"ปราโมทย์" แปลว่า "ดำรงต่อเนื่องเสริมส่ง" คือ พอเราทำตรงนี้แล้วมีความสุข ก็จะเกิดการดำรง พอดำรงแล้ว มีแรงก็จะเสริมส่งให้เพิ่มพูนขึ้น
พจนานุกรม ราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ กล่าวว่า "ปราโมทย์ [ปฺราโมด] น. ความบันเทิงใจ, ความปลื้มใจ, ปราโมช ก็ใช้. (ส. ปฺรโมทฺย; ป. ปาโมชฺช)."
ซึ่งปราโมทย์มีขั้นตอนจากพื้นฐานไปยังเบื้องสูง และจากโลกิยะเข้าสู่โลกุตตระ ดังนี้
ขั้นสามัญทั่วไป
ขั้นที่ ๑ ระลึกถึงอดีตที่ได้ทำความดี คือ ระลึกถึงอดีตที่เราเคยได้ทำบุญสร้างกุศล ทำคุณงามความดีต่างๆ แล้วเราเกิดปิติสุขดีใจ
ขั้นที่ ๒ ดำรงปราโมทย์ คือ เวลานี้เรามีความสุข เราจะทรงจำภาวะธรรมแห่งความปิติสุขนั้น ดำรงอยู่ เช่น เวลานี้เราทำความดีแล้วเราชื่นอกชื่นใจ มีปิติสุข ซึ่งพอเรามีความชื่นใจนี้ อุปสรรคก็จะไม่เกิด พอเรามีตัวดำรงปิติสุขในความดีที่เราได้ทำอยู่นั้น เราจะมีความโกรธไหม? เราก็ไม่มีความโกรธ เพราะจิตของเราผูกกับบุญกุศล ความดีที่เราได้ทำ ณ ตรงนั้น เวลานั้น
ขั้นที่ ๓ เพิ่มเติมบุญกุศล ความดี คือ ตั้งใจจะทำบุญสร้างกุศล คุณงามความดีสืบเนื่องต่อไปเพิ่มมากขึ้นไปเรื่อยๆ เตรียมพร้อมที่จะขยายทำความดีเพิ่มเติม
ขั้นที่ ๔ แผ่คุณงามความดี คือ บอกกล่าวให้คนอื่นรับรู้ และทำตาม ให้คนอื่นสาธุกับความดีที่เราได้กระทำ หรือบอกกล่าวให้คนอื่นได้อนุโมทนาบุญกุศล ความดีในสิ่งที่เราได้ทำ และเราสาธุ อนุโมทนาบุญกุศล ความดีกับคนอื่นที่ได้ทำไว้
บางครั้งคนอื่นเขาทำบุญกุศล สร้างคุณงามความดี เราก็ต้องสาธุบุญกุศลของเขา ไม่ใช่ไปอิจฉาริษยาเขา ว่าเขาดีกว่าเราไม่ได้
ขั้นที่ ๕ รู้จักสะสม บ่มเพาะ ฟูมฟัก คือ ถ้าเรามีจิตใจเอื้อเฟื้อ แล้วถ้าเราจะบ่มเพาะจิตใจเอื้อเฟื้อ แล้วความเอื้อเฟื้อเราจะสูงขึ้นไหม? เราจักสะสม อบรม บ่มเพาะ ฟูมฟักให้ขึ้นมา เช่นเดียวกับพลังของพระแม่ธรณีก็คือ พลังแห่งการอุ้มชู ประคับประคอง หล่อเลี้ยง เลี้ยงดู บ่มเพาะ
ขั้นที่ ๖ ปลูกฝัง คือ (ทำดีต่อเขา) ปลูกฝังให้คนอื่นได้ทำบุญกุศล สร้างความดีงาม
แต่ คำว่า "ปลูก" นี้ หมายถึง เราให้เมล็ดพันธุ์แก่เขาไปปลูก เรามีของให้แก่เขา แล้วให้เขาสืบต่อ เหมือนกับเราทำดีต่อเขา ให้เมล็ดพันธุ์ที่ดีต่อเขา เราไม่ได้จองว่าเขาจะต้องมาทำดีตอบแทนเรา
แต่ถ้าการเผยแพร่ หรือเผยแผ่ธรรมะนี้ก็ต้องรู้จักคนเผยแพร่ ถ้าเราไม่รู้จักคนเผยแพร่ เราอาจจะไม่นำสิ่งที่เขาเผยแพร่ไปทำก็ได้ เพราะการเผยแพร่นี้เราจะต้องรู้ว่ามาจากไหน เช่น เขาเผยแพร่ให้เรา เราจะต้องรู้จักผู้เผยแพร่
^_^ ..._/\_... ^_^
ขอความเคารพ หากผู้รู้มีสิ่งชี้แนะ น้อมรับฟังเสมอ และขอความกรุณาแย้ง ชี้แจง ชี้แนะ แม้แต่ต้องการให้เพิ่มเติมสิ่งใด ก็ขอได้บอกกล่าวมา
อ.พรหมสิทธิ์ ทิพย์ธาดาวงศ์
เอื้อ-เกื้อ-กัน เป็นกัลยาณมิตรทุกขณะจิต
"ปราโมทย์" ขั้นสามัญทั่วไป
พจนานุกรม ราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ กล่าวว่า "ปราโมทย์ [ปฺราโมด] น. ความบันเทิงใจ, ความปลื้มใจ, ปราโมช ก็ใช้. (ส. ปฺรโมทฺย; ป. ปาโมชฺช)."
ซึ่งปราโมทย์มีขั้นตอนจากพื้นฐานไปยังเบื้องสูง และจากโลกิยะเข้าสู่โลกุตตระ ดังนี้
ขั้นสามัญทั่วไป
ขั้นที่ ๑ ระลึกถึงอดีตที่ได้ทำความดี คือ ระลึกถึงอดีตที่เราเคยได้ทำบุญสร้างกุศล ทำคุณงามความดีต่างๆ แล้วเราเกิดปิติสุขดีใจ
ขั้นที่ ๒ ดำรงปราโมทย์ คือ เวลานี้เรามีความสุข เราจะทรงจำภาวะธรรมแห่งความปิติสุขนั้น ดำรงอยู่ เช่น เวลานี้เราทำความดีแล้วเราชื่นอกชื่นใจ มีปิติสุข ซึ่งพอเรามีความชื่นใจนี้ อุปสรรคก็จะไม่เกิด พอเรามีตัวดำรงปิติสุขในความดีที่เราได้ทำอยู่นั้น เราจะมีความโกรธไหม? เราก็ไม่มีความโกรธ เพราะจิตของเราผูกกับบุญกุศล ความดีที่เราได้ทำ ณ ตรงนั้น เวลานั้น
ขั้นที่ ๓ เพิ่มเติมบุญกุศล ความดี คือ ตั้งใจจะทำบุญสร้างกุศล คุณงามความดีสืบเนื่องต่อไปเพิ่มมากขึ้นไปเรื่อยๆ เตรียมพร้อมที่จะขยายทำความดีเพิ่มเติม
ขั้นที่ ๔ แผ่คุณงามความดี คือ บอกกล่าวให้คนอื่นรับรู้ และทำตาม ให้คนอื่นสาธุกับความดีที่เราได้กระทำ หรือบอกกล่าวให้คนอื่นได้อนุโมทนาบุญกุศล ความดีในสิ่งที่เราได้ทำ และเราสาธุ อนุโมทนาบุญกุศล ความดีกับคนอื่นที่ได้ทำไว้
บางครั้งคนอื่นเขาทำบุญกุศล สร้างคุณงามความดี เราก็ต้องสาธุบุญกุศลของเขา ไม่ใช่ไปอิจฉาริษยาเขา ว่าเขาดีกว่าเราไม่ได้
ขั้นที่ ๕ รู้จักสะสม บ่มเพาะ ฟูมฟัก คือ ถ้าเรามีจิตใจเอื้อเฟื้อ แล้วถ้าเราจะบ่มเพาะจิตใจเอื้อเฟื้อ แล้วความเอื้อเฟื้อเราจะสูงขึ้นไหม? เราจักสะสม อบรม บ่มเพาะ ฟูมฟักให้ขึ้นมา เช่นเดียวกับพลังของพระแม่ธรณีก็คือ พลังแห่งการอุ้มชู ประคับประคอง หล่อเลี้ยง เลี้ยงดู บ่มเพาะ
ขั้นที่ ๖ ปลูกฝัง คือ (ทำดีต่อเขา) ปลูกฝังให้คนอื่นได้ทำบุญกุศล สร้างความดีงาม
แต่ คำว่า "ปลูก" นี้ หมายถึง เราให้เมล็ดพันธุ์แก่เขาไปปลูก เรามีของให้แก่เขา แล้วให้เขาสืบต่อ เหมือนกับเราทำดีต่อเขา ให้เมล็ดพันธุ์ที่ดีต่อเขา เราไม่ได้จองว่าเขาจะต้องมาทำดีตอบแทนเรา
แต่ถ้าการเผยแพร่ หรือเผยแผ่ธรรมะนี้ก็ต้องรู้จักคนเผยแพร่ ถ้าเราไม่รู้จักคนเผยแพร่ เราอาจจะไม่นำสิ่งที่เขาเผยแพร่ไปทำก็ได้ เพราะการเผยแพร่นี้เราจะต้องรู้ว่ามาจากไหน เช่น เขาเผยแพร่ให้เรา เราจะต้องรู้จักผู้เผยแพร่
^_^ ..._/\_... ^_^
ขอความเคารพ หากผู้รู้มีสิ่งชี้แนะ น้อมรับฟังเสมอ และขอความกรุณาแย้ง ชี้แจง ชี้แนะ แม้แต่ต้องการให้เพิ่มเติมสิ่งใด ก็ขอได้บอกกล่าวมา
อ.พรหมสิทธิ์ ทิพย์ธาดาวงศ์
เอื้อ-เกื้อ-กัน เป็นกัลยาณมิตรทุกขณะจิต