ทั้งหมดดังต่อไปนี้ คือข้อแลกเปลื่อนทางธรรม เพื่อความกระจ่างในธรรม เพื่อประโยชน์แก่ผู้สนใจศึกษาหลัก แก่นในทางบวรพระพุทธศาสนา

เป็นการแลกเปลื่อนข้อธรรม ภายใต้ข้อจำกัดภูมิความรู้ในแต่ละบุคคล ตามประสบการณ์ การศึกษา ทิฎฐิของแต่ละบุคคล

กระทู้นี้ มุ่งเน้นมาที่ผู้ใฝ่การศึกษา เพื่อพัฒนาตนให้เจริญในธรรมยิ่งๆขึ้นไป โดยอาจมุ่งเน้นมาที่ปริยัติ อันเป็นฐานสำคัญที่จะนำปริยัตินั้น

ไปปฎิบัติตามแนวที่พระพุทธองค์ทรงวางหลักให้ปฎิบัติ เพื่อเข้าถึงผลอันเป็นปฎิเวธนั้นด้วยตนเอง

อนึ่ง และแน่นอนว่า การสั่งสมปัจจัยเพื่อเข้าถึงปัญญาในแต่ละบุคคลย่อมไม่เท่ากัน กรณีอาจมีผู้แสดงความเห็นด้วยทิฎฐิของตนเป็นหลัก

โดยไม่คำนึงหลักทางปริยัติ อันนี้คงเป็นประเด็นรองๆลงมา หรืออาจข้ามผู้ที่ขาดการศึกษาในทางปริยัติ หรือมิเคยศึกษาเลย

แต่แสดงข้อธรรมตามความคิดตนเองเป็นหลัก และความคิดนั้นย้อนแย้งกับปริยัติ แล้วกลับปรามาสจาบจ้วงปริยัติและพระรัตนไตร

กรณีดังกล่าวหากไม่มีข้ออันหาสาระมิได้อาจข้ามๆไป ข้ามๆไปด้วยความเวทนาสงสาร จากอกุศลกรรมที่ผู้นั้นก่อขึ้นเอง

จขกท จะค่อยๆรวบรวมเสนอประเด็น เท่าที่ประเด็นใดจะปรากฎชัดแก่จิตสัญญาต่อไป