บทสวดธัมมจักกัปปวัตตนสูตร คือ พระธรรมเทศนากัณฑ์แรกของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งทรงแสดงแก่พระปัญจวัคคีย์ ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน แขวงเมืองพาราณสี ในวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๘ ภายหลังจากการตรัสรู้แล้ว ๒ เดือน ตรงกับวันอาสาฬหบูชาในปัจจุบัน ถือเป็นวันที่พระรัตนตรัยครบบริบูรณ์ บังเกิดขึ้นในโลกเป็นครั้งแรก คือมีครบสมบูรณ์ทั้ง พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์

           ในบทสวดมีเนื้อหาที่แสดงถึงการปฏิเสธการประพฤติปฏิบัติในส่วนที่สุดโต่ง ๒ ทางที่ไม่ควรปฏิบัติ คือ
๑. กามสุขัลลิกานุโยค คือ การหมกมุ่นอยู่ในกามสุข กำหนัดยินดีในกามคุณ ๕ อันประกอบด้วย รูป เสียง กลิ่น รส และสัมผัสทางกาย เป็นต้น
๒. อัตตกิลมถานุโยค คือ การประกอบความลำบากเดือดร้อนแก่ตนเอง การบีบคั้นทรมานตนให้เดือดร้อน

          และทรงเสนอแนวทางการดำเนินชีวิตโดยสายกลาง อันเป็นแนวทางใหม่ให้มนุษย์นำมาประพฤติปฏิบัติ คือ มัชฌิมาปฏิปทา ที่ชื่อว่า ทางสายกลาง หรือข้อปฏิบัติอันเป็นสายกลาง ทั้ง ๘ ประการ


ที่มา :-
หนังสือสวดมนต์จาก อารามภิกษุณี นิโรธาราม และสุทธจิตต์ จ.เชียงใหม่
http://www.nirotharam.com/pray.htm