ออกตัวก่อนว่านับถือสิ่งศักดิ์สิทธิ์เหนือธรรมชาติอยู่แล้ว คงไม่งมงายไปกว่านี้แล้วค่ะ

ที่บ้านมีศาลพระภูมิ ผสมแบบอินเดียกับแบบจีน (ประมาณตรุษจีน - เช็งเม้ง ก็มีตั้งโต๊ะเซ่นไหว้น่ะค่ะ หรือขอบคุณสิ่งศักดิ์สิทธิ์ก็จะเซ่นไหว้ศาลพระภูมิ เรียกว่า ไหว้เจ้าที่)

ตอนเด็ก ๆ เคยไปกับยาย ไปดูชาวบ้านเขาขึ้นฟ้อนผีกันบนศาลในป่าในหมู่บ้าน (เรียกว่า เลี้ยงดง? ผีปู่ย่า?) จำภาพได้แต่ยายขึ้นไปกระดกเหล้าแล้วฟ้อน ปัจจุบันประเพณีนี้ในหมู่บ้านก็ยังไม่รู้ว่ามีอยู่ไหม เทพอินเดียที่ยายนับถือ รู้สึกจะมีแม่ธรณีเป็นหลัก

ไม่กี่ปีก่อน เคยไปทำงานในตำบลติดกัน ก็เห็นเขามีศาล มีอนุสาวรีย์ เจ้าพ่อเจ้าแม่ที่เขานับถืออยู่ (ขอไม่เอ่ยชื่อนะคะ ยังไม่พร้อมจะบอกค่ะ) ก็ไม่กล้าถามเขาเหมือนกันว่า สมัยไหน คุณงามความดีอะไร ผู้นับถือเยอะแค่ไหน

อยากอนุรักษ์ไว้ในเชิงตัดความเชื่อแบบอินเดียที่ครอบอยู่ออกไปน่ะค่ะ ว่าศาสนาผีแท้ ๆ แบบใกล้ตัวนี่ยังเหลืออะไรอยู่บ้าง