https://www.gmlive.com/AKB48-BNK48-what-is-premium-give-away-in-album

มีเรื่องอยากจะพูดถึงหลังจากผ่านงานจับมือของซิงเกิ้ล “วันแรก Shonichi”  ของ BNK48 ประจวบกับที่ ณัฐพล บวรวัฒนะ หรือจ๊อบซัง ชิไฮนินของ BNK48 ได้แถลงเรื่องของสิทธิ์ในการสุ่มเพื่อถ่ายรูป 2 Shot กับเมมเบอร์ที่จะมาพร้อมกับซีดีอัลบั้ม RIVER อัลบั้มเต็มชุดแรกของ BNK48

...เพิ่งได้อ่านข่าวจากเว็บไซต์ Japantoday พูดถึงกรณีที่กลายเป็นมหกรรมประจำปีก่อนงานเลือกตั้งเซมบัตสึ 48Group ที่เรามักจะได้เจอข่าวประหลาดๆเกี่ยวการนำ CD ไปทิ้ง เพราะผู้ซื้อต้องการเพียงแค่บัตรโหวตลงคะแนนที่มากับซีดีเท่านั้น อย่างปี 2017 ซิงเกิ้ล Negaigoto no Mochigusare ถูกนำไปทิ้งกลางป่าบนเกาะคิวชู จำนวนหลายร้อนแผ่นก็ผู้นำไปทิ้งจะถูกจับในข้อหาทิ้งขยะในที่สาธารณะ

...ล่าสุด ซิงเกิ้ลเลือกตั้ง AKB48 Sekai Senbatsu Sousenkyo ในปีนี้เปิดให้เมมเบอร์จากวงน้องสาวนอกประเทศญี่ปุ่นเข้ามาสมัครด้วย รวมไปถึงเมมเบอร์ของ BNK48 จากประเทศไทยหลายๆ คนแสดงเจตจำนงในการลงสมัครเลือกตั้งดังกล่าวอย่าง Teacher Teacher ก็กลายเป็นที่วิจารณ์อย่างมาก

...เนื่องจากปีนี้มีการแข่งขันที่เข้มข้น ทางบิลบอร์ดเคลมยอดจำหน่ายที่ 2.5 ล้านแผ่น (รวมที่พรีออเดอร์) ส่วนด้านโอริคอนชาร์ต ที่เคลมยอดจำหน่ายวันแรกที่ 1.5 ล้านแผ่น กลับปรากฎภาพถูกทิ้งในถุงขยะจำนวนมหาศาล ทำให้เกิดเสียงวิพากษ์วิจารณ์มากมาย  

เรื่องนี้เคยปรึกษากับผู้ที่คร่ำหวอดในวงการทำซับรายการไอดอลมานานอย่าง คุณ AnuBis ที่มีโอกาสไปเรียนที่ประเทศญี่ปุ่นว่า เขามีวิธีการกำจัดซีดีอย่างไรบ้าง?

....คุณ AnuBis เล่าว่าปกติ CD พวกนี้แทบขายไม่ได้ในร้านมือ 2 เพราะมีจำนวนล้นเกินเป็นอย่างมาก

.....เนื่องจาก 1 คนนั้นไม่ได้แปลว่าซื้อ 1 แผ่น หรือทุกๆคนก็ไม่ได้ซื้อซีดีเช่นกัน แปลว่าสมมติกรณีซีดี 2.5 ล้านแผ่นนั้นไม่ได้มาจากฐานแฟน 2.5 ล้านคนแน่นอน

.....คุณนัทคุง แฟนพันธุ์แท้ญี่ปุ่นเคยอธิบายเชิงกฏหมายพาณิชย์ญี่ปุ่น ที่เรียกประมวลกฎหมายที่คนมักจะซื้อสินค้ามาเพื่อหวังของแถมมากกว่ามูลค่าของผลิตภัณฑ์หลักว่า “กฎหมายพาณิชย์AKB”  เพราะถือว่าเป็นส่งที่ทำให้การซื้อของเพื่อหวังของแถม เช่น รูปสุ่ม บัตรจับมือ หรือบัตรเลือกตั้งที่เป็นของแถมมากกว่าตัวซีดีที่เป็นสินค้าหลัก

......กลับมาที่คุณ AnuBis เคยเล่าว่าในเมื่อมันเยอะจนไม่สามารถแจกได้หมด เพราะเราไม่สามารถทราบได้ว่าใครเป็นคนที่ต้องการแผ่น และญี่ปุ่นส่วนมากไม่ได้ยุ่งเรื่องส่วนบุคคลมากนักถ้าไม่สนิทจะไปยืนแจกเฉยๆ ก็คงทำไม่ได้  ก็จำเป็นจะต้องนำไปทิ้ง ซึ่งระบบการจัดการขยะของญี่ปุ่นเองก็ค่อนข้างเข้มงวดในการคัดแยกขยะ รวมไปถึงมีรอบวันทิ้งขยะที่ชัดเจน

ดังนั้น บางคนจึงอาศัยแอบแบ่งไปทิ้งตามสถานที่หรือถังขยะต่างๆ ทีละเล็กละน้อย อย่างตัวผู้เขียนเองรอบล่าสุดที่เดินทางไปร่วมงานจับมือของ Keyakizaka46 ก็แบ่งซีดีให้เจ้าหน้าที่โรงแรมนำไปแบ่งกัน เนื่องจากซีดีจำนวนมากทำให้ไม่สามารถปิดกระเป๋าเดินทางได้เช่นกัน


ถามต่อไปว่า แล้วทำไมในเมื่อเขาขายซีดีโดยหวังว่าแท้จริงแฟนๆต้องการของแถมที่อยู่ในกล่องมากกว่า ไม่ทำสินค้าแยกออกมา หรือขายแยกโค้ดเพื่อกิจกรรมจับมือหรือโหวต ส่วนการฟังให้เพลงให้ใช้การดาวน์โหลดแบบดิจิทัลแทน

เรื่องนี้เคยอ่านในบทความ The Japan Times เมื่อปีที่ผ่านมาพบว่า เหตุแรก ญี่ปุ่นเป็นประเทศที่ยังจริงจังกับเรื่องการนับสถิติ ดังนั้นการนับยอดเหล่านี้จึงยังสำคัญ ก่อนหน้านี้เคยมีข้อเสนอในการไม่นับยอดการซื้อซ้ำ ซึ่งก็มักจะทำให้การนับยอดของแต่ละหน่วยงานจัดอันดับไม่เท่ากัน เช่น Teacher Teacher ยอดโอริคอนชาร์ตกับบิลบอร์ดห่างกันเกือบ 1 ล้านแผ่น (ส่วนมากผู้เขียนใช้ตัวเลขอ้างอิงจากโอริคอนชาร์ตมากกว่า)

อีกส่วนก็คือกำไรต่อหน่วยจะลดลง ยกตัวอย่างเช่น สมมติถ้าหากให้ดิจิทัลดาวน์โหลดแล้ว มีพวกของแถมแยกต่างหาก ก็ไม่สามารถขายได้ในราคาเทียบเท่าปัจจุบันที่ขาย 300-500 บาทได้ เพราะกำลังมันแฝงอยู่จากต้นทุนของแผ่น ปก และกล่องที่จะทำให้ขายได้ราคาเท่านั้น เพราะหากเทียบราคาดาวน์โหลดอาจจะไม่สามารถขายได้ในราคาดังกล่าว


สำหรับแฟนๆ ไทยที่ถามว่า ถ้าไม่เอาทำไมถึงไม่ส่งมาแจกที่ประเทศไทย ส่วนหนึ่งเป็นเพราะเรื่องภาษีนำเข้าถ้าหากส่งมาในจำนวนมาก ซึ่งบางครั้งค่าปรับนั้นมากกว่ามูลค่าของCD ที่ถูกนำเอา 'ของแถม' ออกไปแล้วเสียอีก


จากกรณีล่าสุดที่ทาง BNK48 จะออกซีดีอัลบั้ม RIVER พร้อมบัตรสุ่มสิทธิ์ 2 Shot (อ่านเพิ่มเติม เปรียบเทียบระบบถ่ายรูปคู่ไอดอล AKB48-BNK48 แบบไหนโอกาสใกล้ชิดกว่า) ซึ่งทางจ๊อบซัง ออกมากล่าวว่า ถ้าหากสุ่มสิทธิ์ไม่ได้อะไรเลยก็จะได้โปสเตอร์ปลอบใจแทนการถ่ายรูป (อ่านเพิ่มเติม 'จ๊อบซัง' อธิบายระบบสุ่มถ่ายภาพ 2-shot ของ BNK48 โชคร้ายสุ่มไม่ได้ใคร ได้โปสเตอร์แทน!) หรือการสุ่มไม่ได้ล็อกชื่อนั้น ย่อมเปิดทางให้เกิดการค้ากำไรได้เช่นกัน

สมมุติสุ่มได้ชื่อเมมเบอร์ระดับแถวหน้าอย่าง เฌอปราง BNK48 หรือมิวสิค BNK48 ย่อมไม่ขายในราคาเท่าทุนแน่นอน ซึ่งต่างจากระบบญี่ปุ่นที่เคยเปรียบเทียบว่า คุณจะเสียเงินถ่ายรูปต่อเมื่อคุณสุ่มได้เมมเบอร์ที่คุณต้องการเท่านั้น แต่ของไทยเป็นระบบต้องจ่ายเงินก่อนถึงจะมีสิทธิ์ไปสุ่ม แถมต้องไปลุ้นว่าสุ่มได้หรือไม่ ถ้าหากไม่ได้ก็จะต้องไปซื้อ-ขายกันนอกระบบอีก

เมื่อเห็นบางคนอกมาดีเฟนด์ว่าอยากให้มองว่าเสียเงินเพื่อซื้อซีดี ของที่ติดมาด้วยทั้งรูป บัตรจับมือ หรือบัตร 2 Shot เป็นของแถม ก็ต้องถามย้อนกลับไปว่า ถ้าเอาของแถมออกหมดและขายในราคาเท่าเดิม หรือ ลดลงเล็กน้อยแฟนๆ ยังอยากจะได้ซีดีไว้จำนวนมากหรือไม่

ถึงเวลาตั้งคำถามกันแล้วว่า อะไรคือ “ของแถม” กันแน่?

ซิงเกิ้ล 3 ขายไป 170,000 แผ่นยังล้นตลาด ถ้าหากมากกว่านี้ เราอาจเจอปัญหาเดียวกับญี่ปุ่นก็เป็นได้