อินทรวิเชียรฉันท์ ๑๑
ฉันทลักษณ์
00100 - - 110102
00102 - - 110103 - บทที่ 1

00100 - - 110103
00103 - - 110104 - บทที่ 2

เมื่อ 1 คือ ลหุ
นอกนั้นเป็นครุ
เลขเดียวกันสัมผัสสระ

สัมผัส
บังคับสัมผัสในบทเพียงจุดเดียว คือท้ายวรรค 2 สัมผัสกับท้ายวรรค 3
คำท้ายวรรค 1 .. ไม่จำเป็นต้องสัมผัสกับคำที่ 3 ของวรรค 2
คำท้ายวรรค 3 .. ไม่จำเป็นต้องสัมผัสกับคำที่ 3 ของวรรค 4
ไม่บังคับแปลว่า สัมผัสก็ได้ ไม่สัมผัสก็ได้ ..
ดูตัวอย่างบรรทัดแรกในคลิปด้านบน



เสียงท้ายวรรค
ฉันท์ ไม่ใช่กลอนแปด ..
เสียงท้ายวรรคกำหนดจากการอ่านทำนองเสนาะ
สังเกตุ ท้ายวรรค 2 ว่าไม่ลงเสียงจัตวาแบบกลอนแปด
แต่มาลงท้ายวรรค 3 หรือ 4 แทน


O พิศภาคะหลากพรรณ - - - อภินันทะรำบาย
พันลอกและดอกลาย - - - กละร่ายระรัวรอ
O กลีบช่อลออชู - - - รสะภู่ ฤ รู้พอ
กลีบโง้งและโก่งงอ - - - ดุจะล่อจะให้หลง

O กลิ่นหวนและล้วนหอม - - - ขณะล้อม ฤ ล้างลง
กรุ่นดินและกลิ่นดง - - - รสะสงเคราะห์ยามสาย
O แดดทอดตลอดถิ่น - - - ภุมรินะร่อนราย
ส่องเช้าสุรีย์ฉาย - - - มรรคะปลายจะปลอดปรุง

O แว่วสรรพสุโนกซ้อง - - - พิเราะร้องจะอำรุง
เมียงหมายกระจายมุง - - - นิระมุ่งจะเป็นภัย
O หวีดหวิวละลิ่ววน - - - วตะบนสะบัดใบ
กิ่งแกว่งเพราะแรงไกว - - - วตะไล้แตะแล้วลา

O มาลย์ลิ่วและปลิวล่วง - - - ดุจะบวงพระบาทา
ลาดสู่พระผู้สา- - - - มัญะฝ่ากิเลศฝืน
O บาทเธียระเพียรธรรม - - - ระยะกรรมจะกลบกลืน
ล่วงคล้อยเพราะคอยขืน - - - บทะตื่น ณ ในตน

O รอบาทะลาดใบ - - - ขณะไท้ บ่ รอทน
ทุกข์ผ่านจะลาญผล - - - อัตะวนจะป่นวาย
O ลมวู่พบูวี - - - ปฐพีก็พร่างพราย-
ด้วยรัศมีฉาย - - - รพิป้าย ณ หนหาว

O เงาภาพกระหนาบพื้น - - - บทะยื่นน่ะยืดยาว
ทุกข์ฤทธิพิษร้าว - - - จะละน้าว บ จำนน
O เมื่อร้อนนะผ่อนแรง - - - ทิฐิแปร่งก็ผ่อนปรน
จิตไท้ก็ไม่ทน - - - อัตะตนก็ปลดวาง

http://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=sdayoo&month=09-2015&date=28&group=190&gblog=3