Freedom from Fear
เรือที่ทำจากถังน้ำมันเครื่องบินรบ/ลูกระเบิด มีใช้งานกันในหมู่บ้านชาวลาว © Mark Watson
.
แม้ว่าสงครามเวียตนามจะยุติไปแล้วกว่า 40 ปี
แต่ความตายยังคงเป็นมรดกตกทอดที่ยาวนาน
โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศลาว
เพราะกองทัพสหรัฐฯ ได้ทิ้งระเบิดในลาวมากกว่า 2 ล้านตัน
ในช่วงสงครามระหว่างปีพ.ศ. 2507 ถึง พ.ศ. 2516
เพราะสหรัฐฯ ต้องการตัดเส้นทางโฮจิมินห์ที่เวียตกงใช้เดินทัพผ่านลาวเข้าสู่เวียตนามใต้
โดยสหรัฐฯ ได้ตั้ง
ฐานทัพอากาศในไทย
เพื่อบินเข้าไปโจมตี/ทิ้งระเบิดใน ลาว เขมร เวียตนามเหนือ และ เวียตนามใต้
ทำให้ลาวเป็นประเทศที่มีการทิ้งระเบิดมากที่สุดในโลก/จำนวนประชากรชาวลาว
เพราะยุทธการทิ้งระเบิดของสหรัฐฯ ในลาวมีขึ้นมากกว่า 580,000 ครั้ง
เทียบเท่ากับการทิ้งระเบิดทุก ๆ 8 นาทีตลอด 24 ชั่วโมงต่อวันเป็นเวลา 9 ปี
แต่ก็ยังมีระเบิดตกค้างประมาณร้อยละ 30 ที่ยังรอการระเบิดอีก/ยังไม่ได้ปลดชนวนระเบิด
ทั้งยังระเบิดได้ในสถานที่ที่ไม่คาดคิดและในเวลาที่ไม่คาดคิด
เช่น เด็กกำลังวิ่งเล่นแล้วไปโดนระเบิดเก่า หรือชาวบ้านไปกระทบถูกโดยไม่คาดคิด
เด็ก ๆ ยืนใกล้กับลูกระเบิดที่ถอดชนวนแล้ว © Mark Watson
.
สาเหตุหลักของการบาดเจ็บล้มตายคือ
ชาวบ้านพยายามปลดชนวนลูกระเบิดขนาดใหญ่
เพื่อนำไปขายทั้งโลหะและสารวัตถุระเบิดภายใน
ให้กับพ่อค้าของเก่า หรือ พ่อค้าอาวุธสงคราม
ปลอกระเบิดที่มีน้ำหนัก 2,000 ปอนด์ (907.1847 กิโลกรัม)
สามารถขายได้มากกว่า 100 เหรียญสหรัฐ(ราว 3,200.-บาท)
ลูกระเบิดที่ว่างเปล่าสามารถมองเห็นได้ทั่วทั้งประเทศลาว
ในรูปแบบใหม่ ๆ เช่น เรือแคนู ภาชนะบรรจุต่าง ๆ
ไปจนถึงเสาเรือนบ้านพักที่ยกพื้นหนีน้ำท่วม
เมื่อช่างภาพ
Mark Watson ได้เดินทางไปทั่วในลาวด้วยจักรยาน
ท่านรู้สึกประหลาดใจที่เห็นระเบิดเหล่านี้ถูกนำกลับมาใช้ซ้ำในแบบต่าง ๆ
" เศษซากของระเบิดเก่ามีการใช้งานกันอย่างกว้างขวาง
โดยถูกนำมาใช้ในบ้านเรือนและหมู่บ้านของผู้คน
มีเกือบทุกสิ่งทุกอย่างตั้งแต่ เสาเรือน ถังน้ำ กระดึงวัว "
การเก็บกู้ปลดชนวนระเบิดโดยชาวบ้าน
แม้ว่ามีความเสี่ยงตายกับอันตรายอย่างแรง
แต่ชาวบ้านจำเป็นต้องทำเพราะความยากจนส่วนหนึ่ง
" ที่ดินทำการเกษตรยังต้องปล่อยให้รกร้างว่างเปล่า
เพราะยังมี UXO (อาวุธยุทโธปกรณ์ที่ยังไม่ระเบิด)
และนี่เป็นปัญหาหลักที่ยืดเยื้อมาก
เพราะชาวบ้านไม่กล้าหว่านไถ ถ้ารู้ว่ายังมี UXO อยู่
พื้นดินที่ไร้รอยไถจึงไม่เหมาะสมกับการปลูกพืชที่มีคุณภาพดี "
David Hayter จาก Mines Advisory Group (
MAG)
ซึ่งเป็นองค์กรพัฒนาเอกชนที่ทำงานด้านการตรวจจับและกำจัดทุ่นระเบิดและระเบิด
โดยมีพื้นที่เป้าหมายราว 1,600 ตารางกิโลเมตร(ราว 1 ล้านไร่)
ความคืบหน้าในการกำจัดระเบิดก็ยังทำได้ล่าช้า เพราะรัฐบาลลาวมีงบประมาณจำกัด
ในขณะที่ชาวบ้านยังคงได้รับบาดเจ็บและเสียชีวิตจากการระเบิดโดยบังเอิญ
นับถึงปีพ.ศ. 2555 มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อยประมาณ 29,000 คนจากอุบัติเหตุดังกล่าว
ประมาณการว่ามีลูกระเบิดมากกว่า 270 ล้านลูก
ที่หย่อนลงในลาวช่วงสงครามเวียตนามก็ยังมากกว่า
การทิ้งระเบิดในอีรัค ช่วงปีพ.ศ. 2534 2541 และ 2549
ที่รวมกันแล้วมีการทิ้งระเบิดลงไปราว ๆ 210 ล้านลูก
ระเบิดในลาวมีมากกว่า 80 ล้านลูกที่ยังไม่ได้ปลดชนวน
เกือบ 40 ปีแล้ว มีระเบิดน้อยกว่า 1% ที่ถูกปลดชนวนและถูกทำลายทิ้ง
มากกว่าครึ่งหนึ่งของระเบิดทั่วโลกยังตกค้างอยู่ในลาว
ทุก ๆ ปีจะมีชาวลาวตายจากระเบิดราว ๆ 50 คน ลดลงจาก 310 คนตั้งแต่ปีพ.ศ. 2551
จำนวน 60% มาจากอุบัติเหตุที่ทำให้ตายคาที่ และอีก 40% มักจะเป็นพวกเด็ก ๆ
ในระหว่างปีพ.ศ. 2536 ถึงปี 2559
สหรัฐฯ ได้จ่ายเงินให้ลาวถึง 4.9 ล้านเหรียญสหรัฐทุกปี
ในการกำจัดวัตถุระเบิด/อาวุธยุทโธปกรณ์ที่ยังไม่ระเบิด UXO ในลาว
เฉพาะในปีพ.ศ. 2556
สหรัฐฯ ต้องจ่ายเงินถึง 13.3 ล้านเหรียญสหรัฐทุกวัน(เพราะเร่งดำเนินการ)
กับผลความเลวร้ายในการทิ้งระเบิดอย่างต่อเนื่องในลาว 9 ปี
ทำให้ในปีพ.ศ. 2556 สหรัฐฯ ต้องใช้เงินถึง 130 ล้านเหรียญสหรัฐ
มากกว่าเงินที่ใช้ในการกำจัดระเบิดในช่วงเวลา 24 ปี (118 ล้านเหรียญสหรัฐ)
พื้นที่ถูกทิ้งระเบิดในลาว กับ สภาพหลุมระเบิดในปี 1983 © Titus Peachey
.
เรียบเรียง/ที่มา
https://goo.gl/Zy9U2D
https://goo.gl/5GgVMi
https://goo.gl/ApJKBK
บ้านที่ใช้ระเบิดเก่าตกแต่งร่วมกับสวนหย่อม © Mark Watson
กระถางดอกไม้ทำจากลูกระเบิดเก่าผ่าซีก © Mark Watson
เสาเริน © Mark Watson
ถังน้ำ © Mark Watson
กระดึงวัว © Mark Watson
เสาขนำ © Mark Watson
ของประดับ © Mark Watson
เรือดัดแปลงจากลูกระเบิดเก่า © Mark Watson
หัวระเบิด © Mark Watson
ระเบิดสหรัฐขนาด 1000 ปอนด์ (453.592 กิโลกรัม) ที่ฝังอยู่ในถนนใกล้ Moung Taoy เขต Salavan
ทีมเก็บกู้ระเบิด UXO Lao ต้องใช้เวลาถึง 20 วันในการขุดค้นและปลดชนวน © Marcus Q. Rhinelander
ทีม
MAG เตรียมปลดชนวนระเบิดในลาว © MAG/Sean Sutton
Isaac. The Story of a Little Giant. Heroic and cute, the landmine-detecting rats! (Trailer) 24/2
.
มีนาคม 1971
นักรบกองโจรลาว ใช้ช้างลำเลียงเสบียงอาวุธ
และนักรบกองโจรลาวบางคนก็เดินเท้า
เพื่อไปร่วมรบกับกองทัพปลดแอกประชาชนเวียตนาม
ใกล้กับทางหลวงหมายเลข 9 ในเขตลาวตอนใต้
ในขณะที่เวียตนามใต้พยายามที่จะขัดขวาง/ทำลายเส้นทางดังกล่าว
ยุทธการ
Lam Son 719 มีเป้าหมายขึ้นมาเพื่อทดสอบสมรรถนะ
ของกองทัพเวียตนามใต้ที่ได้รับการสนับสนุนจากสหรัฐฯ แต่ก็พ่ายแพ้ลง
เพราะมีภาพหายนะของกองทัพเวียตนามใต้
ที่ต่างวิ่งหนีเอาตัวรอดด้วยความกลัวตาย
ระเบิดตกค้างในลาวพบได้แทบทุกวัน
แต่ความตายยังคงเป็นมรดกตกทอดที่ยาวนาน
โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศลาว
เพราะกองทัพสหรัฐฯ ได้ทิ้งระเบิดในลาวมากกว่า 2 ล้านตัน
ในช่วงสงครามระหว่างปีพ.ศ. 2507 ถึง พ.ศ. 2516
เพราะสหรัฐฯ ต้องการตัดเส้นทางโฮจิมินห์ที่เวียตกงใช้เดินทัพผ่านลาวเข้าสู่เวียตนามใต้
โดยสหรัฐฯ ได้ตั้ง ฐานทัพอากาศในไทย
เพื่อบินเข้าไปโจมตี/ทิ้งระเบิดใน ลาว เขมร เวียตนามเหนือ และ เวียตนามใต้
ทำให้ลาวเป็นประเทศที่มีการทิ้งระเบิดมากที่สุดในโลก/จำนวนประชากรชาวลาว
เพราะยุทธการทิ้งระเบิดของสหรัฐฯ ในลาวมีขึ้นมากกว่า 580,000 ครั้ง
เทียบเท่ากับการทิ้งระเบิดทุก ๆ 8 นาทีตลอด 24 ชั่วโมงต่อวันเป็นเวลา 9 ปี
แต่ก็ยังมีระเบิดตกค้างประมาณร้อยละ 30 ที่ยังรอการระเบิดอีก/ยังไม่ได้ปลดชนวนระเบิด
ทั้งยังระเบิดได้ในสถานที่ที่ไม่คาดคิดและในเวลาที่ไม่คาดคิด
เช่น เด็กกำลังวิ่งเล่นแล้วไปโดนระเบิดเก่า หรือชาวบ้านไปกระทบถูกโดยไม่คาดคิด
ชาวบ้านพยายามปลดชนวนลูกระเบิดขนาดใหญ่
เพื่อนำไปขายทั้งโลหะและสารวัตถุระเบิดภายใน
ให้กับพ่อค้าของเก่า หรือ พ่อค้าอาวุธสงคราม
ปลอกระเบิดที่มีน้ำหนัก 2,000 ปอนด์ (907.1847 กิโลกรัม)
สามารถขายได้มากกว่า 100 เหรียญสหรัฐ(ราว 3,200.-บาท)
ลูกระเบิดที่ว่างเปล่าสามารถมองเห็นได้ทั่วทั้งประเทศลาว
ในรูปแบบใหม่ ๆ เช่น เรือแคนู ภาชนะบรรจุต่าง ๆ
ไปจนถึงเสาเรือนบ้านพักที่ยกพื้นหนีน้ำท่วม
เมื่อช่างภาพ Mark Watson ได้เดินทางไปทั่วในลาวด้วยจักรยาน
ท่านรู้สึกประหลาดใจที่เห็นระเบิดเหล่านี้ถูกนำกลับมาใช้ซ้ำในแบบต่าง ๆ
" เศษซากของระเบิดเก่ามีการใช้งานกันอย่างกว้างขวาง
โดยถูกนำมาใช้ในบ้านเรือนและหมู่บ้านของผู้คน
มีเกือบทุกสิ่งทุกอย่างตั้งแต่ เสาเรือน ถังน้ำ กระดึงวัว "
การเก็บกู้ปลดชนวนระเบิดโดยชาวบ้าน
แม้ว่ามีความเสี่ยงตายกับอันตรายอย่างแรง
แต่ชาวบ้านจำเป็นต้องทำเพราะความยากจนส่วนหนึ่ง
" ที่ดินทำการเกษตรยังต้องปล่อยให้รกร้างว่างเปล่า
เพราะยังมี UXO (อาวุธยุทโธปกรณ์ที่ยังไม่ระเบิด)
และนี่เป็นปัญหาหลักที่ยืดเยื้อมาก
เพราะชาวบ้านไม่กล้าหว่านไถ ถ้ารู้ว่ายังมี UXO อยู่
พื้นดินที่ไร้รอยไถจึงไม่เหมาะสมกับการปลูกพืชที่มีคุณภาพดี "
David Hayter จาก Mines Advisory Group (MAG)
ซึ่งเป็นองค์กรพัฒนาเอกชนที่ทำงานด้านการตรวจจับและกำจัดทุ่นระเบิดและระเบิด
โดยมีพื้นที่เป้าหมายราว 1,600 ตารางกิโลเมตร(ราว 1 ล้านไร่)
ความคืบหน้าในการกำจัดระเบิดก็ยังทำได้ล่าช้า เพราะรัฐบาลลาวมีงบประมาณจำกัด
ในขณะที่ชาวบ้านยังคงได้รับบาดเจ็บและเสียชีวิตจากการระเบิดโดยบังเอิญ
นับถึงปีพ.ศ. 2555 มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อยประมาณ 29,000 คนจากอุบัติเหตุดังกล่าว
ประมาณการว่ามีลูกระเบิดมากกว่า 270 ล้านลูก
ที่หย่อนลงในลาวช่วงสงครามเวียตนามก็ยังมากกว่า
การทิ้งระเบิดในอีรัค ช่วงปีพ.ศ. 2534 2541 และ 2549
ที่รวมกันแล้วมีการทิ้งระเบิดลงไปราว ๆ 210 ล้านลูก
ระเบิดในลาวมีมากกว่า 80 ล้านลูกที่ยังไม่ได้ปลดชนวน
เกือบ 40 ปีแล้ว มีระเบิดน้อยกว่า 1% ที่ถูกปลดชนวนและถูกทำลายทิ้ง
มากกว่าครึ่งหนึ่งของระเบิดทั่วโลกยังตกค้างอยู่ในลาว
ทุก ๆ ปีจะมีชาวลาวตายจากระเบิดราว ๆ 50 คน ลดลงจาก 310 คนตั้งแต่ปีพ.ศ. 2551
จำนวน 60% มาจากอุบัติเหตุที่ทำให้ตายคาที่ และอีก 40% มักจะเป็นพวกเด็ก ๆ
ในระหว่างปีพ.ศ. 2536 ถึงปี 2559
สหรัฐฯ ได้จ่ายเงินให้ลาวถึง 4.9 ล้านเหรียญสหรัฐทุกปี
ในการกำจัดวัตถุระเบิด/อาวุธยุทโธปกรณ์ที่ยังไม่ระเบิด UXO ในลาว
เฉพาะในปีพ.ศ. 2556
สหรัฐฯ ต้องจ่ายเงินถึง 13.3 ล้านเหรียญสหรัฐทุกวัน(เพราะเร่งดำเนินการ)
กับผลความเลวร้ายในการทิ้งระเบิดอย่างต่อเนื่องในลาว 9 ปี
ทำให้ในปีพ.ศ. 2556 สหรัฐฯ ต้องใช้เงินถึง 130 ล้านเหรียญสหรัฐ
มากกว่าเงินที่ใช้ในการกำจัดระเบิดในช่วงเวลา 24 ปี (118 ล้านเหรียญสหรัฐ)
https://goo.gl/Zy9U2D
https://goo.gl/5GgVMi
https://goo.gl/ApJKBK
มีนาคม 1971
นักรบกองโจรลาว ใช้ช้างลำเลียงเสบียงอาวุธ
และนักรบกองโจรลาวบางคนก็เดินเท้า
เพื่อไปร่วมรบกับกองทัพปลดแอกประชาชนเวียตนาม
ใกล้กับทางหลวงหมายเลข 9 ในเขตลาวตอนใต้
ในขณะที่เวียตนามใต้พยายามที่จะขัดขวาง/ทำลายเส้นทางดังกล่าว
ยุทธการ Lam Son 719 มีเป้าหมายขึ้นมาเพื่อทดสอบสมรรถนะ
ของกองทัพเวียตนามใต้ที่ได้รับการสนับสนุนจากสหรัฐฯ แต่ก็พ่ายแพ้ลง
เพราะมีภาพหายนะของกองทัพเวียตนามใต้
ที่ต่างวิ่งหนีเอาตัวรอดด้วยความกลัวตาย