เปลี่ยนเส้นเอ็นเห็นผลไวกว่า ในขณะที่เก้าเอี้ยงต้องใช้เวลาฝึกมากกว่า
ใน8เทพ อิ๋วถานจือหรือโหยวตั้นจือ ฝึกแปบเดียวเก่งละ ในขณะที่เตียบ่กี้ฝึกอยู่4-5ปีถึงฝึกจบทุกบท
ทั้งอิ๋วถานจือและเตียบ่กี้โดนพิษร้ายมาเหมือนกัน แต่เตียบ่กี้ใช้เวลาฝึกเก้าเอี้ยงขับพิษอยู่นานจนจบบทที่2ถึงขับพิษได้หมด อิ๋วถานจือใช้เวลาฝึกไม่นานแถมดึงดูดพิษมาเป็นพลังฝ่ามือได้ด้วย

ในดาบมังกรหยกดูเหมือนว่าเก้าเอี้ยงจะมีอานุภาพมาก ต้องดูคนฝึกด้วยครับ เตียบ่กี้ฝึกแบบไม่มีอะไรรบกวนเลย4-5ปี กินผลไม้วิเศษที่ค่างกินแล้วยังอายุยืน มีประสบการณ์ปาฏิหาริย์ในถุงผ้าอีก ถ้าไม่มีเหตุการณ์ในถุงผ้ากำลังภายในที่ฝึกมายังไม่สำเร็จ100%นะ
เก้าเอี้ยงจะเรียกว่าเป็นวิชากำลังภายในสายบู๊ก็ไม่ไช่ซะทีเดียว ฝึกสำเร็จแล้วมีผลเต็มๆคือสุขภาพแข็งแรง เรี่ยวแรงเพิ่มพูน กำลังภายในลึกลํ้า
แต่จะให้เปล่งอานุภาพเต็มที่มันใช้เวลานาน ถ้าฝึกสำเร็จแต่ไม่มีเหตุการณ์ในถุงผ้าเตียบ่กี้จะไม่เก่งเท่าที่เห็น
เหมือนหลวงจีนกั๊กเอี๊ยงฝึกสำเร็จแต่ไม่มีเหตุการณ์ถุงผ้า เลยไม่มีอานุภาพมากมายเท่าเตียบ่กี้

พิษหนอนนํ้าแข็งไม่ใช่ธรรมดานะครับ โดนเข้าไปแล้วแข็งจนเป็นนํ้าแข็งเลย หนักกว่าที่เตียบ่กี้โดนฝ่ามือเย็นอีกหลายขุม
แต่แปบเดียวสามารถสลายพิษดูดซึมมาเป็นวิชาฝีมือได้ เทียบกับเตียบ่กี้ที่ฝึกอยุ่นานกว่าจะขับพิษเย็นออกหมด
แถมเกือบจะไม่เก่งถ้าไม่มีเรื่องถุงผ้า
ใจอยากจะยกให้เก้าเอี้ยงเป็นสุดยอดกำลังภายในอยู่นะ แต่มาอ่าน8เทพเทียบแล้วสู้เปลี่ยนเส้นเอ็นไม่ได้เลย

ถ้าเปลี่ยนเส้นเอ็นกับลมปราณเทพอุดรล่ะ เหตุการณ์ในบ่อบอกไว้ชัดเจน ลมปราณเทพอุดรดูดจนคิวม่อตี่ที่ฝึกเปลี่ยนเส้นเอ็นจนสูญสิ้นวิทยายุทธ
แต่ในกระบี่เย้ยยุทธจักร ดูดดาวดูดคนฝึกเปลี่ยนเส้นเอ็นไม่ขึ้น

ถ้าจะให้ผมวิเคราะห์วิชาสายดูด ก็ตามนี้
วิชาสายดูด จะดูดได้แต่คนกำลังภายในไม่ลึกลํ้าหรือกำลังภายในน้อยกว่า หรือโดนดูดแบบไม่ทันตั้งตัว ถ้าให้ระวังจริงๆแล้วไม่มีทางดูดได้
หลายๆคนโดนคุณชายต้วนดูดแบบไม่ได้ตั้งตัว ฮ่องเต้ลุงโดนดูดแบบไม่ตั้งใจแล้วสลัดออกทัน
หลวงจีนวัดมังกรฟ้าก็โดนแต่พอรู้แล้ว วิชาดูดก็ทำอะไรไม่ได้
คิวม่อตี่โดนดูดตอนแรกเพราะไม่รู้แต่สลัดออกได้ ส่วนตอนหลังเพราะพื้นที่ไม่อำนวยหลบไม่พ้น
ยิ่มอั่วเกี้ยดูดไม่ขึ้นเพราะเจ้าอาวาสปึงเจ่งระวังไว้อยู่แล้ว
คนมีกำลังภายในลึกลํ้ามากๆถ้าให้ระวังป้องกันจริงๆแล้วยังไงก็ไม่มีทางดูดได้

ภาษีดีกว่าไม่เกี่ยวกับวิชาเก่าหรือใหม่ครับ
คำว่า ใหม่สู้เก่าไม่ได้ เวลาผ่านไปวิชาเสื่อมถอย "ไม่ถูกต้องซะทีเดียว"
ตรงจุดนี้กิมย้งต้องการให้คนเลิกเถียงกันเรื่องวิชาฝีมือในนิยาย แล้วไปสนใจเนื้อหาหลักที่ผู้แต่งต้องการสื่อออกมามากกว่า
แต่กิมย้งห้ามไม่ได้หรอกเรื่องอะไรเหนือกว่ากัน มันเป็นความปราถนาของผู้อ่านอยู่แล้ว

มังกรหยก1สมัยเฮ้งเต็งเอี้ยงยังมีชีวิต จนถึงจบภาค2 ระยะเวลา70กว่าปี วิชาฝีมือพัฒนาขึ้นตลอด
ในยุคมังกรหยก3 ทูตซ้ายขวาของเม้งก่า วรยุทธไม่ธรรมดา ทูตซ้ายมือไม่ขยับเท้าไม่เคลื่อนไหว แต่บังคับร่างแฉลบหลบกระบี่ได้ในพริบตา
ทูตขวาฟาดฝ่ามือลองเชิงประมุขคนใหม่ ในฝ่ามือเดียวแผงพลังฝ่ามือซ้อนกันเป็นสิบๆแต่ฟาดไม่โดนไปโดนหินแหลกละเอียด
ในมังกรหยก1-2 ถ้าไม่นับ เอิ้ยก้วย ก้วยเจ๋ง จิวแป๊ะทง เจ้าธรรมจักร รวมทั้ง5ทิศด้วย หาคนเก่งชั้นรองลงมาได้น้อยมากๆ
แต่ในดาบมังกรหยกคนเก่งชั้นรองมีเพียบ แค่แม่ชีมิกจ๊กหรือแม่เฒ่าดอกไม้ทองก็ไม่ใช่ธรรมดาละ ลี้ม๊กโช้วหรือบ้วยเถียวฮวงไม่มีทางเทียบ
ราชสีห์ขนทอง คิ้วขาว ค้างคาวเขียว 3คนนี้ไม่ใช่เล่นๆ 7จอมยุทธช้วนจินไม่มีทางสู้ได้
เพียงแต่ระดับมือ1ในดาบมังกรหยกมันมีแค่2คนเองคือเตียบ่กี้กับเตียซำฮง แต่มือรองลงไปดาบมังกรหยกมีเยอะกว่า

จะเห็นได้ว่าวิชาฝีมือในยุค8เทพล้วนอภินิหาร แต่หลายๆวิชาก็หายไปในยุคนั้น
การล่มสลายของสำนักสราญรมย์ สุดยอดวิชามากหลายเหลือแค่ไม่กี่วิชาแถมตกทอดมาให้คนที่ไม่ชอบฝึกยุทธ
ดรรชนีเอกสุริยันในยุค8เทพ มีหลายคนที่ฝึกได้เหนือกว่าหลวงจีนอิดเต็ง แต่ก็มีบางคนอ่อนกว่าหลวงจีนอิตเต็ง
หลวงจีนอิดเต็งหลังออกบวชแล้ววิชาฝีมือแทบไม่ได้ฝึกเพิ่ม
แต่ยุค8เทพคนเป็นดรรชนีเอกสุริยันกลับครํ่าเคร่งฝึกปรือทุกวันจะไม่ให้เก่งกว่าได้ยังไง
มีพ่อของคุณชายต้วนที่อ่อนสุด เพราะนั่นก็เอาแต่หลีหญิง

ฝ่ามือปราบมังกรของเซียวฟง กับของอั้งชิดกงและก้วยเจ๋ง
เซียวฟงฝึกกำลังภายในจากวัดเส้าหลิน ส่วนมากใช้ฝ่ามือปกติต่อสู้ มีไม่กี่ครั้งใช้ฝ่ามือปราบมังกร จะให้ภาษีฝ่ามือปราบมังกรทั้งหมดก็ไม่ได้
ฝ่ามือปราบมังกรแรงไม่แรงอยู่ที่กำลังภายในของผู้ใช้ด้วย อั้งชิดกงฝึกกำลังภายในจากไหนไม่ได้บอกไว้ ก้วยเจ๋งฝึกกำลังภายในจากเก้าอิม เซียวฟงฝึกจากเส้าหลินไม่เเน่อาจเป็นกำลังภายในจากเปลี่ยนเส้นเอ็น

การกระโดดสูงของซีจุ๊ กับการกระโดดขึ้นกำแพงของก๊วยเจ๋ง
ซีจุ๊ได้กำลังภายใน70ปีมาเต็มๆ ก๊วยเจ๋งมีกำลังภายในราวๆ30ปี เทียบกันไม่ได้เลย

ใหม่สู้เก่าไม่ได้ เวลาผ่านไปวิชาเสื่อมถอย "ไม่ถูกต้องซะทีเดียว"
แต่ก็ถูกต้องเป็นบางอย่างเพราะบางอย่างมันเสื่อมถอยหรือสูญหายไปจริงๆ