ส่วนใหญ่ก็ต้องทิ้งแหละครับ เพราะว่าเป็นไม้อัดบุผ้า พวกนี้นำไปใช้อะไรอีกไม่ได้แล้ว (ลองดูรูปตอนรื้อพระเมรุสมเด็จกรมหลวงฯ จะเห็นว่ารื้อลงมากระจัดกระจายมาก เพราะว่าเป็นไม้อัดทั้งนั้น) ส่วนโครงสร้างภายในเป็นเหล็กนั้นขายได้ เพราะว่าเป็นวัสดุหมุนเวียน

ประติมากรรม ฉากบังเพลิงบางส่วนเก็บได้ ส่วนประดับเช่น ลายช่องลมฉลุอะไรแบบนี้ เมื่อรื้อแล้วก็กระจายไปเก็บหลายหน่วยงาน เป็นทำนองของระลึกถึง แต่ต้องคิดว่าของเหล่านี้สร้างเพื่อวาระชั่วคราว มันเสื่อมสลายงายหากไม่เก็บถนอม และเก็บได้แค่บางชิ้น ลองไปดูของบางส่วนที่เลือกเก็บไว้ที่โรงราชรถได้ครับ

งานพระเมรุเป็นงานชั่วคราวอยู่แล้ว แม้จะพยายามบอกกันว่าเก็บนั่นนี่ไว้ได้ แต่ความจริงแล้วก็แค่ราว ๆ 10 เปอร์เซ็นของทั้งหมดเท่านั้น

ส่วนสมัยโบราณนั้น งานพระเมรุส่วนใหญ่ ไม้โครงสร้างเป็นไม้จริง ไม้พวกนี้หมุนเวียนใช้ ใช้ต่อได้ การจะได้ไม้มามีทั้งเกณฑ์ลงมาจากเมืองเหนือ เกณฑ์คนไปตัดจากป่าแขวงสระบุรี และเบิกไม้จากคลังมาใช้เป็นคราว ๆ (ไม้ซุง) ซึ่งถ้าเป็นกรณีเบิกไม้มาใช้นี้เกิดหลังยุครัชกาลที่ 5 แล้ว

การนำไม้จากการพระเมรุไปใช้ต่อนี้มีหลายเคส ไม่ได้เป็นแบบแผนว่าจบงานแล้วไปไหน เช่นงานเจ้าฟ้าศิริราชฯ รัชกาลที่ 5 ท่านคิดว่าควรนำไปใช้ประโยชน์สาธารณะต่อ ก็เอาไปสร้างเป็นอาคารที่พักฟื้นคนไข้ หรือบางงาน ทายาทนำไปใช้ต่อ มีอยู่งานหนึ่งทายาทนำไปใช้สร้างบ้านพักตากอากาศที่หัวหิน แต่ลูกหลานก็กลัวผี เพราะว่าเป็นไม่จากงานอวมงคล

ความคิดเรื่องวัสดุจากงานพระเมรุนอกจากในแง่ศิลปะแล้ว ความคิดเรื่องไม่เป็นมงคลก็ยังมีอยู่ในยุคนี้สำหรับผู้ใกล้ชิด เช่น ชิ้นส่วนช่องลมฉลุงานเจ้าฟ้าเพชรรัตน์ซึ่งกระจัดกระจายไปนั้น มีท่านผู้ใหญ่ท่านหนึ่งขอไปเก็บไว้ที่บ้าน ปรากฏว่า รู้สึกชีวิตเลวร้ายลง แล้วบ้านก็หม่นหมอง จึงต้องนำไปไว้ที่กระทรวง สำหรับคนทั่วไปก็อาจจะมองในแง่ศิลปะอย่างเดียว

ส่วนพวกต้นไม้ กระถาง เทพชุนนุมประดับพระเมรุยุคโบราณนั้น มีบางเคสที่นำไปถวายประดับในโบสถ์ แต่ก็พบในเอกสารเก่ามากว่า พวกต้นไม้ประดับ กระถางประดับนี่ มีการเกณฑ์มาจากเหล่าเจ้านาย เอามาตั้ง เป็นการประดับประดาและประกวดประชันกระถาง และไม้ประดับในหมู่เจ้าผู้ปกครองกันไปในตัวครับ

งานพระเมรุสมัยโบราณเป็นงานใหญ่กว่าเดี๋ยวนี้ แต่ละงานก็มีกรณีต่าง ๆ กันไป แต่เรื่องเมื่อจบงานแล้วก็มักจะไม่ได้รู้กันแพร่หลาย ถ้าจะให้ถี่ถ้วนก็อาจจะต้องค้นดูจากพวกหมายรับสั่งครับ จะเจอเพิ่มเติม เช่นเบญจาที่รองพระโกษฐ์ในพระเมรุมาศเมื่อออกพระเมรุแล้ว ก็อาจมีนำไปถวายวัด เป็นพุทธบัลลังรับพระพุทธรูปต่อในบางงาน

พอหลัง ร.6 วัสดุมันเปลี่ยนจากไม้จริง มาเป็นวัสดุชั่วคราวมากขึ้น เพราะหลังจากปฎิรูปมณฑลเทศาภิบาลแล้ว เราก็เกณฑ์แรงงาน เกณฑ์ของไม่ได้ ค่าใช้จ่ายแฝงที่สมัยรรัฐจารีตไม่เคยต้องจ่าย เช่น ค่าแรงคนงาน ค่าไม้ ก็ปรากฏขึ้นมา ก็ต้องเปลี่ยนไปจ้างแรงงานจีนที่ถูกกว่าบ้าง ปรับจากไม้จริง เป็นไม้ชิ้นเล็ก ๆ ลงบ้าง เหล่านี้เป็นเงินทั้งสิ้น

ยุคนี้ก็ไม่ต่างจากสมัย ร.6 นัก คือ วัสดุก็ยังคงปรับมาใช้วัสดุชั่วคราว เพื่อการชั่วคราว เพียงแต่ว่าราชสำนักไม่ต้องรับผิดชอบรายจ่ายอะไร เป็นเรื่องการจัดสรรของรัฐบาลจากเงินภาษีประชาชนทั้งสิ้น เราก็เลยเห็นแนวทาง (ทั้งจากพระบัญชาของสมเด็จพระเทพฯ คณะทำงาน) หรือความพยายามที่จะควบคุมทุกอย่างให้พอดี คุ้มกับเงินที่ต้องจ่ายลงไปกับสิ่งชั่วคราวที่ต้องรื้อสลายไปสิ้นเมื่อพ้นเวลา สิ่งที่เก็บไว้ได้ คือ ความทรงจำ ความภาคภูมิ พระเกียรติยศ และการที่ช่างฝีมือได้ฝึกประสบการณ์และสืบต่อไปยังรุ่นต่อไป