ผมรู้สึกว่าส่วนหนึ่งที่จ๊กก๊กล่มสลายเป็นผลกรรมที่เล่าปี่ทำไว้
1.เล่าปี่ไม่เห็นความสำคัญของลูกเมีย เห็นลูกเมียเป็นเหมือนเสื้อผ้า ขนาดตอนจูล่งเสี่ยงชีวิตช่วยอาเต้า ยังเกือบจะฆ่าลูกตัวเองเพราะเป็นต้นเหตุให้จูล่งบาดเจ็บ และยังไม่ค่อยใส่ใจลูกตัวเอง ให้บทบาทลูกของตัวเองน้อยมาก ผลกรรมนี้สุดท้ายแทบจะอยู่คนเดียว เพราะเมียทยอยตายจากไปหมด บางคนก็หนีไป ทายาทสืบทอดก็อ่อนแอ จนทำให้อาณาจักรล่มสลายในภายหลัง ไม่เหมือนโจโฉหรือสุมาอี้ ที่เขาให้ความสำคัญกับทายาทตัวเอง มีการทดสอบลูกตัวเองว่าคนไหนมีแวว พยายามหาอาจารย์ดังๆมาสั่งสอนลูกตัวเอง สุดท้ายทายาทของเขาจึงเข้มแข็ง
2. เล่าปี่เห็นแก่ญาติพี่น้องและสปอยพี่น้องของตัวเองเกินไป ไม่สามารถกำหราบความทนงตนของกวนอูได้ ไม่สามารถกำหราบพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมของเตียวหุยได้ กลายเป็นแม่ทัพที่ไม่มีประสิทธิภาพ สุดท้าย2คนนี้ก็ถูกฆ่าตาย เป็นผลพวงส่วนหนึ่งอาณาจักรล่มสลายภายหลัง ไม่เหมือนโจโฉเขาปกครองคนของตัวเองได้อย่างอยู่หมัด รู้จักให้คุณให้โทษ สามารถสร้างสมดุลย์ระหว่างความกลัว ความมีวินัย ความจงรักภักดีและความมีน้ำใจได้เป็นอย่างดี