ขอพูดเฉพาะสายวิทย์กะวิศวะ
เพราะว่า  การเรียน ปริญญาเอก  มันทำเพื่อเป็น    "ผู้สร้างความรู้ที่ยังไม่มีมาก่อน"

เพื่อนๆกัน  เกรดน้อยกว่าหรือมากกว่า   ไม่เรียนปริญญาเอก   ไปทำงาน  พวกเขาได้ความรู้  "การทำสิ่งต่างๆในปัจจุบัน"

ทีนี้  ถ้าเทียบกับ  เด็กจบใหม่  แน่นอนว่าผู้จบปริญญาเอกเก่งกว่าในทุกทาง (โดยส่วนใหญ่อ่ะนะ)   แต่เมื่อเทียบกับคนอายุเท่ากัน
พบว่าผู้จบปริญญาเอก  บางครั้ง ทำงานจริงไม่ได้!

คืองานจริง มันต้องมีทั้งศาสตร์และศิลป์ ทักษะ การเข้าสังคม  การสั่งลูกน้อง  ทักษะผู้นำ  ทักษะการเอาตัวรอดการเมืองในที่ทำงาน
ซึ่งผู้จบปริญญาเอกขาด  แม้แต่ทำในสิ่งที่ไฮเทค  การทำงานจริงยังมีศิลปะวิธีเล็กวิธีน้อย  ที่ไม่ได้มีการเรียนรู้ในมหาวิทยาลัย เพื่อให้มันเหมาะสมกับตลาด กับภาวะการใช้งานจริง  ซึ่งไม่ใช่ประเด็นของมหาวิทยาลัย

แต่สิ่งที่ผู้จบปริญญาเอกมีคือ  ความรู้ทางวิทยาศาสตร์มากมาย  และรู้ว่าความรู้ทางวิทยาศาสตร์เหล่านี้น่าจะสร้างอะไรใหม่ๆที่ไม่เคยมีมาก่อนออกมาได้ สร้างฝันที่ไม่เคยมีจริง    ยกตัวอย่างเช่น  สร้างการวาร์ปจากแห่งนึงไปอีกแห่งนึงโดยไม่ผ่านจุดอื่นๆ

บริษัทต่างๆต้องการ  เงินวันนี้   ไม่กล้าลงทุนในวิทยาศาสตร์ ซึ่งคือเงินอีกสิบปี หรือยี่สิบปีข้างหน้า  หรือเป็นไปไม่ได้  คุณค่าของวิทยาศาตร์มากมายที่เรียนมา  สำหรับบริษัท มันแปลเป็นเงินไม่ได้   บริษัทก็จะมองว่า  คุณสมบัติที่ ดร  มี "มันไม่ตรง"  สู้ไปจ้างเด็กจบใหม่ ราคาถูกกว่า  อายุน้อยกว่า  หัวอ่อนกว่า   มาสอนดีกว่าไหม    คือคำว่าตรงในที่นี้ คือความรู้ที่ใช้งานในปัจจุบันที่เพื่อนๆ ดร สมัยป.ตรีไปทำงานแล้วมีเต็มเปี่ยม  ส่วน ดร มีน้อย




ผู้ลงทุนในวิทยาศาสตร์ตัวจริงมาตลอดประวัติศาสตร์คือ  กองทัพ
เพราะวิทยาศาสตร์สัญญาว่าจะสร้างเวทย์มนต์ใหม่ในการทำลายล้างหรือการป้องกันการถูกทำลายที่ไม่เคยมีมาก่อน  เป็นวิธีที่ศัตรูยังไม่รู้จัก  และลงทุนรอยี่สิบปีได้

เหล่าพระราชาในอิสลาม และยุโรป  จึงสร้างมหาวิทยาลัยมาเพื่อสร้างเวทย์มนต์ให้กับกองทัพ

ดังนั้น  ผู้จบปริญญาเอกจึงควรเป็นอาจารย์  หน้าที่หลักสำหรับพระราชาในยุโรปคือการสร้างเวทย์มนต์ให้กองทัพ  ไม่ใช่การสอนนักศึกษา   อย่างหลัง เป็นเพียงการสร้างนักวิจัยรุ่นใหม่ๆเท่านั้น  

มหาวิทยาลัย  ไม่ได้เอาไว้สำหรับคนธรรมดา   สิ่งที่คนธรรมดาควรทำคือ ไปทำงานตั้งแต่อายุสิบสี่  ไม่ใช่มาเรียน   มหาวิทยาลัยมีไว้สำหรับพวกลูกหลานของตระกูลขุนนาง  เพราะมันสร้างขึ้นมาเพื่อการทหาร  พวกลูกหลานตระกูลขุนนางไม่ต้องทำงานก็มีกิน  สามารถเรียนไปได้เรื่อยๆทั้งชีวิตเป็นนักศึกษาก็ทำได้     การเรียนปริญญเอกในอดีต จึงเป็นการเรียนไปเรื่อยๆทั้งชีวิตของพวกไม่ต้องทำงานก็มีกินเหล่านี้   หรือกรณีที่คนพิเศษที่เก่งมากๆ จะได้รับทุนจากมหาวิทยาลัย เพื่อมาสร้างนักวิทยาศาสตร์สร้างสิ่งที่ไม่เคยมีมาก่อนในโลก  ปริญญาเอกมันมีไว้สำหรับสร้าง  --ผู้วิเศษ--


นายพลโบราณ:  จะทำให้ปืนไรเฟิ่ลมันแม่น   ต้องคำนวนโปรเจ็คไตล์  มันยังไม่พอ   มันอาจจะต้องคำนวนผลกระทบต่อลมที่มีต่อกระสุนด้วย  แต่ว่าเรายังไม่รู้ว่าวิธีคำนวนนี้จะทำได้อย่างไร  ลองไปถามอาจารย์ดู

อาจารย์: น่าจะทำด้วยวิธีนี้  อ่ะ ผมเขียนสูตรคร่าวๆให้  แต่ว่ายังต้องทดสอบว่าลูกกระสุนมันเป็นไปตามสมการคร่าวๆนี้จริง    หรือว่ายังต้องตกแต่งสมการอีก ให้มันแม่นยำเมื่อเทียบกับธรรมชาติ หรือมันอาจจะผิดไปเลยก็เป็นไปได้   ปีนี้ผมก็แก่แล้ว  หานักศึกษาปริญญาเอกสักห้าคน  ดูซิ  ในห้าคนนี้ใครจะคิดออก  ใครจะตกแต่งสมการได้แม่นยำกว่า