ขอขอบคุณไฟว์สตาร์ โปรดักชั่น ที่รีมาสเตอร์หนังเก่ามาให้คนไทยได้ชื่นชมผลงานชั้นครู ระดับขึ้นหิ้ง
หนังที่เป็นต้นแบบหลายเรื่องในยุคนี้ ให้พัฒนาต่อยอดโดยคนรุ่นใหม่


ถึงแม้ภาพยังไม่ลบรอยฟิล์ม จุดด่าง ไปทั้งหมด แต่ภาพมีคุณภาพดี คุ้มเงินซื้อแผ่นบลูเรย์อุดหนุนค่ายหนัง
เสียงดีมาก ชัด ใส
เสียงพากย์พระเอก รอง เค้ามูลคดี  นุ่มแบบวิทยุFM
เสียงพากย์นางเอก ดวงดาว จารุจินดา  อ่อนหวาน น่ารัก


คู่กรรม ฉบับภาพยนตร์ สร้างโดย ไฟว์สตาร์โปรดักชั่น

กำกับการแสดงโดย รุจน์ รณภพ
ออกฉายเมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2531 ได้รับการตอบรับจากผู้ชมเป็นอย่างดี
กำกับได้ละเอียด ประณีต แสดงอารมณ์ได้ซับซ้อน มีความลึก รับส่งกันดีมาก
แม้อุปกรณ์ถ่ายทำจะจำกัด ไม่ดีเท่าฮอลลี่วู้ด แต่สามารถถ่ายทอดเรื่องราวให้เข้าใจได้ง่ายตั้งแต่ต้น จนจบเรื่อง
เสียแต่ว่าตอนจบสั้นไปหน่อย อาจชดเชยด้วยการชมฉบับภาพยนตร์ ปี2538 ซึ่งเล่าเรื่องต่อเนื่องกันในต้นเรื่อง

นำแสดงโดย
วรุฒ วรธรรม รับบท โกโบริ
จินตหรา สุขพัฒน์ รับท อังศุมาลิน ได้รับรางวัลตุ๊กตาทองพระสุรัสดีเป็นครั้งแรก ในสาขานักแสดงนำหญิงจากเรื่องอีกด้วย
นัย สุขสกุล รับบท วนัส

บทภาพยนตร์ โดย ภรณ์รวี
นับเป็นบทภาพยนตร์ที่สมบูรณ์ที่สุดในการเล่าเรื่อง แสดงที่มาที่ไปได้สอดคล้อง เป็นเหตุเป็นผลกัน
พัฒนาการตัวละครมีมิติ ว่ารักกันได้อย่างไร นางเอกมีปมอะไร พระเอกทำไมตัดสินใจอย่างนั้น
เหตุการณ์เดินเรื่องมีรายละเอียดอย่างไรบ้าง

ตัวละคร
หมอฟันญี่ปุ่น ผู้เป็นครูสอนภาษาญี่ปุ่นให้นางเอกจนอ่านออกเขียนได้ แสดงโดย บัณฑิต ฤทธิ์ถกล
มีความสำคัญในการเดินเรื่องและขยายความสำคัญให้พระนางเข้าใจ ถึงที่มาที่ไปของผลลัพท์ที่เกิดขึ้นในเรื่อง

ตัวละครนี้ฉากหน้าคือ สายลับจากญี่ปุ่นที่ส่งมาก่อน ญี่ปุ่นยกพลขึ้นบกที่ชุมพร พ.ศ.2484
โดยแฝงตัวเป็นหมอฟัน และรับนางเอกเป็นลูกศิษย์สอนภาษาญี่ปุ่นให้ ซึ่งประทับใจอัธยาศัยของนางเอก
ที่สำคัญหมอฟันรู้ภูมิหลังของนางเอกว่าเป็นลูกสาวของใคร จึงต้องเกาะติดโดยคอยส่งข่าวไปที่หน่วยเหนือ
เล่าพฤติกรรมของพ่อนางเอกว่า เป็นภัยต่อญี่ปุ่นรึไม่

พอญี่ปุ่นบุกไทย รัฐบาลยอมเป็นฝ่ายอักษะกับญี่ปุ่น หมอกลับไปเยี่ยมบ้านนางเอก เพื่อชวนให้มาช่วยงานทัพญี่ปุ่น
และอาจส่งไปในฐานะทูตวัฒนธรรมที่ญี่ปุ่น แล้วจะให้แม่นางเอกเป็นนายหน้ารับซื้อผลไม้ส่งกองทัพ
แต่นางเอกปฏิเสธทุกเงื่อนไข จนหมอฟันบอกว่า

อังศุมาลิน ยังไม่ชอบในนักที่หมอมา
เธอยังเด็ก ยังไม่เข้าใจอะไรอีกหลายอย่าง

หมอดีใจอยู่อย่าง ที่เห็นอังศุมารินเป็นอย่างนี้
เพราะญี่ปุ่นก็ถูกอบรม ให้รู้สึกอย่างอังศุมารินเหมือนกัน

หมอมาอยู่เมืองไทย ก็ตั้งใจจะเป็นหมอที่ดีที่สุด
แต่แล้วหน้าที่ของชาติก็ตามมา หมอก็ต้องทำ
เป็นความผิดของหมอด้วยรึ อังศุมาริน

หมอฟันคนนี้น่าจะเป็นหัวหน้าหน่วยข่าวกรองญี่ปุ่นในไทย เพราะอธิบายเหตุที่พระเอกสามารถแต่งงานในช่วงสงครามได้
ซึ่งในฉบับอื่นตัวละครนี้กลับไม่มีความสำคัญ เป็นแค่ตัวประกอบอดทน


ความสัมพันธ์นางเอก กับวนัส
บทมีการสนทนาที่สนิทสนมกันตั้งแต่ต้นเรื่อง
ตอนเจอนางเอกปีนไปเด็ดยอดสะเดาในสวน มีสัพยอกหยอกเอินแบบเป็นชิ้นกัน
ตอน นางเอกสัญญากับวนัส หลังมื้อค่ำในวันนั้น นางเอกเล่าสาเหตุที่ยังไม่ตกลงปลงใจ แต่วนัสได้ให้สัญญาไว้
รายละเอียดเล่าได้ดีมาก แถมเหตุผลที่นางเอกบอกว่า รอให้เรียนจบป.ตรีก่อน

ยายยังบอกว่า ดีแล้ว ถึงตอนนั้นคงเป็นผู้ใหญ่กันแล้ว
ถือว่ายายเป็นคนมองการณ์ไกล เข้าใจสภาพสังคมไทยที่กำลังพัฒนา

แม้ตอนท้ายเรื่องที่ทั้งสองได้พบกันยังที่เก่าเวลาเดิม วน้สไม่ติดใจและยินดีที่นางเอกได้แต่งงานกับพระเอกจนตั้งท้อง
อวยพรให้นางเอกมีความสุข เพราะวนัสรู้ว่าพระเอกเป็นคนดีดูแลนางเอกให้มีความสุขได้


สำหรับอัง อย่าลังเลและมีทิฐิ
ถ้าอังจะรักใครสักคน จงรักซะเถอะ
แล้วอังจะรู้ว่า ในความรักนั้นน่ะ
มันมีแต่แสงสว่างอบอุ่นในหัวใจอย่างไม่มีวันดับ

แถมบอกนางเอกให้ไปเตือนพระเอกว่า วันนี้อย่าไปที่สถานีบางกอกน้อย แต่นางเอกตามไปบอกไม่ทัน
(ฉบับภาพยนตร์ 2516 อะไหล่เครื่องเรือขาด พระเอกจึงต้องไปเบิกที่บางกอกน้อย)

ตาผล กับ ตาบัว ตัวสมทบที่สำคัญในเรื่อง
เป็นตัวปัญหา ให้ทุกฝ่ายแต่เมื่อได้รับความช่วยเหลือจากแต่ละฝ่าย ก็เลิกตีขลุม เหมาเข่ง
แรกทีไปทำงานกับญี่ปุ่น จำชื่อพระเอกไม่ได้เพราะยาว เรียกภาษาฝรั่งว่า กับปิตันก็ไม่ถนัด สุดท้ายเรียกนายช่าง

ผู้ใหญ่เตือนว่าอย่าไปขโมยน้ำมันของญี่ปุ่นก็ไม่ฟัง จนถูกจับได้ยังไปแค้นที่โดนลงโทษ


หมอโยชิเย็บแผลสด นางเอกบีบปากแผลให้แน่น โดยใช้เข็มเย็บผ้ากับด้ายของแม่อัง แสดงถึงน้ำใจนางเอก

นางเอกเลยให้อาศัยในกระท่อมท้ายสวน พอไปเอาคืนกับพระเอก ดันป่วยเป็นมาลาเรียพระเอกต้องมาช่วยอีก
พอไปเข้ากับเสรีไทยช่วยฝรั่งที่หนีมาจากบางกอกน้อย ก็ดันไปรับฝรั่งเยอรมันที่เป็นสายสืบจนพระเอกต้องเคลียร์ให้
ดีที่พระเอกเส้นใหญ่มีลุงเป็นแม่ทัพใหญ่ เยอรมันเลยไม่กล้าเอาเรื่อง

สองคนนี้อยู่จนจบเรื่อง ตอนงานเผาพระเอกยังอยู่กับนางเอกในวัด


โกโบริ โยชิอิ วิศวกรหนุ่ม ผู้พ่ายแพ้ต่อโชคชะตา
(ชื่อพระเอก โยชิอิ นำมาจากฉบับภาพยนตร์ 2538)
พระเอกจบวิศวกรเดินเรือ ถูกเกณฑ์เป็นทหารเรือยศเรือเอก หรือผู้กองโกโบริ หลังตายในหน้าที่อวยยศเป็น นาวาโท

เป็นหลานแม่ทัพใหญ่ประจำประเทศไทย มาถึงพระนครครั้งแรกทางรถไฟ ยังสถานีบางกอกน้อย


รับตำแหน่งผู้บัญชาการอู่ต่อเรือกองทัพญี่ปุ่น หรือนายช่างใหญ่ควบคุมการต่อเรือที่คนไทยเรียก
เพื่อต่อเรือไปรบที่พม่า มีอำนาจมากที่สุดในเขตนี้ ใช้ไม้นวมกับคนพื้นที่ ให้ทหารญี่ปุ่นมีวินัย
ใครฝ่าฝืนลงโทษเด็ดขาด ทำให้ชาวบ้านไม่ต่อต้านมากนัก ยิ่งมาติดพันนางเอกทำให้หละหลวมจน
เสี่ยงปล่อยเชลยสำคัญสองครั้ง มีโทษถึงยิงเป้าแต่ทุกคนทำเป็นไม่รู้เห็น เรื่องจึงไปไม่ถึงหน่วยเหนือ


ได้เรียนภาษาไทยทั้งพูด อ่าน เขียน ที่ญี่ปุ่นก่อนมาไทยสองปี ตามนโยบายของรัฐบาลโชวะ
ทำให้เมื่อเจอนางเอกในขณะซ่อมเครื่องเรือ จึงเกี้ยวนางเอกได้ว่า มีงูอยู่ข้างหลัง จนนางเอกตกใจ

พระเอกพูดไทยได้ฉะฉานจับใจนางเอก จนใจอ่อนสงสารและเกิดเป็นความรักในที่สุด เช่น

ฉากพระเอกลงโทษ ตาผล ตาบัว ขโมยน้ำมัน

ใช่สองคนนี้เป็นคนไทย เขาไม่ควรจะประพฤติที่เสื่อมเสียกับคนไทย
เราเคารพคนไทย เคารพต่อคำมั่นสัญญา ที่คนไทยให้ไว้กับเรา
แต่เรามักจะได้รับข้อพิสูจน์เสมอว่า มีคนไทยบางคน
ไม่เคารพต่อคำมั่นสัญญา ที่คนไทยให้ไว้กับเรา


ในตอนที่พระเอกไปค้นบ้านนางเอก เพื่อหาเชลยสำคัญที่หลบหนี

มีสุภาษิตบทหนึ่งกล่าวว่า
การอยู่หรือการตายของทหารคนหนึ่ง ไม่สามารถทำให้กองทัพแพ้หรือชนะได้
และทหารที่หลบอยู่หลังกระโปรงผู้หญิง เราถือว่าเป็นคนไม่มีศักดิ์ศรี
เท่ากับคนที่ตายแล้ว และการที่ฆ่าคนที่ตายแล้ว ก็ไม่มีประโยชน์อะไร


ระหว่างทางที่นางเอกจะกลับเรือนหลังส่งเชลยฝรั่ง พระเอกมาดักรอ

ไม่คิดว่าจะพบคุณที่นี้
นางเอก  แต่ฉันคิดว่าต้องพบคุณ

คุณรู้ไหมถ้าผมไม่ใช่หัวหน้าที่นี้ อะไรจะเกิดขึ้นกับเชลยฝรั่งคนนั้น

นางเอก  คุณก็มีสิทธิ์ฆ่าเขาได้มิใช่เหรอ

ในยามสงครามเช่นนี้ ผมมีสิทธิ์ฆ่าเขาได้ และเขาก็มีสิทธิ์ฆ่าผมได้เหมือนกัน
การที่ผมปล่อยศัตรูไปเพื่อเห็นแก่หน้าคุณ กฏของกองทัพเรา มีเพียงสถานเดียวคือยิงเป้า

คุณรู้ไหม ทหารที่มารบเนี่ย มีความรู้สึกเหมือนกันหมด คือ กลัวตาย
ทุกคนคิดถึงบ้าน ว้าเหว่ เราต้องการความอบอุ่น
ต้องการเพื่อน ต้องการความรัก

แต่คุณกลับไม่ต้องการเพื่อน เพราะคุณเคยไม่มีความรัก
นางเอก  ไม่จริง ฉันเคยมี

คุณอาจจะเคยมีความรัก แต่คุณคงไม่รู้จักความรัก
ถ้าคุณเคยรักใครมาก่อน หัวใจคุณคงไม่กระด้างเย็นชาเช่นนี้


พระเอกพื้นเพเป็นคนใจดี เมตตาสงสารคน ตอนยายนางเอกเป็นไข้เดี๋ยวเป็นเดี๋ยวหาย
ก็เป็นธุระหายามารักษาไข้มาลาเรีย แม้โดนตาผล ตาบัวมาแก้แค้นกลับช่วยรักษาไม่เอาคืน
แม้กับวนัสศัตรูหัวใจก็ปล่อยให้สันติบาตดูแล เพื่อให้นางเอกมีความสุข
พระเอกรู้ทั้งรู้แต่ก็ทำ เพื่อเอาใจนางเอก

พ่อแม่พระเอกใจดี แม่ส่งกิโมโนมาให้นางเอกสวมในวันแต่งงาน พ่อชวนนางเอกไปดูซากุระที่สวนหน้าบ้าน
แถมปรับเป็นลานโล่งเตรียมไว้ในหลานวิ่งเล่น และกำชับให้นางเอกนำขิมไปด้วยแม่อยากฟัง

ถ้าพระเอกแกล้งตายคงอยู่กับนางเอกได้เป็นสุข เพราะทุกๆอย่างลงตัวซึ่งดูได้ในเรื่องไทยถีบ
ก่อนแกล้งตายได้ทองไปเป็นทุนเลี้ยงชีพ


อังศุมาริน สายสืบเสรีไทย
นิสิตอักษร จุฬาฯ ยังไม่จบเพราะคณะปิด คอยให้ความช่วยเหลือคนไทย และพันธมิตรกลุ่มเสรีไทยอย่างลับๆ
โดยการส่งข่าวให้กับพ่อ ซึ่งเป็นหัวหน้าใหญ่เสรีไทยในพระนคร
ครั้งเมื่อนางเอกให้ที่กบดานเชลยสำคัญจากอังกฤษ จนฝรั่งยกมือไหว้ขอชีวิตและขอบคุณที่ช่วยให้กลับบ้านเกิดได้

หนูกลายเป็นเครื่องมือทางการเมืองแล้วรึคะ ไม่มีใครสนใจเลยว่าหนูจะยอมรึไม่ยอม

เราจำเป็นต้องตกกระไดพลอยโจรอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ พ่อเห็นใจหนูมาก
และขอให้หนูรู้ไว้อย่างหนึงว่า ละครการเมืองฉากนี้เกี่ยวกับ ความเป็นความตายของพ่อ และของประเทศชาติด้วย

นางเอกเป็นคนเดินเรื่อง และหนังจะเล่าจากมุมองของนางเอกเป็นหลัก ถ้านางเอกไม่มากฝีมือหนังจะล่มได้


หวังเป็นอย่างยิ่งว่า ถ้าจะสร้างละครเรื่องนี้อีกในอนาคตจะทำได้ดีกว่าภาพยนตร์ฉบับนี้ในทุกๆด้าน
ซึ่งยังด้อยในเรื่องเครื่องกายทหารญี่ปุ่นกับดาบประดับยศ ผิดเพี้ยนจากความเป็นจริง

ท้ายนี้ผิดพลาดประการใด ผู้เขียนต้องขออภัยมา ณ ที่นี้ ขอบคุณครับ