเล
             เนื่องจากคุมเมืองท่าสำคัญๆ หลายแห่งตลอดแนวแม่น้ำแยงซีและชายฝั่งทะเล ทำให้เป็นผู้คุมเส้นทางการค้าทางทะเลของจีน

         3) อยู่ใกล้ภาคกลาง
             เนื่องจากอยู่ห่างจากภาคกลางของจีนออกมาไม่มากจึงทำให้เหมาะแก่การสะสมกำลังคน เพราะในยุคสงครามนั้นมักจะมีผู้คนอพยพหนีภัยจากภาคกลางลงมาทางใต้อยู่เสมอ หากง่อก๊กบำรุงกองทัพตัวเองให้ดีๆ และรอโอกาสที่เหมาะสมยกทัพข้ามแม่น้ำแยงซีขึ้นไปโจมตีวุยก๊กก็อาจยึดครองภาคกลางของจีนได้ไม่ยากนัก

ข้อเสียของง่อก๊กก็มีอยู่ 3 ประการ นั่นคือ...

         1) มีคนอาศัยอยู่น้อยและกระจัดกระจาย
             แม้ง่อก๊กจะมีพื้นที่ใหญ่ แต่เพราะส่วนใหญ่เป็นที่ลุ่มชุ่มน้ำยากที่จะอยู่อาศัย (เว้นแต่บริเวณริมแม่น้ำแยงซีที่อากาศดีอยู่สบาย) จึงมีคนอาศัยอยู่น้อยและกระจัดกระจายจนยากที่จะรวบรวมเป็นกลุ่มก้อนได้ ก๊กนี้จึงมีปัญหาเรื่องกำลังคนไม่พอทำการใหญ่อยู่เสมอ

         2) ขยายดินแดนได้ยาก
             ง่อก๊กเป็นดินแดนที่มีลักษณะเข้าตำรา "รับง่ายรุกยาก" หมายถึงสามารถใช้ยุทธศาสตร์เชิงตั้งรับได้ดี แต่ยุทธศาสตร์เชิงรุกนั้นไม่ดีเท่าไหร่ ที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะมีน้ำห้อมล้อมอยู่โดยรอบ แม้จะเป็นปราการธรรมชาติที่สำคัญแต่ก็เป็นอุปสรรคต่อการดำเนินนโยบายการรบเชิงบุก และกองทัพเรือก็ไม่ใช่กองทัพหลักที่จะใช้เพื่อยึดครองดินแดนในสมัยนั้นอยู่แล้ว ดังนั้นแม้มีกองทัพเรือที่แข็งแกร่งก็ไม่มีประโยชน์ต่อการขยายดินแดน
             ที่พอจะขยายดินแดนไปได้ก็คือทางตะวันตกที่ไม่มีปราการธรรมชาติป้องกันมากนัก แต่ก็ดันมีจ๊กก๊กมาขวางเอาไว้อยู่ ง่อก๊กจึงหมดสิทธิ์ที่จะขยายดินแดนของตนเองไปโดยปริยาย

         3) เป็นก๊กที่อยู่โดดเดี่ยวไม่ได้
             ความอยู่รอดของง่อก๊กจำเป็นต้องอาศัยทักษะทางการทูตเป็นอย่างมาก ง่อก๊กเป็นก๊กที่ต้อง "เลือกข้าง" อยู่ตลอดเวลาระหว่างวุยก๊กกับจ๊กก๊ก ด้วยความที่ตนเองอยู่ในพื้นที่ที่ถูกกระหนาบจากทั้งสองก๊ก มีสภาพเหมือนโดนหนีบไว้จนขยับตัวไม่ได้ ลำพังกองกำลังของตัวเองก็น้อยนิดเกินกว่าจะอยู่รอดได้ด้วยตัวเอง ดังนั้นในสถานการณ์สุ่มเสี่ยงแต่ละครั้งถ้าเลือกข้างผิดก็เตรียมสิ้นแผ่นดินเป็นก๊กแรกได้เลย เพราะต้องผูกติดกับการเลือกข้างแบบนี้ง่อก๊กจึงไม่มีอำนาจในการปกครองตนเองได้อย่างเต็มที่เท่าไรนัก และมักจะเป็นฝ่ายต้องยอมเสียเปรียบเสมอในการแบ่งปันผลประโยชน์จากความร่วมมือของแต่ละก๊ก (อย่างกรณีเกงจิ๋วเป็นต้น)

            กล่าวโดยสรุป ง่อก๊กอาจมีชัยภูมิดีในด้านการตั้งรับเพราะมีน้ำรายล้อมเป็นปราการธรรมชาติป้องกันแต่มันก็เป็นอุปสรรคต่อการขยายดินแดนเช่นกัน และเพราะตกอยู่ในวงล้อมของทั้งสองก๊ก ประกอบกับมีกำลังคนไม่พอจะอยู่รอดได้ด้วยตนเอง ง่อก๊กจึงต้องเลือกข้างไปมาอยู่ตลอดเวลา ไม่อาจจะปกครองตัวเองได้อย่างเต็มที่และมักเป็นผู้ที่เสียเปรียบด้านผลประโยชน์ต่างๆ อยู่เสมอ ความอยู่รอดของง่อก๊กจึงขึ้นอยู่กับ "ความสามารถด้านการทูต"

--------------------

อันดับสุดท้ายก็คือ "จ๊กก๊ก" ซึ่งขึ้นชื่อว่าเป็นก๊กพระเอกแห่งสามก๊ก

ก๊กนี้มีข้อดีอยู่ 2 ประการหลักๆ ด้วยกันนั่นก็คือ...

         1) เป็นดินแดนที่เป็นเอกเทศ
             จ๊กก๊กเป็นดินแดนที่อยู่ห่างไกลและโดดเดี่ยว มีภูเขาเป็นปราการล้อมรอบ ดินแดนอุดมสมบูรณ์พอสมควร นับเป็นดินแดนที่สามารถใช้เป็นทั้งแหล่งทรัพยากรและฐานที่มั่นทางการทหารได้พร้อมกัน ขนาดพื้นที่ก็ไม่ใหญ่มากทำให้ปกครองได้ง่าย ถึงจะมีผู้ปกครองที่ไม่เก่งกาจมากแต่ถ้าไม่ถึงขั้นทำให้เกิดความแตกแยกภายในก็ไม่มีปัญหา สามารถที่จะอยู่ไปได้ยาวๆ จ๊กก๊กจึงสามารถอยู่ได้ด้วยตัวเอง ปกครองตัวเองได้อย่างเต็มที่แบบไม่ต้องไปง้อใครเหมือนกับง่อก๊กที่ต้องคอยเลือกข้างอยู่ตลอด

         2) ทำศึกง่ายทั้งรุกรับ
             จ๊กก๊กมีภูเขารายล้อมเป็นปราการเหมาะสำหรับการตั้งรับศึกเป็นอย่างดี การจะตีจ๊กก๊กให้แตกจากภายนอกได้จำเป็นต้องมีกองทัพที่ทั้งแข็งแกร่งและมีจำนวนมากจริงๆ ซึ่งก็มีแค่วุยก๊กที่มีศักยภาพพอจะทำได้ ดังนั้นจึงไม่แปลกที่ทำไมจ๊กก๊กถึงพยายามจะตีวุยก๊กให้แตกให้ได้ เพราะถ้าไร้วุยก๊ก จ๊กก๊กก็หมดเสี้ยนหนามสำคัญไปในทันที และในการทำศึกเชิงรุกนั้นก็ไม่มีน้ำเป็นอุปสรรคขวางกั้นเหมือนง่อก๊ก หากจ๊กก๊กมีกองทัพที่แข็งแกร่งเพียงพอก็สามารถขยายดินแดนได้ไม่ยาก (จิ๋นซีและหลิวปัง ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์ฉินและฮั่นล้วนทำให้เห็นมาแล้ว)

         ในส่วนของข้อเสียนั้นก็มีอยู่ทั้งหมด 3 ประการ ได้แก่...

         1) ขาดแคลนทรัพยากรบุคคลที่มีคุณภาพ
             ในขณะที่ง่อก๊กขาดแคลนเรื่องจำนวนคน จ๊กก๊กนั้นก็ขาดแคลนเรื่องคนเก่งทั้งขุนนางและขุนพล เพราะดินแดนอยู่โดดเดี่ยวห่างไกลจึงยากที่จะหาคนเก่งๆ ในแผ่นดินมาเสริมทัพ หลังจากสิ้นยุคขงเบ้ง นอกจากเกียงอุยแล้วก็ไม่เหลือบุคคลที่เก่งกาจพอจะทำการใหญ่ได้อีกเลย

         2) อยู่ไกลจากภาคกลางและจุดศูนย์กลางอำนาจ
             จ๊กก๊กเป็นก๊กที่อยู่ไกลจากภาคกลางและเมืองหลวงมากที่สุด ดังนั้นจึงหมดโอกาสที่จะบุกเข้ายึดครองดินแดนหัวใจแผ่นดินจีน จ๊กก๊กจึงจำเป็นต้องมีดินแดนภายนอกเพื่อใช้ในการบุกโจมตีภาคกลางและเมืองหลวงซึ่งตอนแรกตั้งใจให้เป็นเกงจิ๋ว แต่เมื่อกวนอูพลาดท่าจนเสียเกงจิ๋วให้ง่อก๊ก ทำให้โอกาสบุกยึดภาคกลางและเมืองหลวงดับวูบลงทันที

         3) การคมนาคมขนส่งไม่สะดวก
             เส้นทางการเข้าสู่จ๊กก๊กนั้นทุรกันดารเนื่องจากภูเขาสลับซับซ้อน การขนส่งเสบียงอาหารหรือสินค้าจึงทำได้ยาก และนั่นก็เป็นเหตุผลที่ทำให้จ๊กก๊กทำสงครามกับวุยก๊กได้อย่างไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร จะเห็นว่าขงเบ้งและเกียงอุยที่พยายามบุกวุยก๊กอยู่หลายครั้งต้องถอยทัพเพราะขาดแคลนเสบียงอยู่ตลอดทั้งๆ ที่เป็นฝ่ายได้เปรียบในการรบ

         กล่าวโดยสรุปคือ จ๊กก๊กเป็นดินแดนเอกเทศที่สามารถปกครองตนเองได้อย่างสบายๆ เพราะมีแหล่งทรัพยากรสมบูรณ์และที่มั่นทางทหารที่แข็งแกร่ง สามารถทำศึกได้ง่ายทั้งรุกรับ แต่เนื่องจากเป็นดินแดนที่โดดเดี่ยวห่างไกลจึงทำให้ยากต่อการหาคนเก่งๆ มาร่วมงานและระยะทางที่จะบุกโจมตีภาคกลางและเมืองหลวงก็มากไปจึงยากที่จะครองแผ่นดินจีนได้สำเร็จ จำเป็นต้องมีดินแดนภายนอกจึงจะสามารถทำการรบเชิงรุกได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังนั้นความอยู่รอดของจ๊กก๊กจึงขึ้นอยู่กับ "ความสามารถด้านการยึดครองชัยภูมิ"

--------------------

สุดท้ายก็ขอขอบคุณทุกๆ ท่านที่มารับชมกันนะครับ หากมี comment อะไรก็เชิญพูดคุยกันได้เลยครับ และขอความกรุณาใช้ถ้อยคำสุภาพเพื่อบรรยากาศแลกเปลี่ยนความรู้อันสร้างสรรค์นะครับ