เรื่องการย้ายราชธานีน่าจะเป็นแนวความคิดจากแบบเรียนสมัยรัฐนิยม

ในความเป็นจริงเมืองหลวงของไทยไม่เคยย้ายไปไหน เพียงแค่ขยายเขตพระบรมมหาราชวังไปยังฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยาเท่านั้นเอง

หลักฐานคือคลองคูเมืองธนบุรีฝั่งตะวันออก ที่ใต้สะพานสมเด็จพระปิ่นเกล้าฯ ยาวไปจนถึงปากคลองตลาดนั้น เป็นคูเมืองที่ขุดขึ้นในสมัยกรุงธนบุรี
(ปัจจุบันริมคลองคูเมืองเดิมข้างศาลฎีกามีการขุดพบแนวฐานรากกำแพงเมือง)

ดังนั้นพระบรมมหาราชวังในสมัยรัตนโกสินทร์จึงตั้งอยู่ภายในเขตกำแพงเมืองธนบุรีและคูเมืองธนบุรีเดิม  

และวังทางฝั่งธนบุรีก็ยังคงสถานะเป็นวังดังเดิม เพียงแค่เปลี่ยนเป็นพระราชวังเดิม กับวังหลัง

และฝั่งธนบุรีก็ยังเป็นย่าน CBD ในสมัยนั้นเนื่องจากบรรดาผู้ดีเก่าและบ้านขุนนางผู้มีอิทธิพลทางการค้าและเศรษฐกิจล้วนแต่อยู่ทางฝั่งธนฯ เช่นขุนนางตระกูลบุนนาค กลุ่มมุสลิมกับฝรั่ง เช่นชุมชนกุฎีจีน ส่วนทางฝั่งตะวันออกยังเป็นทุ่งนาเสียส่วนมาก

ความเจริญของพระนครแบบสมัยใหม่เริ่มมาจากชุมชุนชาวจีนที่ถูกไล่ที่ทำวัง ที่ย้ายจากพระบรมมหาราชวังมาตั้งบ้านเรือนแถบเยาวราช ราชวงศ์ สีลม บางรัก เจริญนคร วงเวียนใหญ่

กับแขกซิกข์ย่านสี่แยกบ้านแขก พาหุรัด และกลุ่มฝรั่งที่เข้ามาตั้งบริษัทค้าขายใกล้กับสถานทูตของตนแถวสาทร สีลม บางรัก ปทุมวัน สุขุมวิท

ทำให้ที่ดินย่านผู้ดีเก่า ขุนนางเก่า ของฝั่งธนฯ ลดบทบาทลง ซึ่งส่วนหนึ่งเป็นเพราะฝั่งธนบุรีไม่มีสถานทูตของต่างชาติ เมื่อไม่มีสถานทูตและไม่ใกล้สถานทูต  บริษัทห้างร้านของชาวต่างชาติจึงไม่ได้ตั้งในฝั่งธนฯ

ความเจริญจึงไปอยู่ทางฝั่งกรุง  ส่วนฝั่งธนฯก็กลายเป็นย่านโบราณทางประวัติศาสตร์ จะเจริญก็เพียงเขตธนบุรี บางกอกใหญ่ บางกอกน้อย