ราคา CIES มาจากไหน ทำไมไวนาดุม แพงกว่าโรนัลโด้?

กระทู้สนทนา

นั่นคำถามครับ และน่าสนใจจริงๆ ก็โชคดีว่า CIES เปิดเอกสารกระบวนการวิจัยออกมา ก็เลยเอามาเขียนให้ดูกัน

CIES เป็นใคร?
CIES เป็น เป็นสถาบันวิจัยที่ก่อตั้งโดย FIFA และ มหาวิทยาลัย Neuchatel ในปี 1995 โดยใช้ข้อมูลอ้างอิงจาก Opta Pro เจตนาของ CIES คือต้องการค้นหาแนวโน้มและพยายามพยากรณ์ ราคาของการซื้อขายผู้เล่น

CIES ใช้ข้อมูลการย้ายตัวของลีกใหญ่ 5 ลีกตั้งแต่ ปี 2011 - 2017 เป็นพื้นฐานในการวิจัย โดยสุ่มกลุ่มตัวอย่าง 1600 ชุดที่เกิดขึ้นจริง
ข้อมูลนี่จะถูกอัพเดตทุกๆหกเดือน (ก็คือทุกครั้งที่ปิดตลาด)

กระบวนการหาราคาถูกแบ่งเป็นสองขั้นตอน
1. หาระดับผู้ซื้อ(เรียกว่า club level)
CIES หาความสัมพันธ์ระหว่างคุณสมบัติของสโมสรที่เป็นผู้ซื้อ (ระดับในลีก/ผลงานในลีก/ผลงานในถ้วยยุโรป ฯลฯ CIES อ้างว่ามี 19 ตัวแปร แต่ไม่เปิดเผยรายละเอียด) กับคุณสมบัติของนักเตะ (ผลงานในทีมชาติ/U21 ผลงานในลีก ดู : https://ppantip.com/topic/37263413 อายุ ตำแหน่ง และลีกที่เล่น) ด้วยวิธี multiple linear regression แล้วค่อยๆตัดตัวแปรที่ไม่มีนัยสำคัญ(p > 0.05) ออกไปเรื่อยๆ จนได้สมการที่พยากรณ์ระดับของสโมสรที่ซื้อ ดูกราฟด้านล่างที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่างผลการพยากรณ์กับที่เกิดขึ้นจริงครับ

2.หาทีมซื้อได้แล้วก็หาราคา
CIES ยังคงใช้วิธีเดิมครับ ครั้งนี้บอกว่ามีตัวแปรทั้งหมด 30 ตัว โดยใช้ของเดิมและเพิ่มปัจจัยต่อไปนี้เข้าไปด้วย
- อายุสัญญาคงเหลือ
- ปีที่เกิดการย้ายทีม
- มูลค่าตามบัญชี(ต้นทุนในทีมเก่านั่นแหละครับ)
- loan status - ถูกยืมตัวหรือเปล่า
- ระดับของทีมที่ซื้อ(พยากรณ์มาจากข้อแรก)

เช่นเคย ตัวแปรที่ไม่มีนัยสำคัญจะโดนตัดออกไปเรื่อยๆ จนกว่าจะได้สมการพยากรณ์ ในสมการพยากรณ์ชุดนี้ CIES อ้างว่ามี R^2 สูงถึง81.5% เรียกได้ว่ามีความแม่นยำระดับสูงมาก

เดี๋ยวสิ แล้วทำไมไวนาดุม แพงกว่าโรนัลโด้?
แน่นอนว่าเราไม่มีคำตอบแน่ชัด แต่ถ้าดูจากระเบียบวิธี ผมคิดว่าคำตอบก็อยู่ในนั้นแหละ
- อายุ ไม่มีใครใน 50 อันดับแรกมีอายุสูงกว่าโรนัลโด้เลย อายุใช้งานของโรนัลโด้เหลือน้อยมาก เราน่าจะคาดหวังได้ว่าในเชิงสถิติแล้ว นักเตะอายุ 34-35 ที่เล่นได้ดีมีไม่มาก
- ต้นทุน - โรนัลโด้น่าจะไม่เหลือต้นทุนแล้วสำหรับรีลแมดริด เพราะซื้อมายาวนานมาก - ไวนัลดุม ยังเหลือต้นทุนทางบัญชีที่ยังตัดจำหน่ายไม่หมดอยู่
- ทีมที่จะซื้อ - ทีมที่จะซื้อสตาร์อายุมาก ระดับ 30 ปีขึ้นไป และยอมจ่ายๆแพงๆ น่าจะหายากกว่า ทีมที่จะซื้อนักเตะระดับกลางๆ อายุใช้งานเหลือยาว

ปัจจัยเรื่องต้นทุนยังทำให้ราคานักเตะจะพุ่งสูงขึ้นทันที เมื่อเกิดการย้ายตัวด้วย(เพราะคนพึ่งซื้อไป จะไม่ขายต่อถูกๆแน่ๆ) และนักเตะใกล้หมดสัญญา โดยมากก็จะหลุดออกไปจากผัง เพราะไม่มีใครซื้อ เขายอมรออีกหกเดือน

อีกปัจจัยที่ CIES ไม่บอก แต่ผมว่ามีผลทำให้แม่น คือ CIES มีธุรกิจรับจ้างประเมินราคานักเตะสำหรับสโมสร

ดังนั้นเฮียแม่นแน่นอน เฮียเป็นคนชักใยเบื้องหลัง

ความน่าสนใจคือ CIES ยอมรับเองว่าโดยปกติแล้วราคาประเมินของเขาตามเงินเฟ้อไม่ทัน (เนื่องจากเป็นข้อมูลอดีต) ดังนั้นปีหน้า เราอาจจะเห็นราคาบ้าคลั่งขึ้นอีกครับ

แล้วชัวร์หรือมั่วนิ่ม?
แน่นอนว่าราคาของนักเตะหลายๆคนของ CIES ค้านสายตา อย่างไรก็ดี นั่นเป็นราคาที่ "ถ้าเกิดการซื้อขาย" ซึ่งอาจจะไม่ได้เกิดขึ้นจริง จะรู้ว่าชัวร์หรือมั่วนิ่มก็ต้องดูว่าเมื่อมีบางชื่อในนั้นซื้อขายกันจริงๆแล้วราคาออกมาเป็นอย่างไร(จริงๆ CIES เคยออกเอกสารอีกฉบับทำนายโอกาสย้ายทีม ผมยังไม่เห็นของปีนี้เลย แล้วไม่รู้ด้วยว่าแม่นแค่ไหน)

แต่ CIES ออกรายงานสรุปผลทำนายตัวเองทุกปี ผมหาเอกสารปี 2015 ไม่เจอแล้ว ในนั้นบอกว่า colleration ประมาณ 71% แต่มีของสองปีล่าสุดที่น่าสนใจครับ ชุดแรกข้อมูลดูง่ายมาก สังเกตว่าราคาทำนายกับที่เกิดขึ้นจริงแทบจะเกาะกลุ่ม CIES อ้างว่า 34 ใน 49 เคส มีผลต่างของการโยกย้ายที่เกิดขึ้นจริง ต่ำกว่าสองล้านยูโร

ปีล่าสุดยังไม่มีสรุปสำหรับ 5 ลีคใหญ่ออกมา แต่มีตัวเลขรวมออกมาแล้วเหมือนกัน มี Correlation ดีขึ้นเล็กน้อย เป็น 77% จากกราฟน่าสนใจว่ายิ่งราคาสูงจะเห็นว่ายิ่งพล็อตใกล้เทรนด์ไลน์ แต่ที่ราคาต่ำๆกระจัดกระจายกว่ามาก