พระพุทธเจ้าเกิดจากนิมิต
เพราะมีนิมิต จึงเกิดพระพุทธเจ้ามาทำนาย
ในพระไตรปิฎกภาษาบาลี ขุททกนิกาย มหาสุบินชาดก
ได้กล่าวถึงบุคคลหนึ่งเล่าความฝันของตนว่า
หม่อมฉันได้ฝันเห็น
โคอุสุภราช ๑
ต้นไม้ ๑
แม่โค ๑
โคสามัญ ๑
ม้า ๑
ถาดทองคำ ๑
สุนัขจิ้งจอก ๑
หม้อน้ำ ๑
สระโบกขรณี ๑
ข้าวสารที่หุงไม่สุก ๑
แก่นจันทน์ ๑
น้ำเต้าจมน้ำ ๑
หินลอยน้ำ ๑
นางเขียดกลืนกิน งูเห่า ๑
หงส์ทองแวดล้อมกา ๑
ลัวแพะ ๑
ดังนี้ ปริยายอันผิดจะเป็นไปในยุคนี้ ยังไม่สำเร็จ
– มหาสุบินชาดก
ชาตกัฏฐกถา
อธิบายว่าเป็นคำกราบทูลของพระเจ้าปเสนทิโกศลต่อพระพุทธเจ้า ถึงพระสุบิน 16 เรื่อง
แต่ละเรื่องพระพุทธได้ประทานคำทำนายว่าหมายถึงยุคเสื่อมซึ่งจะเกิดในอนาคต ดังนี้
1. โคผู้สีดอกอัญชัน 4 ตัววิ่งมาจากทิศทั้งสี่ ทำทีเหมือนจะชนกัน แต่สุดท้ายไม่ชน กลับถอยห่างกันไป
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
ภายหน้าจะเกิดทุภิกขภัย ภายหน้าฝนจะไม่ตกต้องตามฤดูกาล
แม้มีเมฆใหญ่ตั้งเค้ามา ที่สุดกลับลอยหายไป ไม่มีฝนตก
2. ต้นกล้าเล็ก ๆ ออกดอก
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า ภายหน้าเด็กหญิงเล็ก ๆ จะมีระดู ตั้งครรภ์ได้
3. แม่โคดื่มนมลูกโค
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
ภายหน้าเด็กจะไม่เคารพเลี้ยงดูผู้ใหญ่ คนชราหาเลี้ยงตนเองไม่ได้
จึงต้องอ้อนวอนขอจากเด็กเลี้ยงชีพตน
4. คนไม่เอาโคใหญ่เทียมแอก ไปเทียมแอกกับโครุ่น โครุ่นสบัดแอกออกเสีย ทำให้เกวียนไปไม่ได้
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
ภายหน้าพระราชาจะไม่พระราชทานยศตำแหน่งแก่ข้าราชการผู้ใหญ่ที่มีประสบการณ์
กลับตั้งยศตำแหน่งแก่คนหนุ่มเยาว์ คนเหล่านี้ไม่มีประสบการณ์
จึงไม่สามารถทำกิจต่าง ๆ ให้สำเร็จได้
5. ม้ามี 2 ปาก ผู้คนเอาหญ้าให้กินทั้งสองปากนั้น
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
ภายหน้าพระราชาจะโง่เขลา ตั้งคนโลเล ไม่มีศีลธรรมเป็นผู้พิพากษา
คนพวกนี้จะรับสินบนทั้งสองฝ่าย
6. ผู้คนเอาถาดทองคำไปให้หมาจิ้งจอกปัสสาวะรด
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
ภายหน้าพระราชาจะไม่พระราชทานยศตำแหน่งแก่ผู้มีชาติตระกูล
กลับตั้งยศตำแหน่งแก่คนสกุลต่ำ บรรดาคนมีชาติตระกูลจึงยกบุตรสาวของตนให้แต่งงานคนไม่มีสกุล
เพื่อรักษาผลประโยชน์
7. ชายคนหนึ่งฟั่นเชือกอยู่ แล้วหย่อนปลายเชือกไว้ ไม่รู้ว่าสุนัขตัวหนึ่งแอบกินปลายเชือกนั้น
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
ภายหน้าภรรยาจะขี้เมา มักแต่งตัวออกเที่ยวเตร่ ผลาญทรัพย์สมบัติของสามีไปกับชายชู้
8. ผู้คนพากันเทน้ำใส่ตุ่มที่เต็มแล้ว จนน้ำไหลนองออกก็ยังเทน้ำใส่อีก แต่ไม่มีใครเทใส่ตุ่มเปล่าที่ตั้งอยู่รอบ ๆ
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
ภายหน้าพระราชาทั้งหลายจะตกยาก จึงเกณฑ์ประชาชนให้ละทิ้งงาน
เพื่อปลูกพืชส่งเป็นส่วยเข้าคลังอย่างเดียว
9. สระน้ำแห่งหนึ่งมีฝูงสัตว์ลงไปดื่มกิน แต่น้ำกลางสระกลับขุ่นมัว ขอบสระน้ำไม่ขุ่น
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
ภายหน้าพระราชาจะเบียดเบียนประชาชนให้เดือดร้อน
ทำให้ประชาชนต่างย้ายไปอยู่ชนบทชายแดน
10. หุงข้าวหม้อหนึ่ง แต่ข้าวสุกไม่ทั่ว มีทั้งข้าวสุก ข้าวแฉะ ข้าวดิบ
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
ภายหน้าฝนจะไม่ตกต้องตามฤดูกาล และตกไม่ทั่วถึง
11. คนเอาแก่นจันทน์ราคาแพง ไปแลกกับเปรียงเน่า
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
ภายหน้าอลัชชีจะมีมาก ไม่สอนตรงตามพระธรรมของพระพุทธเจ้า
เพราะเห็นแก่ลาภสักการะ ประชาชนก็ไม่ใส่ใจพระธรรมแท้ ชื่นชมวาทศิลป์
แล้วมอบสักการะต่าง ๆ ให้พวกอลัชชี
12. น้ำเต้าแห้งจมน้ำ
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
ภายหน้าถ้อยคำของคนไม่มีสกุลและพระทุศีลจะเป็นที่เชื่อถือยอมรับในสังคม
13. หินแท่งใหญ่ลอยน้ำ
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
ภายหน้าถ้อยคำของปัญญาชนและพระมีศีลจะไม่เป็นที่ยอมรับในสังคม
14. เขียดตัวเล็ก ๆ ไล่กัดกินงูเห่าตัวใหญ่
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
ภายหน้าภรรยาเด็ก ๆ จะครอบครองทรัพย์สินทั้งหมดของสามี เมื่อสามีถามถึงทรัพย์เหล่านั้น
นางจะโกรธแล้วด่าว่าสามีต่าง ๆ นา ๆ
15. หงษ์ทองกลายเป็นบริวารแวดล้อมกา
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
ภายหน้าพระราชาจะไม่เฉลียวฉลาด ทรงอุปถัมภ์คนไม่มีสกุล
คนมีสกุลจึงพากันไปรับใช้คนไม่มีสกุลเหล่านั้นเพื่อเลี้ยงชีพของตน
16. ฝูงแกะไล่กัดกินเสือ พวก
ลัวแกะ ต่างพากันหนีเข้าไปซ่อนตัวในพุ่มไม้
พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า
คนไม่มีสกุลและพระทุศีลขึ้นมามีอำนาจ
ต่างกดขี่คุกคามเอาทรัพย์สินจากคนมีสกุลและพระมีศีล
พระพุทธเจ้าเกิดจากนิมิต