เครื่องหมายการค้า กับ เลข อย. เป็นคนละเรื่องกันครับ

เครื่องหมายการค้า เป็นเรื่องความคุ้มครองทรัพย์สินปัญญาเกี่ยวกับ Brand  
เมื่อคิดเครื่องหมายการค้าขึ้นมาแล้ว ผู้คิดก็นำเครื่องหมายการค้าที่คิดไปใช้ได้เลย โดยไม่จำเป็นต้องขออนุญาตหรือจดทะเบียนหรือรอให้เจ้าหน้าที่รับจดทะบียนเครื่องหมายการค้าก่อน ( แต่ต้องไม่เหมือนหรือคล้ายกับครื่องหมายการค้าของคนอื่นที่มีอยู่ก่อน )
การจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าเป็นภาคสมัครใจ เพื่อประโยชน์และให้ได้รับความคุ้มครอง ถ้าไปจดทะเบียนเครื่องหมาบการค้าแล้วก็จะได้รับความคุ้มครองทางด้านทรัพย์สินทางปัญญา  ผู้อื่นจะมาลอกเลียนเครื่องหมายการค้านั้นโดยไม่ได้รับอนุญาตจากเจ้าของไม่ได้ มิฉะนั้น ผู้ลอกเลียนมีความผิด

หากมีการลอกเลียนที่ละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา เช่น ลิขสิทธิ์ , สิทธิบัตร , เครื่องหมายการค้า หรือ อื่นๆ ที่ได้รับความคุ้มครองทางทรัพย์สินทางปัญญา ( รวมทั้งสูตรสินค้า กรรมวิธี ที่มีการจดสิทธิบัตร / อนุสิทธิบัตร ) ก็สามารถดำเนินการตามกฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา


เลข อย. เป็นเรื่องความคุ้มครองทางด้านสาธารณสุขแก่ประชาชน
สำหรับ อาหาร , ยา , เครื่องสำอาง , วัตถุอันตราย , เครื่องมือแพทย์ ในกรณีที่สินค้านั้นเข้าข่าย มีกฎหมายบังตับให้ต้องมีการขออนุญาต หรือ จดทะเบียน หรือ จดแจ้ง แล้วแต่กรณี ให้ได้เลข อย. ก่อน  จึงจะผลิตและจำหน่ายได้  หากผู้ประกอบการ ผลิต , นำเข้าฯ , หรือ จำหน่ายสินค้าที่ไม่มีเลข อย. (กรณีกฎหมายบังคับให้ ต้องมี )  ผู้ประกอบการนั้นจะมีความผิด และ มีโทษตามกฎหมาย

เลข อย. ไม่ได้คุ้มครองทางด้านทรัพย์สินทางปัญญา  หากมีผู้อื่นดูสูตรที่ฉลากสินค้า หรือ เอาสินค้าที่ขายในตลาดไปวิเคราะห์ดู แล้วนำไปลอกเลียน หรือ ดัดแปลงบ้าง หรือ คิดเองแล้วบังเอิญคล้ายกันโดยไม่ได้ลอกเลียน  ผู้ที่ลอกเลียนหรือทำสินค้าเหมือนหรือคล้ายกันก็ไม่ได้ผิดต่อกฎหมาย อย.    
ในการขออนุญาต/จดทะเบียน/จดแจ้ง เพื่อขอเลข อย. จะพิจารณาเรื่องทางสาธารณสุข ( ความปลอดภัยต่อสุขภาพ ) ไม่มีข้อจำกัดว่า สูตรที่ ขอเลข อย. จะต้องไม่เหมือนหรือคล้ายกับสูตรของ เลข อย.อื่น หรือ ของคนอื่นที่ขอเลข อย. ไว้ก่อน