ช่วงนี้มีกระทู้เกี่ยวกับการเช็คโค้ดหรือชื่อเต็มที่เราเรียกกันว่า Batch code หลายกระทู้ ซึ่งจากที่อ่านกระทู้เก่าๆมา ส่วนใหญ่มีความเข้าใจผิดเกี่ยวกับ Batch code และความหมายของมัน โดยผมขอพูดถึงในส่วนของผลิตภัณฑ์น้ำหอมนะครับ เพราะมีความรู้ในส่วนนี้ ส่วนเครื่องสำอางประเภทอื่นๆจะมีหลักการคล้ายกัน สามารถนำไปปรับใช้ได้ครับ
Batch Code เรียกได้หลายแบบ บางคนอาจเรียกว่า Lot number จะอยู่ที่ใต้กล่องและใต้ขวดของผลิตภัณฑ์ (บางรุ่นอาจอยู่ที่ด้านข้าง) ซึ่งแต่ละบริษัทมีการใช้ระบบ Code ที่แตกต่างกันออกไป ส่วนใหญ่จะพบอยู่ 2 ระบบ คือ
1). ใช้ตัวเลขหรือตัวอักษรชุดเดียวกันต่อสินค้าหนึ่งล็อตการผลิต ตัวอย่างเช่น แบรนด์ Burberry, Bvlgari, Gucci, Chanel , Christian Dior เป็นต้น (และอื่นๆอีกหลายแบรนด์) ส่วนใหญ่เป็นตัวเลข 4 ตัว หรือตัวเลขผสมตัวอักษร
2). ใช้ตัวเลขหรือตัวอักษรแบบมีการไล่ลำดับรันไปเรื่อยๆ โดยไม่มีการใช้ซ้ำกัน
ทั้งนี้แบรนด์ CK, Davidoff, Chloe (และอื่นๆอีกหลายแบรนด์) จะพบว่ามีการใช้ Batch Code ได้ทั้งสองระบบ
ประโยชน์ของ Batch Code คือ บอกวันที่ผลิตของผลิตภัณฑ์นั้นๆ หากใครเป็นคนช่างสังเกต จะสามารถดูออกคร่าวๆ ได้ว่าตัวอักษรหรือตัวเลขตำแหน่งใดเป็นตัวบอกเดือนและปีที่ผลิต ส่วนตัวผมสามารถดูแล้วรู้ได้ว่าเป็นของปีใด แต่ไม่ขอลงรายละเอียดในเทคนิคที่ใช้ในการดู เพราะถ้าหากในอนาคตมีการเปลี่ยนแปลงระบบ Batch Code ใหม่ ก็ต้องมาสังเกตและศึกษาใหม่ วิธีเดิมที่เขียนไว้ก็จะใช้ไม่ได้ แต่มีตัวช่วยสำหรับมือใหม่ เป็นเครื่องมือใช้ช่วยดูวันที่ผลิตของผลิตภัณฑ์ต่างๆ (สามารถเช็คได้เพียงเบื้องต้น) เครื่องมือตัวนี้เคยมีคนรีวิวไว้ในพันทิปแล้ว นั่นคือเว็บไซต์
http://checkcosmetic.net/ และ
http://www.checkfresh.com/ แต่ข้อมูลในรีวิวนั้นยังไม่ครบถ้วนและมีจุดที่ไม่ถูกต้องอยู่ ซึ่งประเด็นสำคัญคือการเข้าใจผิดว่า Batch Code สามารถบอกได้ว่าผลิตภัณฑ์นั้นๆเป็นของแท้หรือของปลอม
Batch Code ไม่สามารถบอกได้ว่าผลิตภัณฑ์นั้นๆเป็นของแท้หรือของปลอม ในเว็บไซต์สำหรับเช็ค Batch Code เองก็บอกไว้ถึงข้อจำกัดว่าไม่สามารถเช็คได้ทุกผลิตภัณฑ์และอาจจะไม่มีความถูกต้องทั้งหมด เนื่องจากข้อมูลที่เว็บไซต์ได้มานั้นไม่ครอบคลุมข้อมูลของ Batch Code ทั้งหมด และบางครั้งเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงระบบ Batch Code ใหม่ แต่ทางเว็บไซต์ไม่มีการอัพเดทตาม ก็จะไม่สามารถใช้เช็คได้เช่นกัน ดังข้อความภาษาอังกฤษด้านล่างที่ผมได้ยกมาจากในเว็บไซต์
http://checkcosmetic.net/
“Warning: occasionally calculation results can be incorrect.
Algorithms used for production date calculation are partially based on the information published on official websites, and partially on the information privately provided by consultants and resellers. Unfortunately we can’t guarantee and do not guarantee that such information and algorithms based on it will always be actual, complete and error free.
That’s why we recommend contacting the company or its authorized agents directly to get the complete and exact information on your product.”
แต่ในหลายกระทู้รีวิวที่แนะนำให้รู้จักกับเว็บไซต์เช็ค Batch Code นั้น ไม่ได้มีการพูดถึงในส่วนนี้ และยังบอกวิธีใช้ Batch Code ที่ผิด โดยการเอาไปใช้ดูว่าผลิตภัณฑ์นั้นๆเป็นของแท้หรือไม่อีก ทั้งที่ในเว็บไซต์ที่ใช้เช็ค Batch Code ไม่มีการกล่าวถึงการนำ Batch Code ไปใช้เช็คผลิตภัณฑ์ว่าแท้หรือไม่แท้แม้แต่น้อย ซึ่งข้อมูลที่ไม่ถูกต้องนี้ทำให้คนอ่านกระทู้เกิดความเข้าใจผิด และเป็นการเผยแพร่ความเข้าใจผิดไปในวงกว้าง
ทำไม Batch Code ไม่สามารถใช้ในการเช็คผลิตภัณฑ์ต่างๆว่าแท้หรือไม่แท้ เหตุผลก็อย่างที่ผมได้อธิบายไว้ในตอนแรกแล้วว่าระบบ Batch Code มี 2 แบบหลักๆ เพียงแค่ไปหยิบดูผลิตภัณฑ์ในห้างต่างๆ แล้วจดรหัสชุดนั้นไว้ มิจฉาชีพก็สามารถนำไปใส่ลงในผลิตภัณฑ์ลอกเลียนแบบได้แล้ว
ส่วนวิธีการตรวจสอบผลิตภัณฑ์นั้นๆ ว่าแท้หรือไม่ ต้องอาศัยความชำนาญจากประสบการณ์การใช้งานจริง มีคนส่งรูปผลิตภัณฑ์ที่ซื้อจากร้านต่างๆมาสอบถามผมอยู่บ่อยครั้ง ส่วนใหญ่ผมจะตอบเลยว่าไม่สามารถบอกได้ ดูแค่ตาเปล่าไม่สามารถบอกอะไรได้ (ยกเว้นมันปลอมซะจนน่าเกลียด ห่วยแตกจนดูออกได้อย่างชัดเจน เช่น ฟอนต์ตัวอักษรที่ใช้แปลกประหลาดเอามากๆ เป็นต้น)
สุดท้ายขอสรุปสั้นๆ ว่า Batch Code นั้น คือชุดรหัสบอกถึงวันที่ผลิต ที่มีเว็บไซต์ไว้ใช้ช่วยเช็คได้คร่าวๆ (ได้แค่บางรุ่น บางแบรนด์ ไม่สามารถเช็คได้ทุกรุ่นทุกแบรนด์) และไม่สามารถนำไปใช้เช็คผลิตภัณฑ์ต่างๆได้ว่าเป็นของแท้หรือไม่
Batch Code คืออะไร
Batch Code เรียกได้หลายแบบ บางคนอาจเรียกว่า Lot number จะอยู่ที่ใต้กล่องและใต้ขวดของผลิตภัณฑ์ (บางรุ่นอาจอยู่ที่ด้านข้าง) ซึ่งแต่ละบริษัทมีการใช้ระบบ Code ที่แตกต่างกันออกไป ส่วนใหญ่จะพบอยู่ 2 ระบบ คือ
1). ใช้ตัวเลขหรือตัวอักษรชุดเดียวกันต่อสินค้าหนึ่งล็อตการผลิต ตัวอย่างเช่น แบรนด์ Burberry, Bvlgari, Gucci, Chanel , Christian Dior เป็นต้น (และอื่นๆอีกหลายแบรนด์) ส่วนใหญ่เป็นตัวเลข 4 ตัว หรือตัวเลขผสมตัวอักษร
2). ใช้ตัวเลขหรือตัวอักษรแบบมีการไล่ลำดับรันไปเรื่อยๆ โดยไม่มีการใช้ซ้ำกัน
ทั้งนี้แบรนด์ CK, Davidoff, Chloe (และอื่นๆอีกหลายแบรนด์) จะพบว่ามีการใช้ Batch Code ได้ทั้งสองระบบ
ประโยชน์ของ Batch Code คือ บอกวันที่ผลิตของผลิตภัณฑ์นั้นๆ หากใครเป็นคนช่างสังเกต จะสามารถดูออกคร่าวๆ ได้ว่าตัวอักษรหรือตัวเลขตำแหน่งใดเป็นตัวบอกเดือนและปีที่ผลิต ส่วนตัวผมสามารถดูแล้วรู้ได้ว่าเป็นของปีใด แต่ไม่ขอลงรายละเอียดในเทคนิคที่ใช้ในการดู เพราะถ้าหากในอนาคตมีการเปลี่ยนแปลงระบบ Batch Code ใหม่ ก็ต้องมาสังเกตและศึกษาใหม่ วิธีเดิมที่เขียนไว้ก็จะใช้ไม่ได้ แต่มีตัวช่วยสำหรับมือใหม่ เป็นเครื่องมือใช้ช่วยดูวันที่ผลิตของผลิตภัณฑ์ต่างๆ (สามารถเช็คได้เพียงเบื้องต้น) เครื่องมือตัวนี้เคยมีคนรีวิวไว้ในพันทิปแล้ว นั่นคือเว็บไซต์ http://checkcosmetic.net/ และ http://www.checkfresh.com/ แต่ข้อมูลในรีวิวนั้นยังไม่ครบถ้วนและมีจุดที่ไม่ถูกต้องอยู่ ซึ่งประเด็นสำคัญคือการเข้าใจผิดว่า Batch Code สามารถบอกได้ว่าผลิตภัณฑ์นั้นๆเป็นของแท้หรือของปลอม
Batch Code ไม่สามารถบอกได้ว่าผลิตภัณฑ์นั้นๆเป็นของแท้หรือของปลอม ในเว็บไซต์สำหรับเช็ค Batch Code เองก็บอกไว้ถึงข้อจำกัดว่าไม่สามารถเช็คได้ทุกผลิตภัณฑ์และอาจจะไม่มีความถูกต้องทั้งหมด เนื่องจากข้อมูลที่เว็บไซต์ได้มานั้นไม่ครอบคลุมข้อมูลของ Batch Code ทั้งหมด และบางครั้งเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงระบบ Batch Code ใหม่ แต่ทางเว็บไซต์ไม่มีการอัพเดทตาม ก็จะไม่สามารถใช้เช็คได้เช่นกัน ดังข้อความภาษาอังกฤษด้านล่างที่ผมได้ยกมาจากในเว็บไซต์ http://checkcosmetic.net/
“Warning: occasionally calculation results can be incorrect.
Algorithms used for production date calculation are partially based on the information published on official websites, and partially on the information privately provided by consultants and resellers. Unfortunately we can’t guarantee and do not guarantee that such information and algorithms based on it will always be actual, complete and error free.
That’s why we recommend contacting the company or its authorized agents directly to get the complete and exact information on your product.”
แต่ในหลายกระทู้รีวิวที่แนะนำให้รู้จักกับเว็บไซต์เช็ค Batch Code นั้น ไม่ได้มีการพูดถึงในส่วนนี้ และยังบอกวิธีใช้ Batch Code ที่ผิด โดยการเอาไปใช้ดูว่าผลิตภัณฑ์นั้นๆเป็นของแท้หรือไม่อีก ทั้งที่ในเว็บไซต์ที่ใช้เช็ค Batch Code ไม่มีการกล่าวถึงการนำ Batch Code ไปใช้เช็คผลิตภัณฑ์ว่าแท้หรือไม่แท้แม้แต่น้อย ซึ่งข้อมูลที่ไม่ถูกต้องนี้ทำให้คนอ่านกระทู้เกิดความเข้าใจผิด และเป็นการเผยแพร่ความเข้าใจผิดไปในวงกว้าง
ทำไม Batch Code ไม่สามารถใช้ในการเช็คผลิตภัณฑ์ต่างๆว่าแท้หรือไม่แท้ เหตุผลก็อย่างที่ผมได้อธิบายไว้ในตอนแรกแล้วว่าระบบ Batch Code มี 2 แบบหลักๆ เพียงแค่ไปหยิบดูผลิตภัณฑ์ในห้างต่างๆ แล้วจดรหัสชุดนั้นไว้ มิจฉาชีพก็สามารถนำไปใส่ลงในผลิตภัณฑ์ลอกเลียนแบบได้แล้ว
ส่วนวิธีการตรวจสอบผลิตภัณฑ์นั้นๆ ว่าแท้หรือไม่ ต้องอาศัยความชำนาญจากประสบการณ์การใช้งานจริง มีคนส่งรูปผลิตภัณฑ์ที่ซื้อจากร้านต่างๆมาสอบถามผมอยู่บ่อยครั้ง ส่วนใหญ่ผมจะตอบเลยว่าไม่สามารถบอกได้ ดูแค่ตาเปล่าไม่สามารถบอกอะไรได้ (ยกเว้นมันปลอมซะจนน่าเกลียด ห่วยแตกจนดูออกได้อย่างชัดเจน เช่น ฟอนต์ตัวอักษรที่ใช้แปลกประหลาดเอามากๆ เป็นต้น)
สุดท้ายขอสรุปสั้นๆ ว่า Batch Code นั้น คือชุดรหัสบอกถึงวันที่ผลิต ที่มีเว็บไซต์ไว้ใช้ช่วยเช็คได้คร่าวๆ (ได้แค่บางรุ่น บางแบรนด์ ไม่สามารถเช็คได้ทุกรุ่นทุกแบรนด์) และไม่สามารถนำไปใช้เช็คผลิตภัณฑ์ต่างๆได้ว่าเป็นของแท้หรือไม่